AMORİUM KAZILARINDA BULUNAN BİR GRUP OKUCU

dc.contributor.authorYavaş, Alptekin
dc.contributor.authorGökalp, Zeliha Demirel
dc.contributor.authorGüder, Ümit
dc.contributor.authorKurt, Mehmet
dc.date.accessioned2025-01-27T19:26:23Z
dc.date.available2025-01-27T19:26:23Z
dc.date.issued2018
dc.departmentÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
dc.description.abstractOrtaçağ’ın en etkili saldırı silahı hiç kuşkusuz ok ve yaydı. Okun esas yaralamayı sağlayacak olan uç kısmınınbiçimi, ağırlığı veya içyapısı, diğer birçok etmenin yanı sıra atış kabiliyetini en fazla etkileyen faktörlerdendi. Demirya da çelik okucunun içyapısındaki karbon veya sertlik oranı, sertleştirme biçimi, üretilen hammaddenin yapısınıntemiz, kirli veya atık maddelerden oluşuyor olması onun teknik özelliklerini doğrudan etkiler. Bu teknik hususiyetleraynı zamanda okucunun av, savaş veya eğitim amaçlı kullanma tercihini de belirler. Uçların bu özellikleri rakibinzırh gibi savunmaya yönelik önlemlerini de etkiler. Sonuçta, orduların saldırı kabiliyeti veya savaşların kazanıpkazanılmamasına kadar götürebileceğimiz tesirlerden bahsedebiliriz. Ortaçağ’ın kaotik tarihi içinde orduların silahkabiliyetlerini teknik özellikler açısından karşılaştıran araştırmalar yoktur. Bu eksikliğin bir sebebi bu konudakiaraştırmaların konuyu ele alış biçimindeki dar bakış açısı ise bir diğeri de kazılardan elde edilen objelerin sağlıklı tabaka bilgisi sunmamasıdır. Bunun dışında, Anadolu-Ortaçağı’nın komşu iki gücü Bizans ve Selçuklunun savaşsilahları üzerine karşılaştırmalı bir araştırma da yoktur. Aralarında, Haçlı savaşlarına kadar uzanan güçlübir rekabetin olmasına karşın bu iki gücün savaşlarının kaderini belirleyen silah teknolojisi üzerine çalışmalarolmaması ilginçtir. Bu ancak konuyu kazı buluntuları üzerinden morfolojik, metalürjik, terminolojik boyutuylaele alan mukayeseli çalışmalarla mümkün olabilecektir. Afyon-Emirdağ yakınlarındaki Ortaçağ’ın önemli Bizanskentlerinden Amorium (Hisar), bu iki büyük rekabetin yanı sıra, 9.yüzyıldaki Arap saldırılarının hatırası olarakErken İslam dönemi okuçlarının bulunduğu bir yerdir. Bu çalışmada Amorium ören yerinde ele geçmiş onaltı okucu,morfolojik, metalürjik ve terminolojik açılardan ele alınmıştır. Buluntular katalog düzeninde tek tek tanıtılırken,tabaka bilgisi, ölçü, ağırlık, morfolojik, terminolojik ve tipolojik hususiyetleriyle birlikte değerlendirilmiştir. Elealınan objeler biçimsel özellikleriyle sınıflanıp çağdaşı örneklerle mukayese edilmiştir. Dönemin ok risalelerive savaş tarihi kitaplarında geçen isimlerden hangi teknik tabirin hangi tipe uygun olduğu tartışılıp tekliflerdebulunulmuştur. Bu objelerden beşi arkeometrik yöntemlerle incelenmiş, taramalı elektron mikroskobu (SEM) veenerji dağılımlı x-ışını spektrometresi (XRF) ile metalografik ve diğer içyapı özellikleri tespit edilmiştir. Çalışmanınsonunda bu üç bakış açısıyla elde edilen veriler dönemin diğer verileriyle mukayese edilerek Amorium okuçlarınınyeri belirlenmiştir.
dc.identifier.doi10.22520/tubaar.2018.23.010
dc.identifier.endpage209
dc.identifier.issn1301-8566
dc.identifier.issn2667-5005
dc.identifier.issue23
dc.identifier.startpage179
dc.identifier.trdizinid297417
dc.identifier.urihttps://doi.org/10.22520/tubaar.2018.23.010
dc.identifier.urihttps://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/297417
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12428/15452
dc.identifier.volume0
dc.indekslendigikaynakTR-Dizin
dc.language.isotr
dc.relation.ispartofTÜBA-AR: Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji Dergisi
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanı
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_TRD_20250125
dc.subjectArkeoloji
dc.subjectTarih
dc.titleAMORİUM KAZILARINDA BULUNAN BİR GRUP OKUCU
dc.typeReview Article

Dosyalar