Tarım Eğitiminde Paradigmatik Dönüşüm: Tarım Üniversiteleri Model Önerileri

Son otuz yılda Türk yükseköğretim sistemi, üniversitesiz şehir kalmasın yaklaşımı ile muazzam bir gelişme göstermiştir. Cumhuriyet döneminde kurulan üniversitelere ek olarak, bugün toplam üniversite sayısı 209'a yükselmiştir. Ufukta çok sayıda yeni özel ve devlet üniversitesi görünmektedir. Ancak, bu sayısal genişlemenin olumlu etkisi araştırılması gereken bir soru olarak karşımızdadır. Bu çalışmanın çıkış noktası, birbirini tekrar eden homotetik (tek tipleşmiş) üniversiteleri her şehre kurmak yerine, ihtiyaca yönelik tematik üniversiteler kavramına vurgu yapmaktır. Türkiye’nin sahip olduğu tarımsal potansiyel ve akademik deneyim dikkate alındığında, yükseköğretimde tarım eğitimine yönelik üniversite modelleri arayışı bu çalışmanın odak noktasıdır. Bu nedenle, araştırmacılar program geliştirme, yükseköğretim ve tarım alanlarına transdisipliner perspektiften bakarak ne tür modellerin ortaya çıkabileceğini nitel araştırma yöntemlerinden olgu bilim deseni kullanarak incelemişlerdir. Her veri toplama oturumundan sonra sürekli analitik kod çözme, bir sonraki veri toplama sürecine girdi sağlamıştır. Toplanan veri altı farklı tarımsal yükseköğretim yaklaşımı ya da modelini ortaya çıkarmıştır. Bunlar, uygulama odaklı, kalkınma odaklı, işbirliği odaklı, bölgesel ilerleme odaklı, araştırma odaklı ve tematik üniversite yaklaşımlarıdır. Ayrıca, katılımcılar mevcut ziraat fakültelerinin tarım üniversiteleri çatısı altında birleştirilmesinin Türkiye’de tarım eğitimini güçlendireceğini belirtmişlerdir.