Radyasyon çalışanlarında radyasyondan korunma farkındalığı

Bu araştırma, sağlık kuruluşlarında çalışan sağlık personelinin radyasyondan korunma konusundaki bilgi düzeylerini ve uygulamalarını belirlemeyi amaçlamaktadır. Türkiye'deki kamu, özel ve üniversite hastaneleri ile görüntüleme merkezlerinde görev yapan sağlık çalışanlarıyla gerçekleştirilen bu çalışma, Mayıs- Ekim 2023 tarihleri arasında veri toplamıştır. Veri toplama aracı olarak Google Forms kullanılmıştır. Katılımcılara, Türkiye'deki Radyoloji, Radyoterapi ve Nükleer Tıp dernekleri aracılığıyla ve kartopu yöntemi kullanılarak ulaşılmıştır. Bilgi toplama aracı olarak, katılımcıların nüfus, yaş ve eğitim gibi bilgilerini içeren Tanımlayıcı Bilgi Formu ve Sağlık Çalışanlarının Radyasyondan Korunma Bilgisi Ölçeği (Healthcare Professional Knowledge of Radiation Protection) kullanılmıştır. Bu ölçek Schroderus-Salo ve diğerleri (2019) tarafından sağlık çalışanlarının radyasyondan korunma konusundaki bilgilerini değerlendirmek için psikometrik bir ölçeğin geliştirilmesi ve uygulanması (Development and validation of a psychometric scale for assessing healthcare professionals' knowledge in radiation protection) amacıyla geliştirilmiş ve 33 maddeden oluşturulmuştur. Sağlık Çalışanlarının Radyasyondan Korunma Bilgisi Ölçeği (Healthcare Professional Knowledge of Radiation Protection), Mahmut Ay (2021) tarafından Türkçe'ye çevrilmiştir. Bu uyarlanmış ölçek, Türkiye'deki radyasyon çalışanlarının bilgi düzeyini değerlendirmek amacıyla kullanılmıştır. Araştırmanın evreni, çevrimiçi olarak katılımcılara kartopu yöntemi kullanılarak ulaşılmıştır. Katılımcılar, Türkiye'deki farklı özel ve kamu kurumlarındaki radyasyon çalışanları arasından seçilmiştir. Ankete katılım gönüllülük esasına dayanmıştır ve katılımcılar Türkiye genelindeki radyasyon çalışanlarından seçilmiştir. Bulgular, katılımcıların genel olarak orta düzeyde bilgiye sahip olduğunu, ancak bazı konularda bilgi eksiklikleri olduğunu göstermektedir. Özellikle, yaş gruplarına ve meslek gruplarına göre farklılık gösteren bilgi düzeyleri belirlenmiştir. Üniversite ve eğitim araştırma kurumlarında çalışanların, radyasyonla ilgili bilgi düzeylerinin diğer kurumlarda çalışanlara göre daha yüksek olduğu görülmüştür. Bu bulgular ışığında, sağlık çalışanlarının radyasyonla ilgili bilgi düzeylerini artırmak için özelleştirilmiş eğitim programları düzenlenmesi ve kurumlar arası farklılıkların dikkate alınması önerilmektedir.

This research aims to assess the knowledge levels and practices of healthcare personnel in healthcare institutions regarding radiation protection. Conducted between May and October 2023, the study involved healthcare professionals from public, private, and university hospitals as well as imaging centers across Turkey. Data were collected using Google Forms. Participants were reached through the Radiology, Radiotherapy, and Nuclear Medicine associations in Turkey, utilizing the snowball method. Data collection tools included the Descriptive Information Form, which contained demographic details of the participants, and the Radiation Protection Knowledge Scale for Healthcare Professionals. The scale, translated into Turkish by Mahmut Ay, was employed to evaluate the radiation protection knowledge of healthcare workers in Turkey. The research population was reached online using the snowball method, selecting participants from radiation workers in various private and public institutions in Turkey. Participation in the survey was voluntary, with participants coming from a diverse range of radiation workers across the country. The study examined the demographic characteristics of the participants, their professional groups, and the types of institutions they worked in. The findings indicate that participants generally possess a moderate level of knowledge, though there are gaps in certain areas. Notably, knowledge levels varied by age groups and professional categories. It was observed that those working in universities and educational research institutions have higher levels of radiation knowledge compared to those in other institutions. In light of these findings, it is recommended to organize customized training programs to increase the knowledge level of healthcare professionals about radiation and to take into account differences between institutions.