Tunca nehri (Edirne) su ve sedimentinin mutajenik potansiyelinin ames testi ile araştırılması

Bu çalışmada, Tunca Nehri?nin su ve sedimentinin mutajenik potansiyeli kısa zamanlı mutajenite test sistemlerinden Ames testi ile araştırılmıştır. Çalışmada test edilmek üzere, 4 farklı istasyondan su ve sediment örnekleri alınmıştır. Su örneklerinden hekzan, kloroform ve diklorometan ekstraktları; sediment örneklerinden ise hekzan, kloroform, aseton (1:1:1 v:v:v) karışımı ile ekstrakt elde edilmiştir. Çalışmalarda bu ekstraktlardan hazırlanan (100, 10-1, 10-2, 10-3, 10-4) konsantrasyonlar kullanılmıştır. Deneyler Salmonella typhimurium bakterisinin TA98 ve TA100 mutant suşları ile yürütülmüştür. Ekstraktların mutajenik potansiyelleri, mikrozomal enzimler içeren S9 varlığında ve yokluğunda test edilmiştir. Mutajenite çalışmaları sonucunda, 4. istasyondan alınan su örneklerinin kloroform ekstraktlarında hem çerçeve kayması hem de baz çifti değişimine yol açan mutajenik etki gözlenirken 2. ve 3. istasyonlardan alınan örneklerde sadece baz çifti değişimine yol açan mutajenik etki belirlenmiştir. Diklorometan ekstraktlarının 1., 2. ve 3. istasyonlardan alınan örneklerinde baz çifti değişimine yol açan mutajenik etki gözlenmiştir. Ayrıca sediment örneklerinden elde edilen ekstraktlarda S9 varlığında 3. istasyonda; S9 yokluğunda ise 3. ve 4. istasyonlarda baz çifti değişimine yol açan mutajenik etki gözlenmiştir. Anahtar sözcükler: Tunca Nehri, Ames testi, su, sediment, mutajenite.

In this research, the potential mutagenic effects of water and sediment of Tunca River have been investigated by using short-term mutagenicity test system named Ames. In this study for testing, hexane, chloroform and dichloromethane extracts of water and hexan, chloroform and acetone (1:1:1 v:v:v) extract of sediment have been obtained. 100, 10-1, 10-2, 10-3, 10-4 concentrations of extracts have been used. Experiments were carried out on Salmonella typhimurium TA98 and TA100 mutant strains. Mutagenic potencies of extracts have been tested in absence and presence of S9 which contains microsomal enzymes. As a result of the mutagenicity studies, it has been determined that chloroform extracts of water samples from station 4 have mutagenic effect which can lead to frameshift mutation and base pair substitution, and samples from stations 2 and 3 only base pair substitution have been determined. Dicloromethane extracts from stations 1, 2 and 3 mutagenic effect have been observed which can lead to base pair substitution. Also in presence of S9 at sediment samples from station 3 and in absence of S9 at stations 3 and 4 mutagenic effect which can lead base pair substitution has observed. Keywords: Tunca River, Ames test, water, sediment, mutagenicity.