Beyşehir göl havzası ve çevresindeki çökellerin neojen-kuvaterner stratigrafisi, mollusk faunası, paleoiklimi ve paleoekolojisi

Bu çalışmada, Beyşehir Göl havzası çevresindeki çökellerin gastropoda faunası ile, paleoekolojik ve paleoiklim özelliklerinin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Eski Beyşehir Gölü'nün tortullarından alınan örneklerin incelenmesi sonucunda Mollusk dalının Gastropoda sınıfına ait; 13 cins, 15 tür tanımlanmıştır. Fauna sayısal bolluk açısından değerlendirildiğinde tipik hakim türlerin akarsularda yaşayan Valvata pulchella Studer ve sığ tatlı sularda yaşayan Bithynia leachii Sheppard olduğu tespit edilmiştir. Bithynia leachii Sheppard ve Valvata pulchella Studer türünün birlikte bulunduğu seviyelerin çökeldiği zaman aralığında gölün akarsularla beslenen bir tatlı su ortamını yansıttığı düşünülmektedir. Valvata pulchella Studer ve Bithynia leachii Sheppard türlerinin azaldığı, Planorbis planorbis Linnaeus, Anisus vortex Linnaeus, Gyraulus parvus Say gibi bataklık ve durgun su ortamlarında yaşayan türlerin sayısal olarak arttığı seviyelerin çökeldiği zaman aralığında ise ortam koşulları ılıman, çok sığ, kapalı göl şartlarını işaret etmektedir. Eski Beyşehir gölünün endemik türü olan, akarsularla beslenen tatlı su ortamını yansıtan Valvata beysehirensis Glöer&Girod havzanın bir çok seviyesinde gözlenmiştir. Literatürde geç Pleyistosen yaşı verilen V. beysehirensis Glöer&Girod türünün Pleyistosen süresince varlığı bu çalışma ile ortaya çıkarılmıştır. ESR tarihlendirme sonuçları, diğer araştırmacıların belirlediği yaşlar ve tanımlanan faunanın paleoekolojik özellikleri birlikte değerlendirildiğinde, Pleyistosen boyunca inceleme alanında 7 kurak ve 6 yağışlı iklimsel dönemin etkili olduğu anlaşılmıştır. İnceleme alanındaki iklimsel şartların son 659 bin yıllık dönemde, küresel deniz seviyesi değişimlerini ifade eden MIS 16-MIS 2 evreleri arasındaki paleoiklimsel değişimlerle uyumlu olduğu görülmüştür.

In this study, aimed that was to reveal the palaeoecological and palaeoclimatic characteristics of the sediments around the Beysehir Lake basin with the gastropoda fauna. As a result of the examination of the samples taken from the sediments of the old Beyşehir Lake; 13 genera and 15 species belonging to the Gastropoda class of the Mollusk branch were identified. When the fauna was evaluated in terms of numerical abundance, it was determined that the typical dominant species were Valvata pulchella living in rivers and Bithynia leachii living in shallow fresh waters. It is thought that the lake reflects a freshwater environment fed by rivers during the time period when the levels where Bithynia leachii and Valvata pulchella species were deposited together. In the time interval when Valvata pulchella and Bithynia leachii species decreased and species living in marsh and stagnant water environments such as Planorbis planorbis, Anisus vortex, Gyraulus parvus increased numerically, the environmental conditions indicate temperate, very shallow, closed lake conditions. The Valvata beysehirensis, which is an endemic species of the former Beysehir Lake, reflecting the freshwater environment fed by rivers, was observed at many levels of the basin. The presence of V. beysehirensis species, which was in aged by late Pleistocene in the literature, during the along Pleistocene was revealed by this study. When the ESR dating results, the ages determined by other researchers and the palaeoecological characteristics of the identified fauna are evaluated together, it is understood that 7 arid and 6 wet climatic periods were effective in the study area during the Pleistocene. It was observed that the climatic conditions in the study area are compatible with the palaeoclimatic changes between the MIS 16-MIS 2 phases, which indicating that the global sea level changes in the last 659 ka BP.