Kadın üniversite öğrencileri tarafından algılanan çok boyutlu sosyal destek ile benlik saygısı ve yaşam doyumu arasındaki ilişki

Toplumsal cinsiyet kadın, erkek ya da interseks olmanın psikolojik, davranışsal, sosyal, kültürel, ekonomik ve politik yönlerini ifade etmekte olup bireylerin yaşamlarının tüm alanlarına etki etmektedir. Bu çalışma toplumsal cinsiyetin kadın üniversite öğrencileri üzerindeki psikolojik ve sosyal etkilerini ele almakta olup bu doğrultuda toplumsal cinsiyetin algılanan sosyal destek, benlik saygısı ve yaşam doyumu ile ilişkisini inceleme amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada tabakalı orantılı örnekleme yöntemi kullanılarak Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi'nin beş farklı fakültesinde 388 gönüllü katılımcı ile gerçekleştirilmiştir. Veri toplama araçları olarak Demografik Bilgi Formu, Toplumsal Cinsiyet Oluşumu Ölçeği, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği, Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği ve Yaşam Doyumu Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizleri Lisrel 12.4 ve SPSS 29 programı aracılığıyla yapılmıştır. Bağımsız gruplar t-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), pearson korelasyon analizi ve çoklu regresyon analizleri gerçekleştirilmiştir. Yapılan korelasyon analizine göre Toplumsal Cinsiyet Oluşumu Ölçeği'nin tüm alt boyutları (görünüm, dayanıklı olma, eşitlikçi ve geleneksel cinsiyet rolleri) aileden algılanan sosyal destek ile istatistiki bakımdan anlamlı ve pozitif yönlü ilişkili iken, sadece görünüm alt boyutu, arkadaşlardan algılanan sosyal destek (r=-.125, p<.05), benlik saygısı (r=-.195, p=<.001) ve yaşam doyumu (r=-.146 p<.01) ile anlamlı ve negatif yönlü ilişki bulunduğu tespit edilmiştir. Yapılan çoklu regresyon analizine göre aileden ve özel bir insandan algılanan sosyal destek, benlik saygısı, sosyoekonomik durum ve psikolojik yardım alma durumu yaşam doyumu varyansının %32'sini; yaşam doyumu, çalışma durumu, eşitlikçi cinsiyet rolleri ve dayanıklı olma aileden algılanan sosyal destek varyansının %23'ünü açıklamaktadır. Sonuç olarak kadın üniversite öğrencilerinin sosyal destek kaynaklarının, benlik saygılarının ve yaşam doyumlarının toplumsal cinsiyet oluşumu ile ilişkili olduğu söylenebilmektedir. Anahtar Kelimeler: Toplumsal cinsiyet, Sosyal destek, Benlik saygısı, Yaşam doyumu, Eşitlikçi cinsiyet rolleri, Geleneksel cinsiyet rolleri

Gender encompasses the psychological, behavioral, social, and cultural aspects of being female, male, or intersex, influencing all areas of individuals' lives. This study addresses the psychological and social effects of gender on female university students and aims to examine the relationship between gender, perceived social support, self-esteem, and life satisfaction. The research was conducted with 388 voluntary participants from five different faculties of Zonguldak Bülent Ecevit University, using a stratified proportional sampling method. Data collection instruments included the Demographic Information Form, the Socialization of Gender Norms Scale, the Multidimensional Scale of Perceived Social Support, the Rosenberg Self-Esteem Scale and The Satisfaction With Life Scale. Data analyses were performed using Lisrel 12.4 and SPSS 29 software. Independent groups t-test, one-way analysis of variance (ANOVA), Pearson correlation analysis, and multiple regression analyses were conducted. According to the Pearson correlation analysis, all subdimensions of the Socialization of Gender Norms Scale (appearance, egalitarian gender roles, traditional gender roles, and resilience) were significantly related to perceived social support from family. However, only the appearance subdimension was significantly and negatively related to perceived social support from friends (r=-.125, p<.05), self-esteem (r=-.195, p<.001), and life satisfaction (r=-.146, p<.01). The findings of the multiple regression analysis indicated that perceived social support from family and a significant other, self-esteem, socioeconomic status, and the status of receiving psychological help accounted for 32% of the variance in life satisfaction. Life satisfaction, employment status, egalitarian gender roles, and resilience accounted for 23% of the variance in perceived social support from family. As a result, it can be said that female university students' social support sources, self-esteem and life satisfaction are related to gender formation. Keywords: Gender, Social support, Self-esteem, Life satisfaction, Egalitarian gender roles, Traditional gender roles