Beyşehir Göl Havzası Çevresindeki Çökellerin Kuvaterner Stratigrafisi, Gastropoda Faunası ile Paleoiklimi ve Paleoekolojisi

Bu çalışmada, Beyşehir Göl havzası çevresindeki çökellerin gastropoda faunası ile, paleoekolojik ve paleoiklim özelliklerinin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Eski Beyşehir Gölü’nün tortullarından alınan örneklerin incelenmesi sonucunda Mollusk dalının Gastropoda sınıfına ait; 13 cins, 15 tür tanımlanmıştır. Fauna sayısal bolluk açısından değerlendirildiğinde tipik hakim türlerin akarsularda yaşayan Valvata pulchella ve sığ tatlı sularda yaşayan Bithynia leachii olduğu tespit edilmiştir. Bithynia leachii ve Valvata pulchella türünün birlikte bulunduğu seviyelerin çökeldiği zaman aralığında gölün akarsularla beslenen bir tatlı su ortamını yansıttığı düşünülmektedir. Valvata pulchella ve Bithynia leachii türlerinin azaldığı, Planorbis planorbis, Anisus vortex, Gyraulus parvus gibi bataklık ve durgun su ortamlarında yaşayan türlerin sayısal olarak arttığı seviyelerin çökeldiği zaman aralığında ise ortam koşulları ılıman, çok sığ, kapalı göl şartlarını işaret etmektedir. Eski Beyşehir gölünün endemik türü olan, akarsularla beslenen tatlı su ortamını yansıtan Valvata beysehirensis havzanın bir çok seviyesinde gözlenmiştir. Literatürde geç Pleyistosen yaşı verilen V. beysehirensis türünün Pleyistosen süresince varlığı bu çalışma ile ortaya çıkarılmıştır. ESR tarihlendirme sonuçları, diğer araştırmacıların belirlediği yaşlar ve tanımlanan faunanın paleoekolojik özellikleri birlikte değerlendirildiğinde, Pleyistosen boyunca inceleme alanında 7 kurak ve 6 yağışlı iklimsel dönemin etkili olduğu anlaşılmıştır. İnceleme alanındaki iklimsel şartların son 659 bin yıllık dönemde, küresel deniz seviyesi değişimlerini ifade eden MIS 16 -MIS 2 evreleri arasındaki paleoiklimsel değişimlerle uyumlu olduğu görülmüştür.

In this study, the aim was to reveal the palaeoecological and palaeoclimatic characteristics of the sediments around the Beysehir Lake basin, along with the gastropod fauna. As a result of the examination of samples taken from sediments from the Ancient Beyşehir Lake, 13 genera and 15 species belonging to the Gastropoda class of the Mollusk branch were identified. When the fauna was evaluated in terms ofnumerical abundance, the typical dominant species were Valvata pulchella living in rivers and Bithynia leachii living in shallow freshwater. It is thought that the lake was a freshwater environment fed by rivers during the time period when levels where Bithynia leachii and Valvata pulchella species were deposited together. In the time interval when Valvata pulchella and Bithynia leachii species decreased and species living in marsh and stagnant water environments such as Planorbis planorbis, Anisus vortex, and Gyraulus parvus increased numerically, the environmental conditions indicate temperate, very shallow, closed lake conditions. Valvata beysehirensis, which is an endemic species in the Ancient Beysehir Lake indicating a freshwater environment fed by rivers, was observed at many levels of the basin. The presence of V. beysehirensis species, which was dated to the late Pleistocene in the literature, during the Pleistocene was revealed in this study. When the ESR dating results, ages determined by other researchers and palaeoecological characteristics of the identified fauna are evaluated together, 7 arid and 6 wet climatic periods were effective in the study area during the Pleistocene. The climatic conditions in the study area are compatible with the palaeoclimatic changes between MIS 16-MIS 2 phases, which show global sea level changes in the last 659 thousand years.