DÖRDÜNCÜ SANAYİ DEVRİMİ (SANAYİ 4.0) İLE BİRLİKTE MESLEKLERDE OLASI DEĞİŞİM VE DÖNÜŞÜM

Sanayi 4.0 kavramı ilk defa 2011 yılında Almanya’da düzenlenen Hannover Fuarı’ndaki‘sanayideki gelişmeler’ konulu konferansında kullanılmıştır. Sanayi 4.0, 18. yüzyıldanbu yana gelişimini sürdüren sanayi devrimlerinin son aşaması olan Dördüncü SanayiDevrimi’ni ifade etmektedir. Birinci Sanayi Devriminden itibaren bütün sanayidevrimleri tüm sektörleri derinden etkileyerek ekonominin genelinde köklü yeniliklereneden olmuştur. Günümüzde hakkında konuşulmakta olunan ve kısa bir süre sonra tümtoplumların ekonomik, sosyal ve siyasal hayatlarında köklü değişikliklere neden olacağıöngörülen Dördüncü Sanayi Devrimi de üretimden bilişime, iletişimden eğitime kadarbirçok farklı sektörde etkili olacaktır. Sanayi 4.0 sürecinde akıllı fabrikaların üretimegirmesi ile üretimde maliyetlerin önemli oranda düşeceği, verimliliğin yükseleceği, ürünve hizmet kalitenin artacağı beklenmektedir. Bununla birlikte Sanayi 4.0 sürecininbaşlamasıyla birlikte istihdam konusu başta olmak üzere ekonomik, sosyal ve siyasalalanlarda birtakım olumsuz gelişmelerin de yaşanacağı tartışılmaktadır. Sanayi 4.0süreciyle birlikte yapay zekaya sahip akıllı makinalara (siber fiziksel sistemlere) dayalı üretimin devreye girmesiyle birlikte, mevcut bir çok mesleğin ortadan kalkacağı, varlığıdevam edecek mesleklerin ise büyük oranda değişim ve dönüşüm yaşayacağıöngörülmektedir. Bu çalışmada Sanayi 4.0 süreciyle birlikte mevcut mesleklerdeyaşanması öngörülen değişim ve dönüşüm konusunu incelemek ve analiz etmekamaçlanmıştır. Çalışmada önce; Birinci Sanayi Devrimi’nden günümüze kadar Sanayi4.0’ın gelişimine ortam hazırlayan koşullar incelenmektedir. Sonra; ekonomide mevcutolan meslekler, sektörel bazda analiz edilmektedir. Daha sonra ise; bireylerin meslekseçimlerinde etkili olan faktörler incelenmektedir. Son olarak; Sanayi 4.0 sürecindedeğişim ve dönüşüme uğraması öngörülen meslekler ile yeni ortaya çıkacak mesleklerdeistihdam edilecek iş gücünün niteliklerinin tespitine yönelik araştırma ve kurgulamayapılmaktadır. Çalışmada literatür tarama, betimleme ve kurgulama yöntemlerikullanılmıştır.