Tahirova koyunlarında mizaç özelliklerinin verim parametreleri ile ilişkisi
| dc.contributor.advisor | Konyalı, Aynur | |
| dc.contributor.author | Başaran, Engin | |
| dc.date.accessioned | 2025-01-26T21:17:43Z | |
| dc.date.available | 2025-01-26T21:17:43Z | |
| dc.date.issued | 2021 | |
| dc.department | ÇOMÜ, Enstitüler, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Zootekni Ana Bilim Dalı | |
| dc.description | Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Zootekni Ana Bilim Dalı | |
| dc.description.abstract | Çiftlik hayvanları için stres faktörleri ''çevre faktörleri'' ve ''yönetimsel faktörler'' olarak iki başlık altında incelenebilmektedir. Günümüz koşullarında ülkemizde stresi azaltma anlamında daha çok müdahale edilen nokta çevre faktörleri olmaktadır. Yönetimsel stres faktörlerine bakıldığında türler arası etkileşim, sürü yoğunluğu, sosyal statü ve nakil örnek olarak sıralanabilir. Stres faktörlerini ortadan kaldırmak ya da azaltmak yani 'çevre ıslahı' stres ile mücadelede yaygın olarak kullanılmaktadır. Entansif üretim sisteminin kullanılmasındaki temel felsefe, stresin azaltılması adına uygulanan 'çevre ıslahı' yöntemi için bir kısıtlayıcı olmaktadır. Biyolojik ve ekonomik kaygılar neticesinde stres ile mücadelede kullanılabilecek başka bir yöntem olarak mizaca bağlı 'hayvan ıslahı' gündeme gelmektedir. Hayvanlarda mizaç kavramı, üç düzeyde tanımlanmaktadır; bunlardan en yaygın kullanılanı bireyin strese 'davranışsal' tepkisidir, bunun altında yatan strese 'nöroendokrin sistem'in tepkisi olup üçüncü düzey ise bir hayvanın 'genetiği'nde mevcut belirli bir uyarana karşı verdiği tepkidir. Kalıtımsal mizaç erken yaşam deneyimi gibi genetik kalıcı çevresel etkilerle belirlenmekte ve zamanla değişmez fakat ortaya çıkması hayvanın tabi olduğu çevreden etkilenmektedir. Mizaca yönelik yapılacak seleksiyonların, özellikle entansif üretim modelindeki hayvanların maruz kaldığı stres faktörlerine karşı toleransını artırarak stres kaynaklı biyolojik ve ekonomik zararların önüne geçmesi beklenmektedir. Bu çalışmada Tahirova koyun sürüsünde mizacın belirlemesine yönelik yapılan bazı testler sonucu bazı doğum özellikleribakımından dağılımının ortaya konması amaçlanmıştır. Hayvan materyali olarak Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Ziraat Fakültesi Çiftliği Hayvansal Üretim Araştırma ve Uygulama Birimi'nde yetiştirilmekte olan 1-4 yaş aralığındaki 64 baş Tahirova Koyunu ve bu koyunlardan doğan 105 baş kuzuya ait özellikler kullanılmıştır. Verim kriterleri olarakbatındaki kuzu sayısı, sütten kesim başarısı, toplam batın ağırlığı ve toplam sütten kesim ağırlığı kullanılmıştır. Mizacın belirlenmesine yönelik Arena, Açık Alan, İzolasyon Kutusu Testlerindeki meleme frekansı, Açık Alan Testinde yürüme süresi ve ayakta durma süresi kayıt altına alınmıştır. Çalışma kapsamında, doğum döneminden sonra anaların mizaç testleri 2 tekrarlı şekilde yapılmış ve mizaç-verim ilişkisi belirlenmeye çalışılmıştır. MDS analizleriyle özellikler ve bu özellikleri gösteren bireylere ait koordinatlar ve buna göre benzer ve farklı bireyler belirlenmiştir. Elde edilen veriler neticesinde koyunlar 4 mizaç grubuna ayrılmıştır. Mizaç grupları arasında sütten kesim başarısı ve toplam sütten kesim ağırlığı bakımından oluşan fark istatistiksel olarak önemli bulunurken, tüm verim kriterlerinde en düşük verime sahip olan grup en stresli olarak belirlenen grup olmuştur. İncelenen parametreler dikkate alınarak en fazla stres belirtisi gösteren 13 koyun seçilmiştir. Seçilen 13 hayvanın varsayımsal seleksiyon ile sürü dışı bırakılması sonucunda elde edilen yeni sürünün toplam batın ağırlığı, toplam sütten kesim ağırlığı, sütten kesim başarısı ve batındaki kuzu sayısı gibi verim parametreleri ve seleksiyondan önceki sürünün verim ortalamaları karşılaştırıldığında yeni sürünün her parametre için daha yüksek verime sahip olduğu belirlenmiştir. | |
| dc.description.abstract | Stress factors for farm animals can be assesses under two headings as "environmental factors" and "administrative factors". In today's conditions, environmental factors are the point of intervention in terms of reducing stress in our country. Considering management oriented-stress factors, interaction between species, herd density, social status and transport can be given as examples. Environmental improvement is widely used to eleminate or reduce stress factors in combating stress. The basic philosophy in the use of intensive production system is a constraint for the "environmental improvement" method applied to reduce stress. As a result of biological and economic concerns, another method that can be used to combat stress is "animal breeding", which is based on temperament. This concept of temperement in animals is defined at three levels; the most commonly used of which is the 'behavioral' response of the individual to stress, the 'neuroendocrine system' response to the underlying stress, and the third level is the response of an animal to a specific stimulus present in its 'genetics'. Hereditary temperament is determined by genetic permanent environmental influences such as early life experience and does not change over time, but its emergence is affected by the environment to which the animal is subjected. Selection for temperament is expected to prevent stress-induced biological and economic damages by increasing the tolerance of animals in the intensive production model against stress factors. It was aimed to find out the distribution in terms of some birth characteristics made for the fixation of temperament in this type of Tahirova sheep herd. Sixty four Tahirova sheep between 1-4 years old and 105 lambs born from these sheep were used as the animal material in Çanakkale Onsekiz Mart University Faculty of Agriculture Animal Production Research and Application Unit. Number of lambs at birth, weaning success, litter weight and total weaining weight were used as the production traits. The bleating frequency in the Arena, Open Area, Isolation Box Tests for determining the temperament, walking time and standing time were recorded in the Open Field Test. In the study, the temperament tests of the mothers after the birth period were carried out in 2 repetitions and temperament-production relationship was studied. The parameters and the coordinates of the sheep showing these parameters with similar or different sheep were determined by MDS analyses. Based on the parameters analyzed, 13 sheep showing the intense stress signs were selected. The exclusion of 13 sheep from the herd after the hypothetical selection indicated that the total litter weight, litter weight, weaning success and the number of lambs in the litter of the new herd were higher than those of the previous herd. | |
| dc.identifier.endpage | 54 | |
| dc.identifier.startpage | 1 | |
| dc.identifier.uri | https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=9MiDp3x86xrwjpi5-14w-SKQl0DW7MY4HJiY2S48tjvUQW3AiaIJf9ixyw4imr2N | |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/20.500.12428/10365 | |
| dc.identifier.yoktezid | 661119 | |
| dc.language.iso | tr | |
| dc.publisher | Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi | |
| dc.relation.publicationcategory | Tez | |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | |
| dc.snmz | KA_Tez_20250125 | |
| dc.subject | Ziraat | |
| dc.subject | Agriculture | |
| dc.title | Tahirova koyunlarında mizaç özelliklerinin verim parametreleri ile ilişkisi | |
| dc.title.alternative | Relationship of temperament characteristics and yield parameters in Tahirova sheep | |
| dc.type | Master Thesis |
