ATOMLARA AİT MULTİPLET TABLOLARININ KUANTUM MEKANİKSEL YOLLA YENİLENMESİ
[ X ]
Tarih
2007
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Multiplet (çokkatlılık) tabloları, deneysel/gözlemsel atom tayflarının sınıflandırılmasında ve çizgi tanılarının yapılmasında büyük önem taşırlar (bkz. Moore 1950, 1959, 1971). Bu tablolar, atomların elektronik enerji geçişlerine karşılık gelen frekanslar yanında, çizgiye ait multiplet numarası, geçiş olasılığı, çizgi şiddeti gibi nicelikleri de içermektedir. Şimdiye kadar litaratürde yayınlanmış bu türdeki tablolar (örn. Adelman et al. 1995, Adelman 1992, Nave et al. 1994), deneysel veya yarı-deneysel yolla oluşturulmuştur. Bu tablolar atom ve iyon çeşitliliği ve içerdiği veri bakımından ihtiyaca tam olarak cevap verememektedir. Bu nedenlerden dolayı, çok sayıda atom ve iyon içeren, eksiksiz bir multiplet tablosuna gereksinim vardır. Bu projenin amacı, tamamiyle teorik formüllere dayalı olarak (bkz. Guseinov 1998a), bu tabloları yeniden oluşturarak, bilim dünyasının hizmetine sunmaktır. Bu araştırmada kullanılacak teorik hesaplama yöntemi şu şekilde özetlenebilir: Kapalı ve açık elektron kabuklarına sahip atomlar ve iyonlar için Hartree-Fock-Roothaan (HFR) yönteminin yeni denklemleri literatürde mevcuttur (Guseinov 1998a). Bu denklemlerin çözülmesi ve sistemin fiziksel özelliklerinin incelenmesi için önemli bir temel oluşturan “Slater tipi orbitaller” (STO)’den yararlanılır. STO’larla yapılan işlemlerde oldukça karmaşık matematiksel ve sayısal hesaplamalar vardır. Bu hesaplamalar, büyük boyutlu matrislerin yeni teoremler (Guseinov 1998b) yardımıyla çözülmesi sonucunda yapılabilmektedir. Bugüne kadar yapılan çalışmalarda, STO’ları içeren tüm matris elemanları için, üstel yapıdaki tam ortanormal orbitallerden yararlanılarak analitik ifadeler elde edilmiştir (Guseinov 2002, 2003ab). Bu ifadeler atom orbitallerinin keyfi kuantum sayıları ve keyfi perdeleme sabitleri için geçerlidir. Diğer bir deyimle bu çalışmada kullanılan HFR yönteminin yardımı ile, keyfi kapalı ve açık elektron kabuklarına sahip atomların multiplet enerjileri hesaplanacaktır. Teorik hesaplamalardan bulunan sonuçlar deneysel değerlerle karşılaştırılacaktır.
Açıklama
26.01.2007
Anahtar Kelimeler
Fizik, Atomik ve Moleküler Kimya, Matematik, Fizik, Matematik, Fizik, Partiküller ve Alanlar
