Avrupa Birliği İstilâcı Yabancı Türler Yasası

dc.contributor.authorUludağ, Ahmet
dc.date.accessioned2025-05-29T05:38:47Z
dc.date.available2025-05-29T05:38:47Z
dc.date.issued2015
dc.departmentÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
dc.description.abstractİstilâcı yabancı türler (İYT) biyolojik çeşitliliği tehdit eden beş ana unsurdan biri olarak kabul edilmektedir. Son yıllarda konuya farkındalığın artması, İYTler üzerindeki araştırma ve uygulamaların artmasına sebep olmuştur. Birçok ülkede de tedbirlerin alınması amacıyla kanunî düzenlemeler yapılmıştır. Avrupa Birliği (AB) de bir kanunî düzenleme yapmış ve 2015 yılı Ocak ayında yürürlüğe girmiştir. Başlangıçta, 2008 yılında nasıl bir mevzuatla sonuçlanacağı belirtilmeden bir AB komisyonu tebliği ile başlayan çalışmalar kanunun kabulüyle (regulation) sonuçlanmıştır: “İstilâcı yabancı türlerin girişi ve yayılışını önleme ve idare etme yasası”, orijinal ismiyle “Regulation (EU) No 1143/2014 of the European Parliament and of the Council of 22 October 2014 on the prevention and management of the introduction and spread of invasive alien species”. Üye ülkelerin tamamının uyması ve uygulaması mecburî bir mevzuat şekli olan “regulation” konunun sınırlarını çok ayrıntılı olarak açıklamıştır. Çünkü İYT konusu bitki sağlığı, hayvan sağlığı, deniz gibi konulardaki mevzuatla bazen iç içe geçebilmektedir. Kanun aksiyoner bir stratejiyi hedef almaktadır. Kanun ABnin esas alacağı İYTlerini uzmanlarla birlikte belirlemeyi, üye ülkelerin bir denetleme ve gözlem sistemi oluşturmasını mecbur etmektedir. Ayrıca üye ülkelerin kendileri için ayrıca İYT listeleri belirleyebileceğini ve ülkelerin özel durumlarının da olabileceğini ihtiva etmektedir. Türkiye’nin AB ile ticaret hacmi göz önüne alındığında, bir şekilde bizi de etkileyeceği göz ardı edilmemelidir. Bunun da ötesinde Türkiye’nin biyolojik çeşitliliği ve konumu böyle bir kanuna ihtiyacımızı da açıkça göstermektedir [EN] İstilâcı yabancı türler (İYT) biyolojik çeşitliliği tehdit eden beş ana unsurdan biri olarak kabul edilmektedir. Son yıllarda konuya farkındalığın artması, İYTler üzerindeki araştırma ve uygulamaların artmasına sebep olmuştur. Birçok ülkede de tedbirlerin alınması amacıyla kanunî düzenlemeler yapılmıştır. Avrupa Birliği (AB) de bir kanunî düzenleme yapmış ve 2015 yılı Ocak ayında yürürlüğe girmiştir. Başlangıçta, 2008 yılında nasıl bir mevzuatla sonuçlanacağı belirtilmeden bir AB komisyonu tebliği ile başlayan çalışmalar kanunun kabulüyle (regulation) sonuçlanmıştır: “İstilâcı yabancı türlerin girişi ve yayılışını önleme ve idare etme yasası”, orijinal ismiyle “Regulation (EU) No 1143/2014 of the European Parliament and of the Council of 22 October 2014 on the prevention and management of the introduction and spread of invasive alien species”. Üye ülkelerin tamamının uyması ve uygulaması mecburî bir mevzuat şekli olan “regulation” konunun sınırlarını çok ayrıntılı olarak açıklamıştır. Çünkü İYT konusu bitki sağlığı, hayvan sağlığı, deniz gibi konulardaki mevzuatla bazen iç içe geçebilmektedir. Kanun aksiyoner bir stratejiyi hedef almaktadır. Kanun ABnin esas alacağı İYTlerini uzmanlarla birlikte belirlemeyi, üye ülkelerin bir denetleme ve gözlem sistemi oluşturmasını mecbur etmektedir. Ayrıca üye ülkelerin kendileri için ayrıca İYT listeleri belirleyebileceğini ve ülkelerin özel durumlarının da olabileceğini ihtiva etmektedir. Türkiye’nin AB ile ticaret hacmi göz önüne alındığında, bir şekilde bizi de etkileyeceği göz ardı edilmemelidir. Bunun da ötesinde Türkiye’nin biyolojik çeşitliliği ve konumu böyle bir kanuna ihtiyacımızı da açıkça göstermektedir
dc.identifier.endpage64
dc.identifier.issn1303-6491
dc.identifier.issn2458-7966
dc.identifier.issue3
dc.identifier.startpage64
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12428/32005
dc.identifier.volume18
dc.institutionauthorUludağ, Ahmet
dc.language.isotr
dc.publisherTürkiye Herboloji Derneği
dc.relation.ispartofTürkiye Herboloji Dergisi
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanı
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_DergiPark_20250529
dc.subjectİstilâcı yabancı tür
dc.subjectAvrupa Birliği
dc.subjectFarkındalık
dc.subjectMevzuat
dc.subjectPolitika
dc.titleAvrupa Birliği İstilâcı Yabancı Türler Yasası
dc.typeArticle

Dosyalar

Koleksiyon