Değen Çift Yıldızların Tek Yıldıza Dönüşmesi; Gözlemsel Paradoks

Basit Öğe Kaydı
dc.contributor.authorBulut, İbrahim
dc.contributor.authorGüneş, Mümin
dc.contributor.authorBulut, Ahmet
dc.contributor.authorDemircan, Osman
dc.date.accessioned2025-05-29T05:37:16Z
dc.date.available2025-05-29T05:37:16Z
dc.date.issued2023
dc.departmentÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
dc.description.abstractTek yıldızlarda dönme hareketinin hızı manyetik frenleme ile 200-300 km/sn değerlerinden 3-5 km/sn değerlerine kadar yavaşladığı 1960 lardan beri bilinmektedir. Bir yıldızın yakın çift yıldız bileşeni olması halinde karşı bileşene kütle çekimsel kilitlenme nedeniyle yavaşlayamamakta ancak ilginç bir mekanizmayla yörünge küçülmekte, değen çift yıldızların tek yıldızlara dönüşmesi kaçınılmaz hale gelmektedir. Sonunda, yıldızın çekirdeklerinin çarpışması ve nova benzeri bir patlamanın oluşması beklenmektedir. Değen çift yıldızların istatistiği dikkate alındığında çok sayıda benzer patlamanın gözlenmiş olması gerekirdi. Halbuki birkaç örnek gözlenebilmiş olup, birisi V1309 Sco’dır. Bu gözlemsel çift yıldız astronomisinde önemli bir paradoksdur. Bu çalışmada V1309 Sco’nun gözlemsel ışık eğrisi analizlerinden, değen çift yıldızların tek yıldıza dönüşüm süreci gözlemsel ve kuramsal olarak yorumlanmıştır [EN] It has been known since the 1960s that the speed of rotation in single stars slows down from 200-300 km/sec to 3-5 km/sec by magnetic braking. If a star has a close binary component, it cannot slow down due to gravitational locking to the opposite component. Eventually, the cores of the star are expected to collide and a nova-like explosion to occur. Considering the statistics of colliding binary stars, many similar explosions should have been observed. However, a few examples have been observed, one of which is V1309 Sco. This is an important paradox in observational binary astronomy. In this study, the transformation process of contact binary stars into single stars will be interpreted observationally and theoretically from the observational light curve analyzes of V1309 Sco.
dc.description.sponsorshipTÜBİTAK
dc.identifier.doi10.55064/tjaa.1200217
dc.identifier.endpage371
dc.identifier.issn2757-7295
dc.identifier.issue3
dc.identifier.startpage366
dc.identifier.urihttps://doi.org/10.55064/tjaa.1200217
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12428/31667
dc.identifier.volume4
dc.language.isotr
dc.publisherTürk Astronomi Derneği
dc.relation.ispartofTurkish Journal of Astronomy and Astrophysics
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanı
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_DergiPark_20250529
dc.subjectStellar mergers
dc.subjectV1309 Sco
dc.subjectLRN
dc.titleDeğen Çift Yıldızların Tek Yıldıza Dönüşmesi; Gözlemsel Paradoks
dc.title.alternativeConversion of Contact Binary Stars to Single Star; Observational Paradox
dc.typeResearch Article

Dosyalar

Koleksiyon

DergiPark