Türkiye'nin Ortadoğu politikasının İngiltere'de yansımaları: 2002-2012 döneminin İngiliz medyası üzerinden analizi

Ortadoğu, son bin yılda Anadolu merkezli kurulan Türk devletlerinin temellerinin destek noktaları olan Kafkaslar ve Balkanlar ile birlikte en önemli Türk kültür, tarih ve din coğrafyasının kaynağını teşkil eder. Türkiye'nin periferisindeki en önemli bölge olan Ortadoğu'nun isim sahibinin İngiltere olması, bölgenin tarihinde yaşanılan iç içe geçmişliği, çatışmaları, ittifakları ve savaşları bir anlamda özetlemektedir. Osmanlı'nın son döneminde başlayan İngiliz-Türk ilişkileri, günümüze kadar inişli çıkışlı seyri ile her dönemde üzerinde önemle durulması gereken stratejik hesaplara ve uluslararası politik araçlara sahip olmuştur. Bu çalışmada, Türkiye-Ortadoğu, Türkiye-İngiltere ve İngiltere-Ortadoğu ilişkilerinin tarihi arka planı uluslararası ilişkiler disiplini perspektifinden genel hatlarıyla değerlendirilmektedir. Çalışmanın asıl odağını 2002-2012 yılları arasında Türkiye'nin Ortadoğu Politikalarının İngiltere basınında öne çıkan haberler ile bu haberlerin nasıl algılandığı ve değerlendirildiğinin söylem analizi temelinde incelenmesi oluşturmaktadır. İngiltere'de Türkiye'nin Adalet ve Kalkınma Partisi döneminde izlediği Ortadoğu politikasının "Yeni Osmanlılık" olarak değerlendirilip değerlendirilmediği araştırılmaktadır. İngiltere köklü yazılı ve görsel basın geleneği ile Avrupa'nın en önemli ülkelerinin başında gelir. İngiltere aynı zamanda Britanya İmparatorluğu'nun kalıntısı olarak Ortadoğu ve Arap ülkeleri dışında Arapça ve İngilizce yayın yapan en önemli basın kuruluşlarına sahip olması sebebiyle, İngiltere medyasının Türkiye'nin Ortadoğu'ya yönelik dış politikasına dair yaklaşımları gerek akademi gerekse dış politika karar alıcıları açısından dikkate değerdir. Bu çalışmada, İngiliz yazılı ve görsel basının ciddi geleneği olan en büyük kuruluşları BBC, The Guardian, The Independent, The Daily Telegraph, Financial Times, Reuters, The Economist, Times vb. kuruluşların yanısıra, yayın hayatlarını Londra merkezli İngilizce ve Arapça olarak sürdüren; Al-Hayat, Al-Quds al-Arabi, Al-Zaman ve Es Şark'ul Ewsat gazetelerinin Türkiye haber ve yorumları ışığında Türkiye'nin dış politikası analiz edilmiştir.

The Middle East constitutes the basis of the main Turkish culture, history and religious geography together with Caucuses and Balkans which are the cornerstones of Anatolian originated Turkish states founded in the last millennium. The name `The Middle East` which is so crucial for Turkish periphery given by British summarizes in a sense the intermingled existence, conflicts, alliances and wars in its history. British-Turkish collaboration beginning in the last period of Ottomans has international political instruments and strategic plans which should be overstressed because of its chaotic character. In this study, the historical background of the relations between Turkey-the Middle East, Turkey-Britain and Britain- the Middle East has been evaluated generally in the perspective of international relations discipline. The main focus of this study is the media analysis on the Turkish Middle East policies between the years 2002-2012, the headlines in the British press and their reflections.In the study as a method of resarch, discourse analysis was used. It is studied whether the Middle East Policy of AKP has been regarded as Neo-Ottomanism or not in Britain. The United Kingdom is the leading country on printed press and mass media with its longstanding traditions. Being the heir of British Empire, England owns the most essential press institutions broadcasting in English and Arabic except for Middle Eastern and Arabic countries and the approach of British press to Turkish foreign policies of Middle East is remarkable for academia and the foreign policy makers. In this study, Turkish international relations has been analyzed in the thesis British press and mass media institutions like BBC, The Guardian, The Independent, The Daily Telegraph, Financial Times, Reuters, The Economist, Times etc. and London centered newspapers pressed in English and Arabic languages like Al-Hayat, Al-Quds al-Arabi, Al-Zaman and Es Şark'ul Ewsat.