İstanbul ilinde öğrenim gören lise öğrencilerinde aleksitimi karakter özellikleri ile üst biliş özellikleri ve ruhsal sorunlar arasındaki ilişkinin incelenmesi
[ X ]
Tarih
2018
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Amaç: Ergen yaş grubunda aleksitimi karakter özelliğine sahip olma durumları ile üst biliş sorunları arasındaki ilişkiyi incelemek ve de aleksitimiye eşlik eden ruhsal ve davranışsal sorunları belirlemektir. Yöntem: Kesitsel nitelikteki bu araştırma İstanbul’da beş liseden 570 ergenle (%58 kız, s=331; %42 erkek, s=239) yapılmıştır. Katılımcılara Toronto Aleksitimi Ölçeği 20 Soruluk Formu (TAÖ-20), Üst Biliş Ölçeği Çocuk ve Ergen Formu (ÜBÖ-ÇE) ile Güçler ve Güçlükler Anketi (GGA) uygulanmıştır. Ailelerden sosyodemografik bilgi formunu doldurmaları istenmiştir. İstatis-tiksel analizler SPSS 24 programı ile yapılmış ve anlamlılık değeri p<0.05 ve p<0.001 olarak kabul edilmiştir. Bulgu-lar: Aleksitimi grubu (%58 kız, s=63; %42 erkek, s=46) ile karşılaştırma grubu (%58 kız, s=268; %42 erkek, s=193) arasında yaş açısından anlamlı bir fark bulunmamıştır. Cinsiyet ve aleksitimi arasında anlamlı bir ilişki olmadığı görülmüştür. Aleksitimi grubunun ÜBÖ-ÇE olumsuz üst endişeler, batıl inanç, ceza ve sorumluluk inançları ve üst biliş toplam sorun puanları, karşılaştırma grubuna göre anlamlı derecede yüksek bulunmuştur. Aleksitimi grubunun GGA toplam sorun puanları, dikkat eksikliği ve aşırı hareketlilik puanları, akran, davranış ve duygusal sorun puanları yaşıtlarına göre anlamlı derecede yüksek; olumlu özelliği ölçen sosyal davranış puanları ise anlamlı derecede düşük bulunmuştur. TAÖ-20 ile ÜBÖ-ÇE ve GGA toplam puanları arasında anlamlı korelasyon saptanmıştır. Ek olarak, ÜBÖ-ÇE ve GGA toplam sorun puanlarının aleksitimiyi anlamlı olarak yordadığı gözlenmiştir. Sonuç: Üst bilişin, bilişsel süreçleri düzenlemenin yanı sıra, duyguları değerlendirme ve düzenleme işlevi de vardır. Aleksitimi karakter özelliğine sahip bireylerin ana sorunu duyguları tanıma ve ifade etme zorluğu olduğundan, üst biliş sorunlarının aleksitimi riskini artırdığı düşünülebilir. Ek olarak aleksitimi ergenlerde, dikkat eksikliği ve hareketlilik, duygusal ve davranışsal sorunlar ile sık birliktelik göstermektedir. Bu sonuçlar aleksitimi karakter özelliğine sahip ergenlerin üst bilişsel hatalarının ele alınmasının tedavi etkinliğini artırabileceğini, ek olarak eşlik eden ruhsal ve davranışsal sorunların gözden kaçırılmaması gerektiğini göstermektedir. (Anadolu Psikiyatri Derg 2018; 19(5):478-484)
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Psikoloji
Kaynak
Anadolu Psikiyatri Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
19
Sayı
5
