Kimya analist yetkinlik ölçeğinin geliştirilmesi: Rasch analizi örneği

Kimya laboratuvar analisti, laboratuvarlarda analiz için numune alma, numunenin fiziksel kontrollerini yapma, analiz öncesi hazırlıkları ve nitel, nicel ve enstrümantal analizleri yapma, analiz sonuçlarını hesaplama, yorumlama ve raporlama bilgi ve becerisine sahip kişidir. Bu bağlamda, analist olmaya hazırlanan kimyager adaylarının laboratuvara yönelik gelişim süreçlerinin tasarlanarak bilgi ve becerilerinin geliştirilmesi, eksikliklerin tanımlanması endüstriyel iş hayatı bakımından önem arz eder. Bu nedenle araştırmada, kimyager adaylarının laboratuvar yeterliliklerini belirlemek için geçerli ve güvenilir Likert tipi bir ölçme aracının geliştirilmesi amaçlanmıştır. Çalışma kapsamında geliştirilen Kimya Analist Yetkinlik Ölçeği'nin (KAYÖ) istatistiksel analizleri raporlanmıştır. Bu araştırma tarama modelinde bir çalışmadır. Çalışmaya 132 erkek (%52,5) ve 120 kadın (%47,5) olmak üzere toplam 252 katılımcı dahil edilmiştir. Veriler, KAYÖ için anlamlı sonuçlar elde etmek amacıyla Rasch modeli kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışmanın istatistiksel analizlerinde klasik test teorisi ve madde tepki kuramı birlikte kullanılmıştır. KAYÖ'nin içerik geçerliliği uzman görüşü ile, yapı geçerliliği ise Rasch modeli kullanılarak sağlanmıştır. İçerik geçerliliği değerlendirmeleri, içerik geçerlilik oranı, içerik geçerlilik indeksi ve kappa değerlerine göre yapılmıştır. İçerik geçerliliği sağlanan taslak KAYÖ'nin yapı geçerliliği Rasch modeli kullanılarak doğrulanmıştır. Klasik test teorisi kapsamında AFA ve DFA, madde tepki kuramı kapsamında ise boyutsuzluk, yerel bağımsızlık ve monotonluk gibi bazı Rasch varsayımları test edilmiştir. Analiz sonuçları, KAYÖ'nin iyi bir ölçme aracı için gereken minimum istatistiksel değerleri karşıladığını göstermiştir. Böylece kimyager adaylarının laboratuvar yeterliliklerini belirlemede kullanılabilecek 29 adet geçerli ve güvenilir uyumlu madde üretilmiştir. Kimyager adayları için KAYÖ'nin uygulamalarından elde edilecek verilerin, müfredat ve politika yapıcılara rehberlik etmesi beklenmektedir.

Introduction and Purpose: Chemistry laboratory analyst is the person who has the knowledge and skills to take samples for analysis in laboratories, to make physical checks of the sample, to make pre-analysis preparations and qualitative, quantitative and instrumental analyses, to calculate, interpret and report the analysis results. In this regard, determining the knowledge and skills of chemist candidates preparing to become analysts will help analysts to get to know themselves. Thus, it is important for chemist candidates to prepare to become analysts to know themselves as analysts in determining their knowledge and skills. This research aimed to develop a reliable and valid Likert-type measurement tool to determine the laboratory competencies of chemist candidates. For this reason, statistical analysis of the Analyst Competency Scale (ACS) developed in the study are reported. Materials and Methods: This is a study in scanning models. A total of 252 participants, 132 males (52.5%) and 120 females (47.6%), who completed the ACS survey were included in the study. Data were analyzed using the Rasch model to obtain significant scores for the ACS. Results: In the study, classical test theory (CTT) and item response theories were used together in statistical analysis. The content validity of ACS was ensured by expert opinion and the construct validity was ensured by using the Rasch model. Evaluations of content validity were carried out according to content validity ratio, content validity index and kappa values. The construct validity of the draft ACS, whose content validity was achieved, was verified using the Rasch model. EFA and CFA were tested within the scope of CTT, and some Rasch assumptions such as dimensionlessness, local independence and monotonicity were tested within the scope of item response theory. Discussion and Conclusion: Analysis results showed that ACS met the minimum statistical values required for a good measurement tool. Thus, 29 valid and reliable compatible items were produced that can be used to determine the laboratory competencies of chemist candidates. The data obtained from the application of valid and reliable ACS to chemist candidates will guide curriculum and policy makers. Additionally, self-knowledge of chemist candidates can also be determined.