Jeofizik kuyu logları parametrelerinin değerlendirilmesinde bulanık mantık yaklaşımı

Basit Öğe Kaydı
dc.contributor.advisorBekler, Tolga
dc.contributor.advisorBüyüksaraç, Aydın
dc.contributor.authorEyisüren, Onur
dc.date.accessioned2025-01-26T20:51:22Z
dc.date.available2025-01-26T20:51:22Z
dc.date.issued2018
dc.departmentÇOMÜ, Enstitüler, Fen Bilimleri Enstitüsü, Jeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
dc.descriptionFen Bilimleri Enstitüsü, Jeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
dc.description.abstractYapay zekâ yöntemleri son yıllarda yerbilimleri alanında başarı ile uygulanmaktadır. Yapay zekâ yöntemleri, insana ait tecrübelerin bilgisayara aktarılması ve nesnel yöntemler olması açısından önemlidir. Nesnel yöntemler ile hatanın aza indirilmesi ve zamandan kazanılması amaçlanmaktadır. Bu tez kapsamında yapay zekâ yöntemlerinden biri olan bulanık mantık yaklaşımı ile jeofizik kuyu logları parametreleri kullanarak litolojinin belirlenmesi ve nesnel bir yöntem geliştirilmesi amaçlanmıştır. Çalışmada dört farklı jeofizik kuyu logu (gamma-ray, nötron gözenekliliği, sonik ve özdirenç) kullanılmıştır. Bu amaçla sentroid durulaştırma yöntemini kullanan Mamdani tipi bulanık çıkarım sistemi oluşturulmuştur. Bulanık çıkarım sisteminde 16 litoloji tanımlama kuralından oluşan kural veri tabanı oluşturulmuştur. Jeofizik parametreler oluşturulan bulanık çıkarım sisteminde sözel değişkenlere dönüştürülerek bulanıklaştırılmış ve bulanık değerlerle yapılan işlemler ile litoloji belirlenmiştir. Bulanık mantık ile elde edilen sonuçlar sondaj loglarında tanımlı olan litolojiler ile karşılaştırılarak sonuçları tartışılmıştır.
dc.description.abstractArtificial intelligence methods have been successfully applied in recent years in the field of earth sciences. Artificial intelligence methods are important because of that objective methods and human experiences are transferred to computers. Aim of objective methods are reducing errors and time wasted. In this thesis, it is aimed to determine lithology using parameters of geophysical well logs and to develop an objective method by using fuzzy logic approach which is one of the artificial intelligence methods. In this study, four different geophysical well logs (gamma-ray, neutron porosity, sonic and resistivity) were used. For this reason, a Mamdani inference system and centroid defuzzification method are used for fuzzy inference and defuzzification. In the fuzzy inference system, a rule database consisting of 16 lithology definition rules was developed. Geophysical parameters have been fuzzificated to linguistic variable in generated fuzzy inference system and lithology was determined by the operations performed with fuzzy variables. The results obtained by fuzzy logic method are compared with the lithologies defined in the borehole logs, and results are discussed.
dc.identifier.endpage70
dc.identifier.startpage1
dc.identifier.urihttps://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=vbVkXe1KChYWNElr1MuLZoPGUBGrmMK9wEGp93ryIg-2VfGFL2kBT5wE1wJYl7wc
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12428/8324
dc.identifier.yoktezid498247
dc.language.isotr
dc.publisherÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
dc.relation.publicationcategoryTez
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_Tez_20250125
dc.subjectJeofizik Mühendisliği
dc.subjectGeophysics Engineering
dc.titleJeofizik kuyu logları parametrelerinin değerlendirilmesinde bulanık mantık yaklaşımı
dc.title.alternativeEvaluation of geophysical well logging parameters by fuzzy logic approach
dc.typeMaster Thesis

Dosyalar

Koleksiyon

Fen Bilimleri Enstitüsü Tez Koleksiyonu