Kayalarda Mikro Çatlaklanma Sürecine Bağlı Deformasyon Evriminin Sayısal Analizi

dc.contributor.authorGöğüş, Özge Dinç
dc.contributor.authorAvşar, Elif
dc.contributor.authorDeveli, Kayhan
dc.contributor.authorÇalık, Ayten
dc.date.accessioned2025-01-27T19:51:52Z
dc.date.available2025-01-27T19:51:52Z
dc.date.issued2023
dc.departmentÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
dc.description.abstractGerilmeye maruz kalan bir kayanın yenilme ve deformasyon karakteri mikro ölçekteki çatlaklanma sürecine bağlıdır. Bu sürecin nasıl evrildiğinin anlaşılması konusunda farklı laboratuvar ve analitik yöntemler kullanılmaktadır. Bu çalışmada söz konusu yöntemlere bir alternatif olarak mikro çatlaklanma sürecinin sayısal modelleme tekniği ile tespit edilebilirliği araştırılmıştır. İgnimbirit, mermer ve diyabaz olmak üzere üç farklı kaya türü üzerinde yapılan laboratuvar deneylerinden elde edilen makro mekanik parametreler, ayrık elemanlar yöntemine (DEM) dayalı sayısal kaya modellerinin kalibrasyonunda kullanılmıştır. Sonuçlar incelendiğinde model tahminleri ile laboratuvar verilerinin uyumlu olduğu belirlenmiş ve bu durum sayısal çatlaklanma analizlerinin kaya ortamını temsil edecek şekilde yürütülebileceğini göstermiştir. Laboratuvar deneylerinin simülasyonlarında, sıkışma gerilmesi altındaki model örneklerde mikro çatlaklanmanın başladığı (?ci) ve ilerleyerek biriktiği (?cd) kritik eşik gerilme seviyeleri tespit edilmiştir. Bu gerilme seviyeleri sırasıyla ignimbirit için ?ci = 25 MPa ve ?cd = 37 MPa; mermer için ?ci = 21 MPa ve ?cd = 30 MPa ve diyabaz için ?ci = 38 MPa ve ?cd = 55 MPa olarak belirlenmiştir. Tüm kaya modellerinde mikro çatlaklanma çekme mekanizması tarafından kontrol edilirken her üç kaya türü de gevrek bir davranış sergilemektedir. Elde edilen tüm veriler, kayalardaki mikro çatlaklanma sürecinin araştırılmasında DEM tabanlı sayısal modelleme tekniğinin diğer yöntemlere alternatif olarak güvenli bir şekilde kullanılabileceğini göstermektedir.
dc.identifier.endpage141
dc.identifier.issn1301-2894
dc.identifier.issue2
dc.identifier.startpage123
dc.identifier.trdizinid1193374
dc.identifier.urihttps://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/1193374
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12428/19130
dc.identifier.volume44
dc.indekslendigikaynakTR-Dizin
dc.language.isotr
dc.relation.ispartofYerbilimleri
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanı
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_TRD_20250125
dc.subjectJeoloji
dc.subjectMineraloji
dc.subjectBilgisayar Bilimleri
dc.subjectTeori ve Metotlar
dc.titleKayalarda Mikro Çatlaklanma Sürecine Bağlı Deformasyon Evriminin Sayısal Analizi
dc.typeArticle

Dosyalar