ÖZBEK HANLIĞI’NIN (1499-1599) KÜLTÜR BASAMAKLARINDAKİ İLK SEÇKİNLER: BİR BİYOGRAFİ DENEMESİ

Basit Öğe Kaydı
dc.contributor.authorAltıer, Semiha
dc.date.accessioned2025-05-29T05:42:22Z
dc.date.available2025-05-29T05:42:22Z
dc.date.issued2011
dc.departmentÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
dc.description.abstractÖzbek Şiban Han (1451-1510), 1507 yılında Hüseyin Baykara’nın (1438-1506) oğlu Bediüzzaman Mirza’dan (ö. 1515 yada 1517) başkent Herat’ı alarak Timurluların (1370-1507) siyasi varlığına son verir. Han, bundan sonra bilinçli kültür politikası ile 15. yüzyılda İslam sanatında “Timurlu Rönesansı” denilen parlak dönemi yaşatan Timurluların sanat ve kültür ortamını korumaya ve geliştirmeye çalışır. Timurluların sanat ve bilim alanında oluşturdukları yapının devamlılığı sağlamak için, yine Timurlu tebaasından yararlanır. Özbek Hanlığı’nın (ya da Şeybaniler) kültür ve sanat ortamını biçimlendirenler, daha önce Timurlu saraylarındaki aristokratların çevresinde bulunan mimar, nakkaş, tarihçi, sufî, dilbilimci, hattat, vezir, alim, şair, yazar ve müzisyen gibi kişiler olmuştur. Bu dönemde İran’daki Safevî (1501-1736) baskısından kurtulmak amacıyla ana vatanlarından göç ederek Semerkant ve Buhara’ya gelen bilim adamı ve sanatçılar da Özbek saray çevresinin etkinliklerini şekillendirir. Maveraünnehir’de 16. yüzyıl başlarında oluşturulan bu zengin kültür ve sanat ortamı, çeşitli sanat bilim dallarına mensup kişilerin Özbek hanları tarafından himaye edilmelerinin sonuçlarından biridir
dc.description.abstractUzbek Shaybani Khan (1451-1510) put an end to the political existence of Timurids (1370-1507) in the year 1507 by conquering the capital Herat from Badi' al-Zaman Mirza (d. 1515 or 1517), son of Husayn Bayqarah (1438-1506). After that, the Khan, by following a rational policy, made an effort to protect and develop the artistic and cultural environment of the Timurids, who started a brilliant period known as “the Timurid Renaissance” in the 15th century Islamic art. In order to ensure the continuity of the structure the Timurids created in the field of art and science, the Khan again made use of his Timurid subject. Those who shaped the artistic and cultural environment of the Uzbek Khanate (or Shibanids) were people of various lines such as architects, muralists, historians, mystics, linguists, calligraphers, viziers, scientists, poets, writers and musicians, who were previously part of the entourage of the aristocrats in the Timurid court. In this period, scientists and artists, who had emigrated from their homeland in order to be free from the Safavid (1501-1736) oppression in Iran and come to Samarkand and Bokhara, also shaped the activities of Uzbek court. This rich cultural and artistic environment, developed in Transoxiana at the beginning of the 16th century, was one of the consequences of patronizing of people from various disciplines of art and science by Uzbek khans.
dc.identifier.endpage275
dc.identifier.issn1305-5992
dc.identifier.issn2822-6941
dc.identifier.issue15
dc.identifier.startpage255
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12428/32842
dc.identifier.volume15
dc.institutionauthorAltıer, Semiha
dc.language.isotr
dc.publisherHacettepe Üniversitesi
dc.relation.ispartofHacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları (HÜTAD)
dc.relation.publicationcategoryDiğer
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_DergiPark_20250529
dc.subjectÖzbekler
dc.subjectTimurlular
dc.subjectMaveraünnehir
dc.subjectSemerkand
dc.subjectBuhara
dc.subjectŞiban Han
dc.subjectMuhammed Salih
dc.subjectMevlana Benaî
dc.subjectMolla Muhammed Şadî
dc.subjectHuncî
dc.subjectMolla Abdürrahim
dc.subjectSeyyid Padişah Hace
dc.subjectHasan Hace
dc.subjectMevlana Hoca Ali
dc.subjectHaravî
dc.subjectSultan Ali-i Mışhedî
dc.subjectÜstad Kemaleddin Bihzad
dc.subjectMolla Balanî.
dc.titleÖZBEK HANLIĞI’NIN (1499-1599) KÜLTÜR BASAMAKLARINDAKİ İLK SEÇKİNLER: BİR BİYOGRAFİ DENEMESİ
dc.title.alternativeThe First Elites in the Cultural Steps of Uzbek Khanate (1499-1599): A Biographical Essay
dc.typeOther

Dosyalar

Koleksiyon

DergiPark