İskit sanatında hayvan üslubu

Bu yüksek lisan tezinde İskit sanatında görülen Hayvan Üslubu'na ait objelerin değerlendirilmesi sonucunda, İskit sanatının gelişme ve değişim sürecini nasıl geliştiği ele alınmıştır. Tez kapsamında İskitlerin etimolojik kökenine dair bir sonuca varmak için çevresel kültürlerin ve devletlerin arkeolojik buluntuları da incelenerek bir sonuca varılmaya çalışmıştır. Bunun dışında İskitlerin tarihi, kültürü, etnik kökeni ve dili üzerinde de durulmuştur. Heredot, Strabo gibi antik kaynaklar ve Orta Çağ yazarlarına ait kaynaklar üzerinde araştırma yapıldıktan sonra günümüz araştırmacıların eserlerine de bakılmıştır. İskitler gibi tarih sahnesine çıktıkları andan itibaren tarihi ve kültür ortamını değiştiren bir kavmin sanatının genel özellikleri anlamak için tarih ve coğrafi unsurların daha fazla önemli olduklarını düşünmekteydik. Özellikle İskit Geyik, Pars ve Kartal motifinin İskitlerin derin köklerinin Orta Asya ve Sibirya bölgesine olan bağını ortaya koydukları düşüncemizi bu tez kapsamında ele almanın doğru olduğu düşünmekteydik İskitlerin hem Kuzey Karadeniz bölgesinde, hem Sibirya'da, hem de Kazakistanda bulunan arkeolojik buluntularının bir kısmı müzelerden temin edilerek sanatsal özellikleri bir ara değerlendirmeyle incelenmiştir. Önce Khirigsuur kültürü ve Tagar kültürü gibi ön kültürlere ait arkeolojik buluntularla İskit buluntuları karşılaştırılmıştır. Daha sonra bu objelerle aynı dönemde yaşayan Urartu, Asur, Ahameniş, Yunan unsurlarına ait objelerde bulunan hayvan figürlerini kaşılaştırdık. Bunun sonucunda İskit sanatının başlangıçta Sibirya'da Minusisk ve Altay bölgesinde oluştuğunu zamanla batıya hareket ederek o bögelerdeki kültürlerden ve sanatlardan etkilendiği tespit edilmiştir. Anahtar Kelime: İskit Sanatı, Hayvan Üslubu, Geyik, Pars, Kartal

In this master's thesis, as a result of the evaluation of the objects belonging to the Animal Style seen in Scythian art, the development and change process of Scythian art is discussed. Within the scope of the thesis, in order to reach a conclusion about the etymological origin of the Scythians, the archaeological finds of the surrounding cultures and states were also examined. Apart from this, the history, culture, ethnic origin and language of the Scythians were also emphasized. After researching on ancient sources such as Herodotus, Strabo and sources belonging to medieval writers, the works of contemporary researchers were also examined. We thought that historical and geographical elements were more important to understand the general characteristics of the art of a tribe like the Scythians, which changed the historical and cultural environment from the moment they appeared on the stage of history. In particular, we thought that the Scythian Deer, Pars and Eagle motifs reveal the connection of the deep roots of the Scythians to Central Asia and Siberia within the scope of this thesis. Some of the archaeological finds of the Scythians found both in the Northern Black Sea region, Siberia and Kazakhstan were obtained from museums and their artistic features were analyzed with an intermediate evaluation. First, Scythian artifacts were compared with archaeological finds belonging to pre-cultures such as Khirigsuur culture and Tagar viii culture. Then we compared these objects with the animal figures found in objects belonging to Urartu, Assyrian, Achaemenid, Greek elements living in the same period. As a result, it was determined that Scythian art was initially formed in the Minusisk and Altai region in Siberia, and in time it moved to the west and was influenced by the cultures and arts in those regions. Keyword: Scythian Art, Animal Style, Deer, Leopard, Eagle