İKİNCİ MEŞRUTİYET DÖNEMİNDE ARNAVUTLARIN EĞİTİM ÇALIŞMALARINDA ÖNEMLİ BİR AŞAMA: ELBASAN MAARİF KONGRESİ

İkinci Meşrutiyet’in ilanıyla birlikte Arnavutlar, ana dillerinde eğitim verenokulların açılması konusundaki taleplerinin önünde artık hiçbir engelin kalmadığınıdüşündüler. Bu bağlamda Arnavutluk’un çeşitli şehirlerinde birçok okul açtılar.Arnavut aydınlar, milli varlıklarının muhafazasının tek yolunun eğitim seviyesininyükseltilmesinden geçtiğine inanıyorlardı. Bundan dolayı eğitim alanındaki faaliyetlerehız verdiler. Fakat bu gelişmeler Arnavutça eğitimin hangi alfabe ile yapılacağıtartışmalarını da beraberinde getirdi. Çünkü o döneme kadar Arnavutlar arasındafarklı alfabeler kullanılmaktaydı ve bu durum, Arnavut toplumunda bölünmelere yol açıyordu. Arnavutlar; alfabe konusunda bir uzlaşıya varabilmek için bir yandankongreler düzenlerken, diğer yandan da açılan okullarının tek merkezden kontroledilmesi ve öğretmen ihtiyaçlarının karşılanması konularında çözüm arayışı içerisinegirdiler. Nitekim bu amaçlar doğrultusunda Elbasan’da önemli bir kongre düzenlediler.Arnavutların eğitim hareketine yeni bir ivme kazandıran bu kongreyle eğitim alanındayapılacak faaliyetler masaya yatırıldı ve atılacak adımlar belirlenerek bir yol haritasıçizildi. Akabinde zaman kaybetmeden alınan kararların uygulanmasına çalıştılar.Bu çalışmada, Arnavutların eğitim alanında ortaya koyduğu önemli faaliyetlerdenbiri olan Elbasan Kongresi, Meşrutiyet dönemi basını ve Osmanlı arşiv kaynaklarıüzerinden ele değerlendirilmektedir.