Aktaş Gölü Dip Çökellerinin Kuzeydoğu Anadolu’nun Geç Holosen İklimi Açısından İrdelenmesi
[ X ]
Tarih
2016
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu projenin konusunu, suları sodalı olan ve Kuzeydogu Anadolu'da bulunan Aktas Gölü'nün dip çökellerinin paleoiklimsel göstergeleri olusturmaktadır. Gölde ilk kez sedimantolojik ve paleolimnolojik çalısmalar yapılarak radyokarbon tarihlendirmesi ile çökelme hızı belirlenmeye çalısılmıstır. Gölden alınan 67cm (AC1) ve 81 cm (AC2) derinlikteki karotlar üzerinde yapılan palinolojik analizlerden elde edilen verilere göre günümüzden yaklasık 685 yıl önce bölgede Gymnospermae (Açık tohumlular) odunsu bitki türlerinden basta sarıçam (Pinus sylvestris) ve dogu ladininin (Picea orientalis) hâkim oldugunu göstermistir. Ayrıca çökelme süresince kalsiyum karbonat ve organik karbon çökeliminde dalgalanmalar oldugu görülmüstür. Bu amaçla alınan karotlardan 1 cm'lik örneklemeler üzerinden ayrıntılı toplam organik karbon ve CaCO3 analizleri yapılmıstır. AC2 karotu boyunca toplam organik karbonun en fazla çıktıgı seviyelerden (5, 66 ve 80 cm den) AMS tarihlendirmesi için örnekler alınmıs ve bu örnekler Beta Laboratuvarı'na (Florida-Amerika) gönderilmistir. Karotun en derin seviyesi olan 80 cm deki organik sediment örneginin AMS tarihlendirmesi günümüzden 685 yıl önce olarak belirlenmistir. Ayrıca, karotlar üzerinde 5 cm örneklemeler üzerinden ayrıntılı diatom analizleri de yapılmıstır. Bu projeyle birlikte güncel polen dagılımının belirlenmesi için, Avrupa Polen Izleme Programı?nın belirledigi kriterlere göre ilk defa göl çevresine 4 adet Tauber tipi polen tuzagı 2015 yılının Haziran ayında yerlestirilmis, fakat bunlardan 3'ü çevredeki insanlar tarafından tahrip edilmistir. Sadece göl kenarındaki polen tuzagından (AP1) elde edilen güncel polen yogunlugu verilerine (cm2/yıl) göre, 2015-2016 yılları arasında göl çevresinde otsu bitki polen yogunlugu (NAP) odunsu bitki polen yogunluguna (AP) kıyasla daha fazla çıkmıstır. Fosil ve güncel polen analizlerinden elde edilen verilere göre günümüzden 685 yıl önce göl çevresinde odunsu bitki türleri hâkim iken günümüzde artık alanda otsu bitki türleri baskın hale gelmistir. Bunun sebebi insan etkisi yanında iklimde görülen soguk-nemli dönemden kuraklık egiliminin arttıgı döneme dogru geçisin olmasıdır.
Açıklama
15.11.2016
Anahtar Kelimeler
Biyoloji, Su Kaynakları, Çevre Bilimleri, Paleontoloji
