POVERTY ANALYSIS IN TURKEY and LOG-LINEER ANALYSIS APPLICATION

Yoksulluk birçok toplumun içinde yaşadığı önemli bir sorundur. Toplum ve toplum bireylerinin karşı karşıya kaldığı yoksulluk nedeni ile ortaya çok yönlü sorunlar çıkmaktadır. Yoksulluk toplumsal refah düzeyi düşürmekte, bireyler arası ilişkiler hatta ikili ilişki dengelerini alt üst etmektedir. Yoksulluğun neden olduğu en önemli sorunlar arasında ise sağlık ve istihdam gelmektedir. Kişi başına gelir düzeyinin düşük olması, asgari yaşam standartlarının sağlanamaması nedeniyle ülke içi ve toplumlar arası ilişkiler zarar görmektedir. Toplumsal refah ve standart yaşam kalitesinin yakalanması ancak gelir seviyesinin ortalama yaşam kalite standardının üzerinde olması ile sağlanabilir. Dünya Bankasının yaptığı çalışmalarda yoksulluk kavramı bireysel gelir seviyesi ile ölçülendirilmiştir. Bu çalışmada yoksulluk kavramı ele alınarak literatür çalışması gerçekleştirilmiş ve TUİKin Hane Halkı Bütçe Anketi Kullanılarak 2005 ve 2009 Yılları arasındaki veriler doğrultusunda çeşitli kriterler ele alınarak Log_Lineer analiz yönetimi kullanılarak yoksulluğun boyutları incelenmiştir. Elde edilen sonuca göre evli çiftlerin yoksulluk oranı daha yüksek olarak bulunmuştur. Türkiyede erkek egemenliğinin iş hayatı içerisinde yaşanıyor olması nedeniyle kadın çalışan istihdam oranının düşmesi; kadınların erkeklere göre daha fazla yoksulluk yaşadığı sonucuna ulaşılmıştır. Sosyal güvencesi olmayan bireylerin sosyal güvencesi olan ve emeklilik imkan ve olanaklarına sahip olan bireylerden daha fazla yoksulluk yaşadığı ya da yaşayacağı sonucu elde edilmiştir. Bu çalışmada kullanılan veriler Türkiye İstatistik Kurumu tarafından gerçekleştirilen Hane halkı Bütçe Anketinin bireyler üzerinde uygulanması sonucunda elde edilmiştir. Bu çalışmada 1024 örneklem rastgele örnekleme yöntemiyle seçilmiştir. Bu çalışmada esas amaç bireylerin yoksulluk düzeyi ile ilişki olan faktörleri saptamak ve bu faktörlerden yararlanılarak olasılıksal çıkarsamalarda bulunmaktır. Çalışmanın analiz bölümünde log-lineer analiz yönteminden ve odds oranları tahminlerinden yararlanılmıştır. Log-lineer analiz, ikiden fazla nitel değişkenlerin iç içe çapraz tablolarının ki-kare analizi ile incelemediğinden dolayı uygulanan keşifsel bir istatistiksel analiz tekniğidir. Log-lineer analiz yöntemindeki çapraz tablo incelenirken ilk kavranacak nokta, özel olarak bir bağımlı değişkeninin bulunmayışıdır. (Özdamar, 2002: 590) Genel model çapraz tablo içinde bulunan her hücre frekansının logaritmasını; tabloda mevcut olan değişkenler arasındaki mümkün her etkileşimin bir doğrusal birleşimi olarak ifade eder. (Knoke ve Burke, 1980:11) Log lineer analiz yöntemi ile yoksulluk faktörü ile etkileşim halinde olan değişkenler tespit edilmiş, odd oranları kullanılarak olasılıksal tahminlerde bulunulmuştur.