Karagöz istavrit (Trachurus trachurus) balığının hematolojik parametrelerine su sıcaklığı, tuzluluk, mevsim, üreme, cinsiyet, balık büyüklüğü ve yaşın etkisi

In order to determine some hematological parameters of horse mackerel, Trachurus trachurus, sampling was conducted between April 2005 and March 2007 at the Dardanelles. Moreover, the effects of season, reproduction, sex, size, age, water temperature, and salinity on the horse mackerel hematologic parameters were investigated. The following annual averages were obtained for the hematological parameters: hematocrit ratio (Hct), females 38.0 +/- 0.32%, males 37.3 +/- 0.36%; hemoglobin level (Hb), females 12.8 +/- 0.13 g/100 mL, males 13.0 +/- 0.16 g/100 mL; erythrocyte (RBC) count, females 1050263.4 +/- 5857.20 mm(3), males 1046081.13 +/- 6319.89 mm(3); leukocyte (WBC) count, females 15797.4 +/- 259.11 mm(3), males 16545.0 +/- 354.54 mm(3); mean corpuscular volume (MCV), females 363.2 +/- 3.12 mu m(3), males 358.8 +/- 3.57 mu m(3); mean corpuscular hemoglobin (MCH), females 123.0 +/- 1.16 pg, males 124.3 +/- 1.48 pg; mean corpuscular hemoglobin concentration (MCHC), females 33.7 +/- 0.17 g/100 mL, males 34.8 +/- 0.22 g/100 mL. Hematological parameters differed significantly (P<0.05) between reproduction periods and between seasons. For both, male and female horse mackerel, the Hct, Hb, RBC, WBC, MCV, and MCH values increased significantly (P<0.05) with size and age. The WBC increased significantly (P<0.05) with increasing sea water temperature in both sexes. In this study, the reference values of hematological parameters were obtained and it was concluded that these parameters were affected by physiological (fish size, age, reproduction) and environmental (season, temperature) factors. Such factors as well as the reference values should be taken into consideration when hematologic studies for horse mackerel is to be conducted.

Bu çalışma, Nisan 2005-Mart 2007 tarihleri arasında Karagöz istavrit, Trachurus trachurus, balığının bazı hematolojik parametrelerinin belirlenmesi amacıyla Çanakkale Boğazı’nda gerçekleştirilmiştir. Aynı zamanda hematolojik parametrelerin mevsim, üreme, cinsiyet, balık büyüklüğü, yaş, suyun sıcaklık ve tuzluluğuna göre değişimleri takip edilmiştir. Hematolojik parametreler için elde edilen yıllık ortalama değerleri; hematokrit oranı (Hct), dişilerde %38.0±0.32, erkeklerde %37.3±0.36; hemoglobin seviyesi (Hb), dişilerde 12.8±0.13 g/100 mL, erkeklerde 13.0±0.16 g/100 mL; eritrosit (RBC) sayısı, dişilerde 1050263.4±5857.20 mm3, erkeklerde 1046081.13±6319.89 mm3; lökosit (WBC) sayısı, dişilerde 15797.4±259.11 mm3, erkeklerde 16545.0±354.54 mm3; ortalama eritrosit hacmi (MCV), dişilerde 363.2±3.12 μm3, erkeklerde 358.8±3.57 μm3; eritrosit başına düşen ortalama hemoglobin (MCH), dişilerde 123.0±1.16 pg, erkeklerde 124.3±1.48 pg; eritrosit başına düşen ortalama hemoglobin konsantrasyonu (MCHC), dişilerde 33.7±0.17 g/100 mL, erkeklerde 34.8±0.22 g/100 mL şeklindedir. Hematolojik parametrelerin mevsim ve üremeye göre önemli derecede (P<0.05) farklılıklar gösterdiği belirlenmiştir. Erkek ve dişi Karagöz istavrit balıklarında balık büyüklüğü ve yaşın artışıyla birlikte Hct, Hb, RBC, WBC, MCV ve MCH değerlerinin de arttığı (P<0.05) görülmüştür. Deniz suyu sıcaklığının artışıyla birlikte erkek ve dişi balıkların WBC (P<0.05) sayısında artış meydana gelmiştir. Bu çalışmada, hematolojik parametrelerin referans değerleri elde edilmiş ve bu parametrelerin fizyolojik (balık büyüklüğü, yaş, üreme) ve çevresel (mevsim, sıcaklık) faktörlerden etkilendiği sonucuna varılmıştır. Karagöz istavrit balığı ile ilgili yapılacak olan hematolojik çalışmalarda, söz konusu faktörlerin ve referans değerlerinin göz önünde bulundurulması gerekmektedir.