Major depresif bozuklukta psikoeğitimin bilişsel çarpıtmalara ve işlevselliğe olan etkisi: Randomize kontrollü bir izlem çalışması

Amaç: Major Depresif Bozukluk (MDB) tanılı hastalarda yapılandırılmış grup psikoeğitiminin bilişsel çarpıtmalar ve işlevsellik üzerindeki etkisini incelemek amaçlanmaktadır. Yöntem: Çalışmayı, yapılandırılmış grup psikoeğitimine katılan müdahale grubu (n=29) ve bibliyoterapi yapılan kontrol grubu (n=23) olmak üzere toplamda 52 kişi tamamlamıştır. Değerlendirme, çalışmanın başlangıcında ve müdahale sonrası 12. haftada yapılmıştır. Depresyon, anksiyete, bilişsel çarpıtmalar, otomatik düşünceler ve işlevsellik düzeyleri sırasıyla; Hamilton Depresyon ve Anksiyete Derecelendirme Ölçekleri (HAM-D, HAM-A), Bilişsel Çarpıtma Ölçeği (BÇÖ), Düşünce Özellikleri Ölçeği (DÖÖ), Otomatik Düşünceler Ölçeği (ODÖ) ve Kısa İşlevsellik Değerlendirme Ölçeği (KİDÖ) ile değerlendirilmiştir. Değişkenler SPSS ® versiyon 27.0 yazılımıyla analiz edilmiştir. Bulgular: Müdahale grubu ile kontrol grubu karşılaştırıldığında; her iki gruptaki HAM-D ve HAM-A ölçek puanlarındaki azalmanın anlamlı olduğu (her iki p<0,05), ancak gruplar-arası karşılaştırmalarda anlamlı farklılığın olmadığı (sırasıyla, p=0,170 ve p=0,334) belirlenmiştir. Psikoeğitim grubunun işlevsellik puanlarının iyileşme gösterdiği (tüm p<0,001), ancak gruplar arasında farklılık olmadığı saptanmıştır (p>0,05). DÖÖ puanlarında her iki grup puanlarındaki azalmanın anlamlı olduğu (her iki p<0,05), gruplar-arası karşılaştırma da ise anlamlı farkın olmadığı (p>0,05) görülmüştür. BÇÖ' de her iki gruptaki azalmanın anlamlı olduğu (her iki p<0,05), ayrıca gruplar-arası karşılaştırmalarda psikoeğitim grubunda kontrol grubuna kıyasla anlamlı azalmanın istatistiksel olarak anlamlı biçimde daha belirgin olduğu (p=0,046) belirlenmiştir. İki grupta ODÖ puanlarındaki azalmanın anlamlı olduğu (her iki p<0,05), ayrıca gruplar-arası karşılaştırmada psikoeğitim grubundaki azalmanın daha belirgin olduğu (p=0,035) gözlenmiştir. Özellikle kendine yönelik negatif düşünceler (p=0,028), şaşkınlık/kaçma fantezileri (p=0,027) ve ümitsizlik (p=0,019) alt boyutlarındaki azalmanın psikoeğitim grubunda daha anlamlı olduğu saptanmıştır. Sonuç: Uygulanan yapılandırılmış grup psikoeğitiminin, MDB hastalarında özellikle bilişsel çarpıtmalar ve otomatik düşünceler üzerinde anlamlı bir iyileşme sağladığını göstermektedir. Ancak, işlevsellik ve depresif semptomlar üzerindeki etkisi standart tedavilerden üstün değildir. Psikoeğitim, farmakoterapiye ek olarak bilişsel süreçleri hedefleyen etkili bir yöntem olarak değerlendirilebilir. Bu alanda uzun süreli ve geniş örneklemli çalışmalara ihtiyaç vardır.

Introduction: It is aimed to examine the effect of structured group psychoeducation on cognitive distortions and functioning in patients diagnosed with major depressive disorder (MDD). Method: A total of 52 participants completed the study, including the intervention group (n=29) who participated in structured group psychoeducation and the control group (n=23) who received pharmacotherapy only. The assessment was conducted at the beginning of the study and at 12 weeks after the intervention. Depression, anxiety, cognitive distortions, automatic thoughts and functioning levels were assessed with Hamilton Depression and Anxiety Rating Scales (HAM-D, HAM-A), Cognitive Distortion Scale (CDS, Briere et al.,2000; CDS, Covin et al., 2011), Automatic Thoughts Scale (ATQ) and Functioning Assessment Short Test (FAST), respectively. Variables were analyzed with SPSS version 27.0 software. Results: When the intervention group was compared with the control group, it was determined that the decrease in HAM-D and HAM-A scale scores in both groups was significant (both p<0,05), but there was no significant difference between the groups (respectively, p=0,170 and p=0,334). Functioning scores of the psychoeducation group showed improvement (all p<0,001), but there was no difference between the groups (p>0,05). CDS (Covin et al., 2011) scores, the decrease in the scores of both groups was found to be significant (all p<0,05), while there was no significant difference between the groups (p>0,05). CDS (Briere et al.,2000) scores significantly decreased in both groups (p<0,05), and the significant decrease was more pronounced in the psychoeducation group compared to the control group in inter-group comparisons (p=0,046). It was observed that the decrease in (ATQ) scores was significant in both groups (both p<0,05), and the decrease in the psychoeducation group was more pronounced (p=0,035) in the intergroup comparison. Especially the decrease in the sub- dimensions of negative thoughts about oneself (p=0,028), confusion/escape fantasies (p=0,027) and hopelessness (p=0,019) was more significant in the psychoeducation group. Conclusion: The results show that structured group psychoeducation significantly improves cognitive distortions and automatic thoughts in patients with major depressive disorder (MDD). However, its effect on functioning and depressive symptoms is not superior to standard treatments. Psychoeducation can be considered as an effective method targeting cognitive processes in addition to pharmacotherapy. Long-term and large-sample studies are needed in this field.