Aktif sporcularda mental iyi oluşun psikolojik performans üzerindeki etkisinde iyimserlik ve karamsarlığın aracı rolü

Basit Öğe Kaydı
dc.contributor.advisorAdiloğulları, İlhan
dc.contributor.authorArındı, Ezgi
dc.date.accessioned2025-05-29T02:47:06Z
dc.date.available2025-05-29T02:47:06Z
dc.date.issued2025
dc.departmentLisansüstü Eğitim Enstitüsü, Spor Yöneticiliği Ana Bilim Dalı
dc.description.abstractBu araştırma, aktif sporcuların mental iyi oluş düzeylerinin psikolojik performans üzerindeki etkisinde, iyimserlik ve karamsarlık değişkenlerinin aracı rolü incelemeyi amaçlamıştır. Çalışmaya Çanakkale ilinde aktif olarak lisanslı spor yapan 18-35 yaş aralığında 413 erkek ve 326 kadın olmak üzere toplam 739 sporcu katılmıştır. Sporcuların 406'sı takım sporlarıyla (basketbol, futbol, voleybol, hentbol), 333'ü ise bireysel sporla (atletizm, tenis, boks, güreş, taekwondo, yüzme) uğraşmaktadır. Araştırmanın verileri mental iyi oluş ölçeği, psikolojik performans değerlendirme ölçeği, iyimserlik ve karamsarlık ölçekleri kullanılarak toplanmıştır. Elde edilen verilerin tanımlayıcı, gruplararası karşılaştırma ve ilişki analizleri SPSS programı ile gerçekleştirilmiştir. Aracı değişken analizleri AMOS programı ile yapılırken, ulaşılan etki düzeyinin anlamlılığını ölçmek için bootstrap güven aralığı kullanılmıştır. Mental iyi oluşun psikolojik performans üzerindeki etkisinde iyimserlik ve karamsarlık değişkenlerinin dolaylı etkileri gözlemlenmiştir. İyimserlik, psikolojik performansı pozitif yönde etkilerken, karamsarlığın bu performansı negatif yönde etkilediği belirlenmiştir. Yapılan analizler, yüksek mental iyi oluş düzeylerinin, iyimserlik aracılığıyla psikolojik performansı anlamlı pozitif yönde etkilediğini (p<0,05; β= 0,06); karamsarlık aracılığıyla ise küçük ile orta düzeyde negatif bir etkiye sahip olduğunu göstermektedir (p<0,05; β= -0,06). Bu bulgular, iyimserliğin teşvik edilmesi ve karamsarlığın azaltılmasının sporcuların psikolojik performanslarını artırmada önemli bir rol oynayacağı sonucunu ortaya koymaktadır.
dc.description.abstractThis study aims to examine the mediating role of optimism and pessimism on the effect of mental well-being of psychological performance in active athletes. A total of 739 licensed athletes actively competing in Çanakkale province participated in the study, including 413 men and 326 women aged between 18 and 35. Among the participants, 406 were engaged in team sports (basketball, football, volleyball, handball), while 333 were involved in individual sports (athletics, tennis, boxing, wrestling, taekwondo, swimming). The data were collected using the Mental Well-Being Scale, Psychological Performance Assessment Scale, Optimism Scale and Pessimism Scale. Descriptive statistics, group comparisons, and correlation analyses were conducted using SPSS, while mediation analyses were performed using AMOS. The bootstrap confidence interval method was applied to test the significance of the observed effect sizes. The findings revealed that optimism and pessimism had an indirect effect on the relationship between mental well-being and psychological performance. Optimism positively influenced psychological performance, whereas pessimism negatively affected it. The analyses indicated that higher levels of mental well-being significantly and positively influenced psychological performance through optimism (p< 0.05; β = 0.06), while pessimism had a small to moderate negative impact (p< 0.05; β = -0.06). These results suggest that promoting optimism and reducing pessimism can play a crucial role in enhancing athletes' psychological performance.
dc.identifier.endpage107
dc.identifier.startpage1
dc.identifier.urihttps://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=P3dtmmHrq-mzEcmCLi1CqbHqVOnz6qtUyx3ReHF0g7FX2gWLlOdiQG_2cBk0nkED
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12428/29831
dc.identifier.yoktezid924225
dc.institutionauthorArındı, Ezgi
dc.language.isotr
dc.publisherÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
dc.relation.publicationcategoryTez
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_TEZ_20250529
dc.subjectSpor
dc.subjectSports
dc.titleAktif sporcularda mental iyi oluşun psikolojik performans üzerindeki etkisinde iyimserlik ve karamsarlığın aracı rolü
dc.title.alternativeThe mediator role of optimism and pessimism in the effect of mental well-being on psychological performance in active athletes
dc.typeMaster Thesis

Dosyalar

Koleksiyon

Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Tez Koleksiyonu