Türkiye'de 1960-2010 döneminde oluşan sıcak hava dalgalarının klimatolojik ve meteorolojik analizi

Çalışmada, Türkiye genelinde Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü'nden sağlanan 65 istasyona ait 1960-2010 yılları arasında yaz ve kış mevsimine ait günlük maksimum sıcaklık veri dizileri kullanıldı. Uzun kış dönemi (Aralık-Ocak-Şubat-Mart) ve uzun yaz dönemine (Haziran-Temmuz-Ağustos-Eylül) ait günlük maksimum sıcaklıkların %95 ve %90 persantile eşit ve bu persantile değerlerinden yüksek gün sayıları belirlenmiştir. Ayrıca, 25?C (yaz günü) ve 30?C (tropikal gün)'ye eşit ve daha yüksek günler hesaplanarak bunlara ait sıcak hava dalgalarının gösterdiği değişimler incelenmiştir. Türkiye genelinde maksimum kış sıcaklıklarında %95 persantil eşit ve daha yüksek sıcaklık gün sayılarında ve buna bağlı sıcak dalga sayılarında belirgin bir artış görülmezken; %90 persantil eşit ve daha yüksek sıcak gün sayılarında ve buna bağlı sıcak dalga sayılarında zayıf artış eğilimi görüldü. Yaz maksimum sıcaklıklarında %95 ve %90 persantile eşit ve daha yüksek sıcak gün sayılarının ve sıcak dalga sayılarındaki artış; istatistiksel açıdan anlamlıdır. 1960'lı yıllardan 1970'li yılların ortalarına kadar hem yaz hem de kış dönemi için belirgin bir değişiklik gözlenmezken; 1970'li yılların ikinci yarısından 2010 yılına kadar olan dönemde her iki dönem için istatistiksel olarak anlamlı artış eğilimleri egemen olmaktadır. Tropikal gün sayıları ve yaz günü sayıları içinde mevcut durum uyumludur. Yaz günü eşik değeri dikkate alınarak yapılan hesaplamalarda, yaz günü sayılarındaki değişimin az olması veya azalma gözükmesi, tekrar eden eşik sıcaklık değerinden kaynaklanmaktadır. Uzun yaz dönemi maksimum sıcaklıklardaki en büyük artış Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde olurken, Akdeniz ve Kıyı Ege'deki artış dikkat çekicidir. Karadeniz Bölgesi'ndeki tropikal gün sayılarındaki artışlar dikkat çekicidir. Sıcak ekstremlerin yaşandığı gün sayılarının eğilimleri termik koşullarının Türkiye genelinde daha sıcak değerlere doğru kaydığını göstermektedir.

In this study, provided by the General Directorate of State Meteorology Service in Turkey between the years 1960-2010 from 65 stations in summer and winter seasons were used in the daily maximum temperature data arrays. Long winter period (December-January-February-March) and the long summer period (June-July-August-September) and 90% percentile of the daily maximum temperatures equal and higher than 95% the number of days, heat waves, 25?C (Summer's Day), 30?C (Tropical Day) is equal to and higher than the indicated number of days with them, investigated the changes in heat waves. In Turkey 95% percentile equal to the maximum temperatures and higher winter temperatures and consequently the number of days did not show a significant increase in the number of heat wave, equal to 90% percentile and higher number of hot days and heat wave numbers connected to it was a weak upward trend. Summer maximum temperatures equal and higher than 95% and 90% percentiles and the number of hot days and heat waves increase in their numbers; statistically significant.1960s until the mid-1970s, significant changes in both summer and winter period was not observed for the second half of the 1970s until 2010 the period for each period is dominated by a statistically significant upward trends. Number of summer days and number of days in the tropical summer is compatible with the current situation. Summer day in the calculations taking into account the threshold, summer day or a decrease in the number of changes appear to be less than the threshold temperature value is due to repetitive. Long summer period, the largest increase in the maximum temperature in the East and Southeast Anatolia regions, while the increase in the Mediterranean and the Aegean coast is remarkable. Increase in the number of tropical days in the Black Sea region is remarkable. The number of days of extreme hot trends of the thermal conditions experienced in Turkey has shifted towards warmer values indicate that.