ÖĞRETMENLERİN MESLEKİ GELİŞİM UYGULAMALARI AÇISINDAN PISA’DA BAŞARILI BAZI ÜLKELER İLE TÜRKİYE’NİN KARŞILAŞTIRILMASI

Bu araş t ırmada, PISA (Uluslararası Öğrenci DeğerlendirmeProgramı) 2015’te başarılı olan bazı ülkeler (Singapur, Güney Kore,Finlandiya, Avustralya) ile Türkiye’nin öğretmenlerin mesleki gelişimiuygulamaları bakımından karşılaştırmalı olarak analiz edilmesiamaçlanmaktadır. Araştırmada, nitel araştırma yöntemlerindendoküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Araştırma evrenini, PISA(2015) sınavına katılan 35’i Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü(OECD) üyesi olmak üzere 72 ülke oluşturmaktadır. Araştırmadaörneklem olarak, PISA (2015)’da üç ders (okuma, fen bilimleri,matematik) açısından yüksek başarı gösteren ve yeterli verilereulaşılabilen ülkeler olan Singapur, Güney Kore, Finlandiya ve Avustralyaseçilmiştir. Karşılaştırma için Türkiye araştırma örneklemine dâhiledilmiştir. Bu nedenle, araştırmada amaçlı örnekleme yöntemikullanılmıştır. Araştırma verileri, resmi belgeler ile bilimsel kaynaklardanelde edilmiştir. Bunlara ek olarak, ülkelerin eğitim sistemleri ile ilgilibilgiler veren uluslararası örgütlerin internet sitelerinden deyararlanılmıştır. Araştırmada ilgili ülkeler ile ilgili elde edilen veriler,“hizmet öncesi mesleki gelişim uygulamaları” ve “hizmet içi meslekigelişim uygulamaları” temaları kapsamında elde edilmiş vekarş ı laş t ırmalar yapılarak yorumlanmıştır. Araştırmada incelenen PISA(2015)’da başarılı olan bazı ülkelerde (Singapur, Güney Kore, Finlandiyave Avustralya) hizmetöncesi/ hizmetiçi mesleki gelişimuygulamalarında, öğretmenlerin daha çok deneyim kazandıkları,uygulamalar içerisinde rol aldıkları, mesleki gelişimlerinde aktif oldukları görülmektedir. İlgili ülkelerde, sürekli gelişimin hedef alındığı veuygulamaların da buna yönelik olduğu görülmektedir. Bu ülkelerdekimesleki gelişim uygulamalarında, daha çok okula ve meslektaşöğrenmesine dayalı faaliyetler yer almaktadır. Bunun yanı sırafaaliyetlerin, çoğunlukla yerel düzeyde tasarlandığı ve yürütüldüğügörülmektedir.Dolayısıyla,faaliyetlerdeçeşitlilikolduğugözlemlenmektedir. Türkiye’de öğretmenler, çoğunlukla kurs ve seminerfaaliyetlerinekatılmaktadır.Meslekigelişimuygulamalarında,öğretmenler genellikle pasif konumdadır. Faaliyetler, tüm öğretmenlerinkatılmasına olanak sağlamamaktadır. Faaliyetler, çoğunlukla merkezidüzeyde yer almaktadır. Sürekli gelişimin hedeflendiği uygulamalar yeralmamaktadır. Bu nedenle Türk eğitim sisteminde, öğretmenlerinmesleki gelişim uygulamalarının öğretmenlerin görüşleri alınarakoluşturulan, sürekli gelişmeyi dikkate alan, okula dayalı vemeslektaşların birlikte öğrenmesini içeren uygulamalar şeklinde olmasıönerilebilir.