MİSYON SORUNSALI: İŞLETME VE MÜHENDİSLİK EĞİTİMİ ÜZERİNE KARŞILAŞTIRMALI BİR ARAŞTIRMA

İşletme ve mühendislik bölümlerindeki misyon bildirgeleriyle eğitim, araştırma ve toplumsal katkı alanlarında temel hedefler ve amaçlar belirlenmekte, buna ilaveten bölümlerin varoluş nedenleri açıklanmaktadır. Bu misyon beyanları, sadece eğitim programlarının dayandığı temel ilkeleri ifade etmemekte, aynı zamanda mezunların akademik, etik, ahlaki ve toplumsal alanlardaki davranışlarını şekillendiren bir çerçeve sunmaktadır. Bu araştırmada işletme bölümü ile endüstri mühendisliği bölümlerinin akademik, etik, ahlaki ve toplumsal boyutlar çerçevesinde misyon bildirgeleri incelenmiştir. Bu bağlamda Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları kılavuzunda (2024); web sayfasından ulaşılabilen 174 işletme bölümü ile 103 endüstri mühendisliği bölümünün misyon ifadeleri çerçevesinde her iki bölümün misyon beyanlarındaki benzerlikler belirlenmeye çalışılmıştır. Her iki bölümün etik, ahlaki ve toplumsal boyut kapsamındaki misyon ifadelerinde yerel, bölgesel, ulusal ve uluslararası alanlardaki toplumsal sorumluluklara değinilmiş ve benzer misyon ifadeleri vurgulanmıştır. Akademik boyut kapsamında her iki bölümün misyonlarında yöneticilik, girişimcilik ve liderlik kavramlarında benzerlikler olduğu belirlenmiştir. Çalışmada Türkiye’de 500 Büyük Sanayi Kuruluşu içerisinde CEO (Chief Executive Officer) olarak görev yapan yöneticilerin özgeçmişleri incelenmiş ve büyük çoğunluğunun mühendislik bölümü mezunu olduğu görülmüştür. Benzer şekilde daha önce yapılmış araştırmalar çerçevesinde işveren tercih endeksi değerleri; işletme ve mühendislik bölümlerinin istihdam olanaklarında işverenler tarafından mühendislik bölümlerinin öncelikle tercih edildiğini göstermektedir. Araştırma bulguları, yöneticilik pozisyonlarında işletme bölümü mezunlarının mühendislik bölümleri kadar sıklıkla tercih edilmediğini belirtmektedir. Bu durum işletme bölümünde verilen eğitimlerde misyon sorunsalı yaşandığını göstermektedir.