Çanakkale’de 12 Yaş Öğrencilerinin İpekböceği, Bombyx mori L. (Lepidoptera: Bombycidae)’ne Karşı Farkındalık Kazandırılması

İpekböceği, Bombyx mori, ürününden yararlandığımız bir böcektir. Olgun larvaların oluşturdukları pupalardan dokuma sektörünün önemli bir hammaddesi olan ipek elde edilir. Bu çalışmanın amacı, 12 yaş öğrencilerine böceklerin tanıtılması ve sevdirilmesi kapsamında ipek böceğinin model böcek olarak kullanılarak, doğaya, bilime ve bilimsel faaliyetlere farkındalık kazandırmaktır. TÜBİTAK tarafından desteklenen ‘‘4004 Doğa Eğitimi ve Bilim Okulları” projeleri kapsamında 2015 yılı yaz döneminde, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi bünyesinde, 12 yaş öğrencilerin katılım sağladığı, ‘‘Yaz Bilim Kampı-2015’’ gerçekleştirilmiştir. Geniş içerikli olan projedeki ‘‘Kelebeklerin Dünyası’’ alt konulu etkinlik kapsamında böcekler ve ipekböcekleri hakkında sözlü ve uygulamalı eğitim verildikten sonra bir anket düzenlenmiştir. Etkinliğe I. grupta 40 öğrenci, II. grupta 40 öğrenci ve III. grupta 40 öğrenci olmak üzere toplamda 120 öğrenci katılmıştır. Anket sonuçları SAS programı kullanılarak değerlendirilmiştir. Ankete katılan I. gruptaki öğrencilerin %80.00’i, II. gruptaki öğrencilerin %65.50’si ve III. gruptaki öğrencilerin ise %72.50’si daha önce ipekböceği görmediğini belirtmiştir. İpekböceği ne zaman beslenir sorusuna, I. gruptaki öğrencilerin %67.50’si, II. gruptaki öğrencilerin %87.50’si ve III. gruptaki öğrencilerin %82.50’si doğru cevap vermiştir. İpekböceği kozasından üretilen ipliğin uzunluğu sorusuna I. grup öğrencilerinin %85.00’i, II. grup öğrencilerinin %82.50’si ve III. grup öğrencilerinin ise %82.50’si eğitim sonrasında doğru cevap vermiştir. Ayrıca, I. gruptaki öğrencilerin %67.50’si, II. gruptaki öğrencilerin %62.50’si ve III. gruptaki öğrencilerin %65.00’i kamptan sonra eve döndüklerinde ipekböceği beslemeyi düşündüklerini belirtmiştir. Çalışma sonucunda model böcek olarak tanıtılan ipekböceklerinin çevre indikatörü olarak ele alınması, öğrencilerin doğaya ve çevreye olan farkındalıklarının da arttırıldığı düşünülmektedir

Silkworm, Bombyx mori, is an insect used to benefit from its product. Silk, which is an important raw material in the textile sector, obtained from pupae formed by the mature larvae of the silkworm. The aim of this study is to raise awareness of the science and scientific activities by using silkworm as a model insect within the scope of introducing and popularizing insects to 12 year old students. Within the program of "4004 Nature Education and Science Schools" projects finacially supported by TÜBİTAK, "Summer Science Camp-2015" was held by Canakkale Onsekiz Mart University in Çanakkale with the participation of students at the age of 12. Within the scope of the event subtitled as "The World of Butterflies" in this extensive educational project, a questionnaire was applied after oral and practical training sections was given about insects and silkworms. A total of 120 students divided into three groups, 40 participated students in group I, 40 students in group II and 40 students in group III. The results were evaluated by SAS program. 80.00% of the students belonging to group I, 65.50% of the students in group II and 72.50% of the students group III stated that they had never seen a silkworm previously. In the question of when do you feed the silkworm, 67.50% of the students in group I, 87.50% of students in group II and 82.50% of student group III were answered correctly. The question about lenght of the silk produced by a silkworm cocoon, 85.00% of the group I, 82.50% of the group II and 82.50% of the group III students were given correct answers after the training. In addition, 67.50% of the students in group I, 62.50% of the students in group II and 65.00% of the students in group III stated that they thought of feeding silkworms when they went back to home after the camp. As a result of the study, the awareness of the students to nature and the environment are raised through introducing of the silkworm as a model insect and an environmental indicator.