Barajların Akarsulardaki Besin Ağı ve Balıkların Trofik İlişkileri Üzerine Etkileri
[ X ]
Tarih
2015
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu projede bir akarsuyun kaynağından denize döküldüğü yere kadar besin ağlarının nasıl değişim gösterdiğini ve akarsu boyunca kurulmuş olan barajların besin ağı ve balıkların trofik ilişkilerini nasıl etkilediğini ortaya koymak amaçlanmıştır. Birinci amacı gerçekleştirmek üzere Karamenderes Nehri üzerinde belirlenen dokuz istasyondan üç mevsimde örnekleme yapılmıştır. Ayrıca barajların etkisini araştırmak üzere Yaz 2013?de ve İlkbahar 2014?de birer örnekleme yapılmıştır. Örneklemelerde çeşitli örnek toplama araçları kullanılarak alg, makrofit, detritus, makrobentos ve balık örnekleri toplanmış ortamın bazı fiziksel ve kimyasal parametrelerine ait veriler toplanmıştır. Toplanan biyolojik örnekler olabildiğince tür düzeyine kadar teşhis edilmiş, her bir ortamdaki bolluk ve çeşitlilikleri belirlenmiştir. Çeşitli besin organizmaları ve balıkların kas örneklerinden alınan örneklerde kütle spektrofotometresi kullanılarak d13C ve d15N analizleri yapılmıştır. S. cii ve C. gibelio türlerinin sindirim kanalı içerikleri analiz edilmiştir. Örnekleme sonucunda elde edilen kararlı izotop sonuçları kullanılarak herbir istasyon ve mevsim için besin ağları ve dominant balık türü olan S. cii ve istilacı tür olan C. gibelio taksonu için niş genişlikleri, besin çakışmaları hesaplanmıştır. Akarsu boyunca besin ağında yer alan balıkların izotopik nişleri ve çakışmaları SIAR-R programı kullanılarak hesaplanmıştır. Akarsu boyunca yapılan fizikokimyasal analiz sonuçlarına göre; Yaz 2012 örneklemesinde akarsuyun üst kolu olmasına rağmen Karaköy 1 istasyonunda organik kirlilik göstergesi olan AKM, ortofosfat, TOK, Turbidite ve ÇO gibi parametreler yan kol olan Karaköy 2 istasyonuna göre yüksek çıkmıştır, bu istasyonda Karaköy yerleşim biriminin deşarj bölgesi bulunmaktadır. Özellikle yaz aylarında akarsuyun barajlarda tutulması, organik madde yükünü arttırmış olabilir. Genellikle 63?m dane boyutuna sahip katı maddedeki organik karbon içeriğinin yüksek olması bunu doğrular niteliktedir. Karamenderes boyunca perifiton, plankton, makrofit ve bentik makroomurgasız komunite yapısının tür çeşitliliği ve birey bolluğu bakımından istasyon ve mevsime göre faklılık gösterdiği ortaya konulmuştur. Acısu karakterinde olan Kumkale kapalı istasyonunda bentik makroomurgasız faunasının diğer istasyonlardan farklı olduğu tespit edilmiştir. Karamenderes boyunca S. cii hemen her istasyonda bulunmuş, bu türü B. oligolepis ve G. gobio izlemiştir. Sindirim kanalı içeriklerine göre mevsim ve istasyonlara göre değişmekle birlikte C. gibelio ve S. cii türleri için trofik seviyeler 2-3,5 arasında, S. cii ve B. oligolepis türlerinin izotopik trofik düzeyleri mevsimlere ve istasyonlara göre değişmekle birlikte en yüksek değer iki tür için sırasıyla 4,3 ve 4,1 en düşük değer ise 1,88 ve 2,4 olarak hesaplanmıştır. Sarmısaklı istasyonunda hem sindirim kanalı hem de izotop verilerine göre çakışmalar bulunmaktadır. Karamenderes boyunca nehrin yukarıdan aşağıya balıkların d15N oranlarında her üç mevsimde de barajdan hemen sonra ani bir düşme ile birlikte göreceli bir artış gözlenmiştir. Akarsu boyunca balıkların d13C oranlarında her üç mevsimde de akarsuyun üst kısımlarında düşük, orta kesimleri olan Mollahasanlar Sarmısaklı arasında yüksek, nehir ağzı bölgesinde tekrar bir düşme olacak şekilde değişim görülmüştür. S. cii dört barajın hem alt hem üst istasyonlarında bulunmaktadır ve her bir istasyon ve mevsimde farklı besin grupları ile beslenmektedir. Sindirim kanalı içeriklerine göre Bayramiç barajı hariç diğer barajların alt kesimlerinde diyet çeşitliliği yüksek olarak bulunmuştur. Organizmaların besin ağındaki pozisyonları barajların üst ve alt kesimlerinde farklılık göstermektedir.
Açıklama
01.05.2015
Anahtar Kelimeler
Biyoloji, Balıkçılık, Su Kaynakları, Deniz ve Tatlı Su Biyolojisi
