Mevlâna'nın Mesnevi'sindeki hikâyelerin çocuk edebiyatı açısından değerlendirilmesi

Basit Öğe Kaydı
dc.contributor.advisorYüce, Kemal
dc.contributor.authorTok, Mehmet
dc.date.accessioned2025-01-27T06:16:54Z
dc.date.available2025-01-27T06:16:54Z
dc.date.issued2007
dc.departmentÇOMÜ, Enstitüler, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
dc.descriptionSosyal Bilimler Enstitüsü, Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
dc.description.abstractÇalısmada, çocuk edebiyatı kavramı, çocuk edebiyatının genel nitelikleri, çocuk edebiyatında önemli yerleri olan edebi türlerden hikâye, fabl ve kıssanın özellikleri ve 13-15 yas grubu çocuklarının gelisim özellikleri yer almaktadır. Bu bölümler çalısmanın temellendirilmesi açısından önemlidir. Mevlâna'nın en önemli eserlerinden biri Mesnevi'dir. Uzun anlatımlara sahip olan bu eserde birçok hikâye yer almaktadır. Bu çalısmayla, geleneksel anlayıs ile yazılan ve günümüzde çocuklar tarafından sevilerek okunmaya devam eden, çocukların gelisimlerine önemli katkılar sağlayan Mesnevi'deki hikâyelerin özellikleri ortaya koyulmaya çalısılmıstır. Çocuk edebiyatında, gelenekten yararlanan eserlerin ve kültürümüzün olusumunda temel olusturan yapıtların, yeniden ele alınması gerekmektedir. Bu alanda çocuk edebiyatı çalısmalarına ihtiyaç duyulmaktadır. Bu ihtiyacın bir sonucu olarak, Mevlâna'nın 13. yüzyılda meydana getirdiği altı ciltlik eserin değisik basımları çocuklara sunulmaktadır. Ancak, bu eserlerin çocuk edebiyatı niteliklerine uygun olarak ele alınması gerekliliği ortaya çıkmaktadır. Mesnevi'deki hikâye incelemelerine geçilmeden önce, eserin yazıldığı çağın özellikleri belirtilmistir. Devrin anlayısı, halkın yasantısı ve dönemin siyasi olaylarına kısaca değinilmistir. Bununla birlikte, Mevlâna'nın hayatı, eserleri incelenmis, düsünce yapısı ve kültürümüzdeki yeri ortaya koyulmustur. Mesnevi'de 200'ü askın hikâye, iç içe anlatımlarla okuyucuya sunulmustur. Bir hikâyede geçen konu, bir baska hikâyeyi hatırlatmıs, karısık bir yapı ortayaçıkmıstır. Günümüzde, Mesnevi'de yer alan hikâye anlatımları süzülerek ve bu karısıklık giderilerek hem normal okuyucuya hem de çocuklara sunulmustur. Çalısmada tüm hikâyeler taranmıs, bunlardan kırk tanesi, çocuk edebiyatı açısından incelenmis ve sonuçlara ulasılmıstır. Çalısmada, Mevlâna'nın hangi hikâyeyi ne amaçla anlattığı, yetiskinlere hangi dersleri vermek istediği belirtilmis, çocukların bu derslerden hangilerine ulasabileceği ele alınmıstır. Hikâyelerde hem metin aralarında geçen iletiler hem de ana fikir yapıları ortaya çıkarılmıstır. ?leti ve ana fikirler gruplandırılarak, çocuklara kazandırılan düsünce ve davranıs kalıpları sistemlestirilmistir. Son olarak, incelenen hikâyelerin sonuçları verilmistir. Hikâyeler, hikâye unsurları, konuları ve anlatım özellikleriyle genel olarak değerlendirilmistir ve önerilerde bulunulmustur.
dc.description.abstractIn the study, the concept of children literature, general qualities of children literature, characteristics of literary types such as story, fabl and anectdote which have important role in children literature, and characteristics of maturing process of children who are between 13 and 15 are situated. These parts are important to become firmly fixed of study. One of the most important works of Mevlana is Mesnevi. There are lots of story in this work which has long expressions. With this study it was tried to reveal the characteristics of stories in Mesnevi which was written in traditional manner, was read by children willingly nowadays and provide necessary assistance to children?s groving process. In children literature, is necessary to re-examine the works which benefit from tradition and constitute basic in our cultural process. In this field, children literature?s works are needed. As a result of this necessity, different prints of Mevlâna?s six volumed work, written in 13. century are presented to children. But this time, the necessity of re-examining of these works appropriateness to children literature qualities are required. Before story examination was mentioned, the characteristics of works written age were stated. The mind of that time, life of people and political events were briefly mentioned. Furthermore, Mevlana?s life, works were examined, his opinions and his role in our culture were situated.More than two hundred stories in Mesnevi were presented to reader with dependent expressions. The subject in a story reminded another story, so a complex structure occured. Today by analyzing the stories expressions in Mesnevi and by removing this complexity, it was presented both adult and children readers. In this study, all stories were scanned, forty of them were examined and reached the conclusion from the view of children literature. In this study it was stated that which story Mevlana told, what he aimed by telling and what he wanted to teach the adults. It was also discussed in this study which lessons children take from these stories. In those stories both the messages among the text and main ideas were presented. By grouping the messages and main ideas, opinions and manner forms which acquired to children were systematized. Finally, the results of examined stories were given. Stories, elements of stories, subjects and expression characteristics were generally evaluated and some suggestions were put forward.
dc.identifier.endpage302
dc.identifier.startpage1
dc.identifier.urihttps://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=-Z0vbSUgrhM9fXoGkRe6Q_nUJbwe5eLATVpSPkmlBEf9iWkld_2Z058AgYBclUI_
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12428/12155
dc.identifier.yoktezid220515
dc.language.isotr
dc.publisherÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
dc.relation.publicationcategoryTez
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_Tez_20250125
dc.subjectEğitim ve Öğretim
dc.subjectEducation and Training
dc.titleMevlâna'nın Mesnevi'sindeki hikâyelerin çocuk edebiyatı açısından değerlendirilmesi
dc.title.alternativeEvaluating of Mevlâna's stories in Mesnevi in terms of children literature
dc.typeMaster Thesis

Dosyalar

Koleksiyon

Sosyal Bilimler Enstitüsü Tez Koleksiyonu