Osmanlı devleti’nde maden hukukunun tekâmülü (1861-1906)

Osmanlı madenleri, klasik dönem boyunca devlet eliyle işletildiktensonra XIX. yüzyılın ikinci yarısından itibaren yerli ve yabancıyatırımcıların ilgi odağı haline gelmiştir. 1858 Arazi Kanunnâmesi’nde,sadece maden mülkiyeti ile ilgili hükümlerin yer alması devleti bir an önceayrı bir maden nizamnâmesi hazırlamaya itmiştir. Bu amaçla hazırlananilk maden nizamnâmesi 1861’de uygulamaya girmiştir. Fakat elde edilentecrübeler ve yaşanan sorunlar dikkate alınarak 1869, 1887 ve 1906’dakaleme alınan nizamnâmelerle maden hukuku alanındaki boşlukdoldurulmaya çalışılmıştır. Bu metinlerde madenlerin sınıflandırılması veişletme esasları, alınacak vergiler, yatırımcıların sorumlulukları ve imtiyazalma süreci ayrıntılarıyla belirlenmiştir. Ayrıca işçilerin sağlık koşulları,çevre güvenliği gibi hususlar da nizamnâmelerde dile getirilmiştir.