Uludağ’da girland ve çember oluşumları

dc.contributor.authorTürkeş, Murat
dc.contributor.authorÖztürk, Muhammed Zeynel
dc.date.accessioned2025-01-27T20:04:09Z
dc.date.available2025-01-27T20:04:09Z
dc.date.issued2011
dc.departmentÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
dc.description.abstractUludağ’ın alpin kuşağı periglasiyal şekil ve süreçlerin etkisi altındadır. Bu süreçler sonucunda oluşan girland ve çemberler en yaygın şekiller olarak karşımıza çıkmaktadır. Uludağ’ın zirve kesimi, Uludağ kütlesinin genel uzanış doğrultusu nedeniyle, su bölüm çizgisinden kuzey ve güney olarak ikiye ayrılır ve her iki bölümde de girland ve çember şekillerine rastlanılır. Ancak her iki bölümde de girland ve çemberlerin dağılışı bodur ardıcın (Juniperus communis subsp. nana) yayılışı ile sınırlandırılır. Kuzey yamaçlarda, bodur ardıçların daha iyi yetişme olanağı bulduğu granodiyorit ve gnayslar üzerinde girlandlar ve çemberler sınırlı ölçüde gelişmiştir. Güney yamaçların büyük bölümünün mermerlerden oluşması, bodur ardıcın yayılışını engelleyerek güney yamaçlarda girland ve çemberlerin daha iyi gelişmesini ve geniş alan kaplamasını sağlamıştır. Girlandların morfolojisini denetleyen temel etmenler, litoloji, yüksek eğim koşulları, girlandın gerisinde bulunan ayrışma ürünü ve döküntü tutarı ile ön cephede yer alan bitkinin özelliğidir. Girlandlar, çeşitli yükseltilerdeki yamaçlar ve sırtlar üzerinde, 2-40° arasında geniş bir eğim aralığında gelişme gösterirken, çemberlerin zirveler arasında bulunan düz ve düze yakın (0-10°) alanlar üzerinde geliştiği görülür. Öte yandan, girlandların oluşumunda birçok alpin bitki türü etkili iken, çemberlerin oluşmasında yalnız iki yumak otu türü etkilidir.
dc.identifier.endpage257
dc.identifier.issn1303-5851
dc.identifier.issn1308-9765
dc.identifier.issue2
dc.identifier.startpage239
dc.identifier.trdizinid129448
dc.identifier.urihttps://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/129448
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12428/20447
dc.identifier.volume9
dc.indekslendigikaynakTR-Dizin
dc.language.isotr
dc.relation.ispartofCoğrafi Bilimler Dergisi
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanı
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_TRD_20250125
dc.subjectCoğrafya
dc.subjectÇevre Bilimleri
dc.subjectEkoloji
dc.titleUludağ’da girland ve çember oluşumları
dc.typeArticle

Dosyalar