Mikrodalga ışınım ve adsorpsiyon yöntemleri ile tuzla jeotermal kaynaklarından bor giderim performanslarının incelenmesi

Çanakkale ilinin jeotermal enerji potansiyeli yüksek olup, 14 farklı jeotermal alan bulunmaktadır. Bu çalışmada, Çanakkale ilindeki en yüksek bor konsantrasyonu olan Tuzla jeotermal alanındaki jeotermal akışkandan borun çevreye olası olumsuz etkilerin önüne geçebilmek için adsorpsiyon yoluyla giderilmesi amaçlanmıştır. Adsorban olarak seçilen uçucu kül Çan 18 Mart termik santralinden elde edilmiştir. Jeotermal akışkandan bor giderimi için başlangıç pH, adsorban dozajı, temas süresi, sıcaklık ve adsorbanın tekrar kullanılabilirliği gibi çeşitli parametreler deneysel olarak incelenmiştir. Yalancı birinci dereceden, yalancı ikinci dereceden ve parçacık içi kinetik modellerin deneysel verilere uygunluğu incelenmiştir. İzoterm çalışmalarından elde edilen veriler Langmuir, Freundlich ve Dubinin-Radushkevich modellerine uygulanmıştır. Uçucu külde kullanılarak yapılan adsorpsiyon deneylerinde maksimum bor giderim verimi % 94,17 bulunmuştur. Ayrıca jeotermal akışkandan bor gideriminde mikrodalga ışınımının etkisi çeşitli parametreler deneyler yapılarak araştırılmıştır. Mikrodalga deneylerinde kireçtaşı kullanılarak maksimum B giderim verimi % 90 bulunmuştur.

The geothermal energy potential of Çanakkale is high and there are 14 different geothermal fields. In this study, it is aimed to boron removal from the geothermal fluid in Tuzla geothermal field, which has the highest boron concentration in Çanakkale, by adsorption in order to prevent possible negative effects on the environment. Fly ash selected as an adsorbent was obtained from 18 Mart Çan thermal power plant. Various parameters such as initial pH, adsorbent dosage, contact time, temperature and reusability of adsorbent were experimentally investigated. The suitability of pseudo-first-order, pseudo-second-order and intraparticle kinetic models to the experimental data was investigated. The data obtained from the isotherm studies were applied to the Langmuir, Freundlich and Dubinin-Radushkevich models. In the adsorption experiments, the maximum boron removal efficiency was found to be 94,17 % using by fly ash. In addition, the effect of microwave radiation on boron removal from geothermal fluid was determined by different experiments. Maximum boron removal efficiency was found to be 90 % by using limestone in microwave experiments.