Türkiye'de doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının kadın istihdamına dair ekonometrik analiz

dc.contributor.advisorSavrul, Burcu Kılınç
dc.contributor.authorHazar, Destegül
dc.date.accessioned2025-01-27T05:58:33Z
dc.date.available2025-01-27T05:58:33Z
dc.date.issued2019
dc.departmentÇOMÜ, Enstitüler, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Ana Bilim Dalı
dc.descriptionSosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Ana Bilim Dalı
dc.description.abstractÇalışmada ele alınan ana makroekonomik değişken olan yabancı doğrudan yatırımlar ülkelerin gelişmesi için gerekli bir değişkendir. Doğrudan yatırımın gerçekleşmiş olduğu ülkelerde sadece mali destek sağlanmaz aynı zamanda AR-GE, organizasyon yapısının da ülkeye gelmesi söz konusu olmaktadır. Yatırımı gerçekleştiren ülke, ev sahibi ülkenin istihdamında da olumlu bir katkı sağlamaktadır. Ancak kimi zaman, fabrikaların el değiştirmesi yoluyla yapılan bir yatırım, istihdamda herhangi olumlu bir etki yaratmamaktadır. Doğrudan yatırım, Türkiye açısından değerlendirildiğinde, Cumhuriyet'in ilk yıllarında yabancı sermayenin ülkeye gelmesiyle yatırımda bulunması gerekliliği ön plana çıkmasına rağmen istenilen netice elde edilememiştir. Son yıllarda ise, yatırım ortamını sağlayan yabancı yatırımcı faaliyetini gerçekleştirmek için zararın minimum düzeyde faaliyetini gerçekleştirecek ortamı yakalamış ve ülkeye gelen yabancı sermayeli firma sayısında ilk dönemlere göre artış gerçekleşmiştir. Çalışmada doğrudan yabancı sermeye yatırımlarının kadın istihdamına etkisi incelenmiştir. Yapılan eşbütünleşme analizi sonucu, doğrudan yabancı sermaye yatırımları istihdamı kısa dönemde 0.001 düzeyinde uzun dönemde ise 0.003 düzeyinde etkilemektedir. DYY girişi artış gösterdiğinde, kısa dönemde gözle görülür bir etki olmamakla birlikte uzun dönemde ise etkinin derecesi büyümektedir. Doğrudan yabancı sermaye değişkeni ve kadın istihdam oran değişkeni arasında yapılan çalışmada pozitif yönlü bir korelasyon kurulmuştur. Granger nedensellik testi sonucunda DYY değişkeni KISOR değişkeninin Granger nedeni olduğu sonucuna ulaşılmıştır ancak KISOR değişkenin DYY değişkeninin Granger nedeni olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Sonuç itibariyle DYY?KISOR tek yönlü bir nedensellik ilişkisine rastlanmaktadır. Anahtar Kelimeler: Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımı, Kadın İstihdamı, Türkiye
dc.description.abstractÇalışmada ele alınan ana makroekonomik değişken olan yabancı doğrudan yatırımlar ülkelerin gelişmesi için gerekli bir değişkendir. Doğrudan yatırımın gerçekleşmiş olduğu ülkelerde sadece mali destek sağlanmaz aynı zamanda AR-GE, organizasyon yapısının da ülkeye gelmesi söz konusu olmaktadır. Yatırımı gerçekleştiren ülke, ev sahibi ülkenin istihdamında da olumlu bir katkı sağlamaktadır. Ancak kimi zaman, fabrikaların el değiştirmesi yoluyla yapılan bir yatırım, istihdamda herhangi olumlu bir etki yaratmamaktadır. Doğrudan yatırım, Türkiye açısından değerlendirildiğinde, Cumhuriyet'in ilk yıllarında yabancı sermayenin ülkeye gelmesiyle yatırımda bulunması gerekliliği ön plana çıkmasına rağmen istenilen netice elde edilememiştir. Son yıllarda ise, yatırım ortamını sağlayan yabancı yatırımcı faaliyetini gerçekleştirmek için zararın minimum düzeyde faaliyetini gerçekleştirecek ortamı yakalamış ve ülkeye gelen yabancı sermayeli firma sayısında ilk dönemlere göre artış gerçekleşmiştir. Çalışmada doğrudan yabancı sermeye yatırımlarının kadın istihdamına etkisi incelenmiştir. Yapılan eşbütünleşme analizi sonucu, doğrudan yabancı sermaye yatırımları istihdamı kısa dönemde 0.001 düzeyinde uzun dönemde ise 0.003 düzeyinde etkilemektedir. DYY girişi artış gösterdiğinde, kısa dönemde gözle görülür bir etki olmamakla birlikte uzun dönemde ise etkinin derecesi büyümektedir. Doğrudan yabancı sermaye değişkeni ve kadın istihdam oran değişkeni arasında yapılan çalışmada pozitif yönlü bir korelasyon kurulmuştur. Granger nedensellik testi sonucunda DYY değişkeni KISOR değişkeninin Granger nedeni olduğu sonucuna ulaşılmıştır ancak KISOR değişkenin DYY değişkeninin Granger nedeni olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Sonuç itibariyle DYY?KISOR tek yönlü bir nedensellik ilişkisine rastlanmaktadır. Anahtar Kelimeler: Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımı, Kadın İstihdamı, Türkiye
dc.identifier.endpage99
dc.identifier.startpage1
dc.identifier.urihttps://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=npGs9H39x7G6401x51yqpNgtf7l88Z02ZtJ8jaDiC3ucVB61iaAp-rPi-1pJ5cqC
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12428/11222
dc.identifier.yoktezid598792
dc.language.isotr
dc.publisherÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
dc.relation.publicationcategoryTez
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_Tez_20250125
dc.subjectEkonomi
dc.subjectEconomics
dc.titleTürkiye'de doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının kadın istihdamına dair ekonometrik analiz
dc.title.alternativeEconometric analysis of women's employment of foreign direct investment in Turkey
dc.typeMaster Thesis

Dosyalar