Bazı tıbbi ve aromatik bitki tohumlarının ısısal özelliklerinin belirlenmesi

Bu çalısmada tıbbi ve aromatik bitki tohumlarından rezene, anason, kisnis, susam, keten ve aspir'in özgül ısıları, ısı iletkenlik katsayıları ve ısı yayınım katsayıları deneysel olarak tespit edilmis ve ürünün nem içeriginin bu ısısal özellikler üzerine etkileri arastırılmıstır. Bu ısıl özelliklerin, adı geçen bitki tohumlarının endüstri ürünü haline getirilme asamasında uygulanan ısıl islemlerde bilinmesi gerekmektedir. Yapılan denemeler sonucunda özgül ısı degerleri rezene için %10,80 ? 30,10 (db) nem aralıgında 2,09 ? 4,20 kJ/kg K, anason için %10,40 ? 56,00 (db) nem aralıgında 1,65 ? 3,26 kJ/kg K, kisnis için %8,25 ? 37,60 (db) nem aralıgında 1,84 ? 3,26 kJ/kg K, susam için %8,10 ? 40,60 (db) nem aralıgında 1,68 ? 5,52 kJ/kg K, keten için %7,49 ? 27,60 (db) nem aralıgında 1,05 ? 2,08 kJ/kg K, aspir için %7,26 ? 24,30 (db) nem aralıgında 1,90 ? 3,00 kJ/kg K arasında gerçeklesmistir. Isı iletim katsayısı degerleri rezenede %10,80 ? 30,10 (db) nem aralıgında 0,101 ? 0,175 W/m K, anasonda %10,40 ? 56,00 (db) nem aralıgında 0,135 ? 0,162 W/m K, kisniste %8,25 ? 37,60 (db) nem aralıgında 0,107 ? 0,143 W/m K, susamda %8,10 ? 40,60 (db) nem aralıgında 0,162 ? 0,219 W/m K, ketende %7,49 ? 27,60 (db) nem aralıgında 0,144 ? 0,204 W/m K, aspirde de %7,26 ? 24,30 (db) nem aralıgında 0,133 ? 0,166 W/m K arasında gerçeklesmistir. Isı yayınım katsayısı da rezenede %10,80 ? 30,10 (db) nem aralıgında 1,36x10-7 ? 1,618x10-7 m2/s arasında, anasonda %10,40 ? 56,00 (db) nem aralıgında 1,2x10-7 ? 1,872x10-7 m2/s arasında, kisniste %8,25 ? 37,60 (db) nem aralıgında 1,31x10-7 ? 1,692x10-7 m2/s arasında, susamda %8,10 ? 40,60 (db) nem aralıgında 7,198x10-8 ? 1,515x10-7 m2/s arasında, ketende %7,49 ? 27,60 (db) nem aralıgında 1,387x10-7 ? 3,101x10-7 m2/s arasında, aspirde de %7,26 ? 24,30 (db) nem aralıgında 9,236x10-8 ? 1,354x10-7 m2/s arasında bulunmustur. Ürün nem içeriginin özgül ısı, ısı iletim katsayısı ve ısı yayınım katsayısını etkiledigi belirlenmistir. Nem içeriginin artmasıyla özgül ısı ve ısı iletim katsayıları artıs göstermistir. Özgül ısı ve ısı iletim katsayılarının tersine nem içeriginin artmasıyla ısı yayınım katsayısı degerlerinde azalma meydana gelmistir. Anahtar Kelimeler: Özgül ısı, Isı iletkenlik katsayısı, Isıl yayınım katsayısı, Rezene, Anason, Kisnis, Susam, Keten, Aspir.

In the study specific heat, thermal conductivity and thermal diffusivity of fennel, anise, coriander, sesame, flax and safflower, which are of the medical and aromatic seeds, were determined. These thermal properties should be known and taken into consideration during the heat treatment applied to prepare these aforesaid seeds as industrial products. As a result of the experiments, specific heat values were determined to be 2,09 - 4,20 kJ/kg K in a humidity range of 10,80% - 30,10%(db) for fennel, 1,65 - 3,26 kJ/kg K in a humidity range of 10,40% - 56,60%(db) for anise, 2,09 - 4,20 kJ/kg K in a humidity range of 8,25% - 37,60%(db) for coriander, 1,68 - 5,52 kJ/kg K in a humidity range of 8,10% - 40,60%(db) for sesame, 1,05 - 2,08 kJ/kg K in a humidity range of 7,49% - 27,60%(db) for flax, 1,90 - 3,00 kJ/kg K in a humidity range of 7,26% - 24,30%(db) for safflower. Thermal conductivities were determined to be 0,101 - 0,175 W/m K in a humidity range of 10,80% - 30,10%(db) for fennel, 0,135 - 0,162 W/m K in a humidity range of 10,40% - 56,00%(db) for anise, 0,107 - 0,143 W/m K in a humidity range of 8,25% - 37,60%(db) for coriander, 0,162 - 0,219 W/m K in a humidity range of 8,10% - 40,60%(db) for sesame, 0,144 - 0,204 W/m K in a humidity range of 7,49% - 27,60%(db) for flax, 0,133 - 0,166 W/m K in a humidity range of 7,26% - 24,30%(db) for safflower. Thermal diffusivities were determined to be 1,36x10-7 ? 1,618x10-7 m2/s in a humidity range of 10,80% - 30,10%(db) for fennel, 1,2x10-7 ? 1,872x10-7 m2/s in a humidity range of 10,40% - 56,00%(db) for anise, 1,31x10-7 ? 1,692x10-7 m2/s in a humidity range of 8,25% - 37,60%(db) for coriander, 7,198x10-8 ? 1,515x10-7 m2/s in a humidity range of 8,10% - 40,60%(db) for sesame, 1,387x10-7 ? 3,101x10-7 m2/s in a humidity range of 7,49% - 27,60%(db) for flax and 9,236x10-8 ? 1,354x10-7 m2/s in a humidity range of 7,26% - 24,30%(db) for safflower. In the study, it is determined that the product?s humidity content effects specific heats, thermal conductivities and thermal diffusivities. While humidity content increases, specific heat and thermal conductivity demonstrated an increase. Contrary to specific heat and thermal conductivity, while humidity content increases, there has been a decrease in the values of thermal diffusivity. Key Words: Specific heat, Thermal conductivity, Thermal diffusivity, Fennel, Anise, Coriander, Sesame, Flax, Safflower.