Öğretmenlerin iş-yaşam kalitesi ile örgütsel yaratıcılık algıları arasındaki ilişkide örgütsel bağlılığın aracılık rolü

dc.contributor.advisorÇoruk, Adil
dc.contributor.authorMutlu, Gülşah
dc.date.accessioned2025-05-29T02:47:07Z
dc.date.available2025-05-29T02:47:07Z
dc.date.issued2025
dc.departmentLisansüstü Eğitim Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
dc.description.abstractAraştırmanın amacı, öğretmenlerin iş-yaşam kalitesi, örgütsel yaratıcılık ve örgütsel bağlılık algılarını belirlemek ve iş-yaşam kalitesi ile örgütsel yaratıcılık arasındaki ilişkide örgütsel bağlılığın aracı rolünü incelemektir. Araştırmada nicel yöntem ve ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evreni, 2022-2023 eğitim-öğretim yılında Erzurum'daki kamu anaokulları ve ilkokullarında çalışan 3.782 öğretmenden oluşmaktadır. Örneklem, küme örnekleme yöntemi ile seçilen 454 öğretmenden oluşmaktadır. Veriler, "İş Yaşam Kalitesi Ölçeği" (Akar ve Üstüner, 2017), "Öğretmen Yaratıcılığı Ölçeği" (Uçar, 2015) ve "Örgütsel Bağlılık Ölçeği" (Han, Dağlı ve Elçiçek, 2018) ile toplanmıştır. Verilerin analizinde SPSS 26 ve AMOS 24 paket programları kullanılmıştır. Veriler normal dağılım gösterdiği için veri analizinde parametrik testlerden yararlanılmıştır. Ayrıca Pearson Korelasyon ve Basit Doğrusal Regresyon analizleri yapılmıştır. Örgütsel bağlılığın aracılık rolünü incelemek için ise Yapısal Eşitlik Modellemesi yöntemi kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre, öğretmenlerin iş-yaşam kalitesi algıları yaş, medeni durum, çocuk sahibi olma, maddi durum, eğitim seviyesi, ek iş yapma, unvan, mesleki kıdem, sınıf mevcudu, okulun yerleşim yeri, öğretmen ve öğrenci sayısı ile branş değişkenlerine göre farklılık göstermektedir. Örgütsel yaratıcılık algıları medeni durum, çocuk sahibi olma, maddi durum, ek iş yapma, unvan, mesleki kıdem, öğretmen ve öğrenci sayısı ile branşa göre; örgütsel bağlılık ise cinsiyet, yaş, medeni durum, çocuk sahibi olma, eğitim seviyesi, unvan, mesleki kıdem, okul kıdemi, öğretmen sayısı, ulaşım süresi, haftalık ders saati ve branşa göre farklılaşmıştır. İş-yaşam kalitesi ile örgütsel yaratıcılık, örgütsel bağlılık ile örgütsel yaratıcılık ve iş-yaşam kalitesi ile örgütsel bağlılık arasında orta düzeyde pozitif anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Ancak iş-yaşam kalitesi ile örgütsel yaratıcılık arasındaki ilişkide örgütsel bağlılığın aracı rolü olmadığı belirlenmiştir.
dc.description.abstractThe aim of the study is to determine teachers' perceptions of work-life quality, organizational creativity and organizational commitment and to examine the mediating role of organizational commitment in the relationship between teachers' perceptions of work life quality and organizational creativity. Quantitative method and relational survey model were used in the study. The population of the study consists of 3,782 teachers working in public kindergartens and primary schools in Erzurum in the 2022-2023 academic year. The sample consists of 454 teachers selected by cluster sampling method. Data were collected using the "Quality of Work Life Scale" (Akar ve Üstüner, 2017), "Teacher Creativity Scale" (Uçar, 2015) and "Organizational Commitment Scale" (Han, Dağlı ve Elçiçek, 2018). SPSS 26 and AMOS 24 package programmes were used for data analysis. Parametric tests were used in data analysis since the data showed normal distribution. Pearson Correlation and Simple Linear Regression analyses were also used. Independent Sampling t-Test and One-Way Analysis of Variance, Pearson Correlation, Regression analyses were used in cases where the data showed normal distribution. Structural Equation Modelling method was used to examine the mediating role of organisational commitment. According to the results of the analyses, teachers' perceptions of quality of work-life differ according to age, marital status, having children, financial status, education level, moonlighting, title, professional seniority, class size, school location, number of teachers and students and branch variables. Perceptions of organizational creativity differed according to marital status, having children, financial status, moonlighting, title, professional seniority, number of teachers and students and branch; organizational commitment differed according to gender, age, marital status, having children, educational level, title, professional seniority, school seniority, number of teachers, transportation time, weekly class hours and branch. Moderate positive significant relationships were found between quality of work-life and organizational creativity, organizational commitment and organizational creativity, and quality of work-life and organizational commitment. However, it was determined that there was no mediating role of organizational commitment in the relationship between quality of work-life and organizational creativity.
dc.identifier.endpage252
dc.identifier.startpage1
dc.identifier.urihttps://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=P3dtmmHrq-mzEcmCLi1CqaFslx5EbocHT7x9kCAL5IfbmZoLTHAwhGxWFBEK410r
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12428/29833
dc.identifier.yoktezid928563
dc.institutionauthorMutlu, Gülşah
dc.language.isotr
dc.publisherÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
dc.relation.publicationcategoryTez
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_TEZ_20250529
dc.subjectEğitim ve Öğretim
dc.subjectEducation and Training
dc.subjectÖğretmen
dc.subjectİş-Yaşam Kalitesi
dc.subjectÖrgütsel Yaratıcılık
dc.subjectÖrgütsel Bağlılık
dc.subjectAracılık Rolü
dc.subjectTeacher
dc.subjectWork-Life Quality
dc.subjectOrganizational Creativity
dc.subjectOrganizational Commitment
dc.subjectMediating Role
dc.titleÖğretmenlerin iş-yaşam kalitesi ile örgütsel yaratıcılık algıları arasındaki ilişkide örgütsel bağlılığın aracılık rolü
dc.title.alternativeThe mediating role of organizational commitment in the relationship between teachers' work-life quality and perceptions of organizational creativity
dc.typeDoctoral Thesis

Dosyalar