İş yerinde yıldırmaya maruz kalımı ölçmek için kullanılan Olumsuz Davranışlar Anketi Türkçe formunun güvenilirliği

Amaç: İş yerinde olumsuz eylemlere maruz kalma, çalışma yaşamında işin psikososyal boyutu kapsamında sağlığa olumsuz etkileri vurgulanan temel konulardan biridir. İş yerinde yıldırma, iş yerindeki stres nedenleri arasında en yaygın ve diğer bütün iş yeri stresörlerinden daha yıkıcı ve zedeleyici olanı olarak tanımlanmaktadır. Bu çalışmada iş yerinde yıldırmaya maruz kalımın değerlendirmesinde kullanılan Olumsuz Davranışlar Anketi Türkçe Formunun (NAQ-TR) güvenilirliğinin saptanması amaçlandı. Yöntem: Transkültürel uyarlama ilkeleri dikkate alınarak NAQ Türkçeye çevrildi ve sonra geri çevirileri yapıldı. Geri çeviriler asıllarıyla karşılaştırılarak Türkçede anlaşılabilirlik ve uygulanabilirlik yönünden uzman grubu tarafından değerlendirildi ve anket formunun son hali üzerinde görüş birliğine varıldı. Ölçek, on bir farklı iş yerinden 456 işçiye uygulandı. NAQ-TRnin faktör yapısı ve iç tutarlılığı incelendi. Bulgular: Ölçeğin iç tutarlılığı yeterliydi ve Cronbach alfa değeri 0.91 olarak bulundu. NAQ-TRnin faktör analizi sonucunda özgün ölçekten farklı olarak dört alt bileşen (kişisel tehdit ve izolas- yon, mesleğe yönelik tehdit, destabilizasyon ve aşırı iş yükü) saptandı. Ölçek, çalışanlarda yıldırmaya maruz kalımı değerlendirmede kullanılabilir bulundu. Sonuç: Olumsuz Davranışlar Anketi Türkçe Formu, iş yerinde yıldırmanın saptanması ve izlenmesi için güvenilir bir ölçektir ve epidemiyolojik çalışmalarda kullanılabilir.