A Discussion on Geodynamic Modeling Methodology: Inferences from Numerical Models in the Anatolian Plate

Numerical models have found widespread use in geosciences, mainly due to high-resolution datasets and the development of supercomputing facilities with powerful data processing and storage capabilities during the past two decades. Instantaneous and time-dependent geodynamic modeling studies were carried out in many regions of the Alpine-Himalayan orogenic belt, including the Anatolian Plate, to investigate mantle dynamics such as lower lithosphere deformation, upper mantle flow, and their surface implications. This study focuses on the instantaneous numerical modeling technique by considering multidimensional thermomechanical models in the Central and East Anatolian plateaus. To this end, conventional geodynamic modeling processes are explained with a conceptual flow chart that shows a feed-forward backpropagation modeling architecture which is nonlinearly fed by a large parameter space. While addressing a complex natural phenomenon controlled by variables on a wide range of space-time scales, the limitations as well as advantages of numerical models are analyzed. In addition to conventional techniques, systematic data improvement is discussed as a new strategy in data/ parameter-dependent numerical model design through an iterative process based on the Grounded Theory method for the construction of an explanatory theory from the model. This involves not refinement but (re)construction of the data (i.e., measurement/analysis/scaling) as an effective way to reveal theory/information grounded in data. It is speculated that this procedure, which includes problem-oriented data reconstruction accompanying the numerical modeling process, may provide an integrated perspective for instantaneous numerical modelling.

Sayısal modeller, son yirmi yılda yüksek çözünürlüklü veri setleri ve güçlü veri işleme ve depolama kapasiteleri olan süper bilgisayar olanakları sayesinde yer bilimlerinde yaygın bir kullanım alanı bulmuştur. Alt litosfer deformasyonu, üst manto akışı ve bunların yüzey etkileri gibi manto dinamiklerini araştırmak için Anadolu Levhası da dahil olmak üzere Alp-Himalaya orojenik kuşağının birçok bölgesinde anlık ve zamana bağlı jeodinamik modelleme çalışmaları yapılmıştır. Bu çalışma, Orta ve Doğu Anadolu platolarında çok boyutlu termomekanik modelleri dikkate alarak, anlık sayısal modelleme tekniğine odaklanmaktadır. Bu amaçla, geleneksel jeodinamik modelleme süreçleri, geniş bir parametre uzayı tarafından doğrusal olmayan bir şekilde beslenen ileri beslemeli geri yayılım modelleme mimarisini gösteren kavramsal bir akış şeması ile açıklanmaktadır. Çok çeşitli uzay-zaman ölçeklerindeki değişkenler tarafından kontrol edilen karmaşık bir doğa olayını ele alırken, sayısal modellerin üstünlüklerinin yanı sıra sınırlamaları da burada analiz edilmektedir. Geleneksel tekniklere ek olarak, sistematik veri iyileştirme, modelden açıklayıcı kuramın oluşturulmasında Temellendirilmiş Kuram yönteminin yinelemeli bir süreci aracılığıyla veri/parametre bağımlı sayısal model tasarımında yeni bir strateji olarak tartışılmaktadır. Bu, verilere dayanan teoriyi/bilgiyi ortaya çıkarmanın etkili bir yolu olarak sadece veri iyileştirmeyi değil, verilerin (yeniden) inşasını (yani ölçüm/analiz/ölçeklendirme gibi) içerir. Sayısal modelleme sürecine eşlik eden problem odaklı veri yeniden yapılandırmasını gösteren bu prosedürün, anlık sayısal modellemeye bütünleşik bir bakış açısı sağlayabileceği düşünülmektedir.