İLERİ DÜZEY YABANCI UYRUKLU ÖĞRENCİLERİN ZORLANDIKLARI KÜLTÜREL DİL UNSURLARININ TESPİTİ VE SINIFLANDIRILMASI

Türkçenin ikinci dil olarak öğretimi ile yabancı dil olarak öğretimibirçok konuda benzerlik gösterse de temel bir konuda farklılık gösterir.İkinci dil ediniminde dilin sosyal bağlamı ve kültür boyutu ön planaçıkmaktadır. Çünkü ikinci dil ediniminde dil, o kültürün içerisindeöğrenilir. Dolayısıyla ikinci dil edinenler, yabancı dil öğrenenlere göre çokdaha avantajlı bir duruma gelmektedir. Bu çalışmada ÇOMÜde öğrenimgören 10 yabancı uyruklu öğrencinin anlamlandırmakta zorlandıkları dilkullanımlarının tespiti ve sınıflandırılması amaçlanmıştır. Araştırma, durumçalışması (case study) olarak desenlenmiştir. Çalışmanın verileri, ileridüzey dil yeterliliğine sahip yabancı uyruklu öğrencilerin 30 günlük birzaman diliminde tuttukları günlükler ve onlarla yapılan yarı yapılandırılmışgörüşmelerden elde edilmiştir. Çalışmada yabancı uyruklu öğrencileringünlüklerine 1165 ifade yansımıştır. Üç alan uzmanı tarafından yapılananalizde öğrencileri anlam bakımından en çok zorlayan kullanımlarındeyimler (f= 458), kinayeler (f=288), ad aktarmaları (f=166) ve tevriyeler(f=105) olduğu görülmüştür. Bunların dışında öğrenciler, mübalağa, teşbih,kapalı istiare, irsal-i mesel, teşhis, hüsn-i talil, tezat, tekrir, istifham, nida,tenasüp, açık istiare, ibham, lügaz gibi söz sanatları ile günlük hayattakarşılaşmışlardır. Bu durum, ikinci dil öğretiminde deyimlerin,atasözlerinin, kalıp sözlerin yanı sıra edebî dilden de yararlanmakgerektiğini ortaya koymuştur. Yapılan görüşmelerde, ileri düzey dilyeterliliğine sahip yabancı uyruklu öğrenciler, Türkçenin deyim zenginliğine sahip bulunduğunu ve sürekli bunlarla karşılaştıklarını,kinayeli dil kullanımlarının onları sıklıkla şaşırttığını, yanlış anlaşılmalarıngülünç durumlara neden olduğunu ve genel olarak da Türkçenin anlatımgücünün oldukça yüksek olduğunu belirtmişlerdir.