Harem'de Sultan Efendiler: III. Mustafa'nın Kızları Şah, Beyhan ve Hatice Sultanlar

Osmanlı hanedan kızları olan sultan efendiler, harem hiyerarşisi içerisinde ayrıcalıklı, haremin diğer tüm mensuplardan ayrı bir konumdaydılar. Sultan efendilerin, Avrupa saraylarındaki ve kraliyet ailelerindeki dengi ise prenseslerdir. Ancak Sultan efendilerin Avrupalı prensesler gibi, taht üzerinde herhangi bir hakkı ve iddiası bulunamamaktaydı. Zira tüm Müslüman devletler ve yönetimlerde olduğu gibi Osmanlı örneğinde de soy, erkekten devam etmekteydi. Dolayısıyla tahta hanedanın erkek mensupları geçmekteydi. Taht üzerinde hakkı bulunmayan sultan efendilerin toplumsal yaşamda görünürlükleri de daha ziyade giriştikleri hayır faaliyetleri ile olmuştur. Bu çalışmanın amacı da III. Mustafa’nın kızları Şah, Beyhan ve Hatice sultanlar örneği üzerinden, Osmanlı hanedan kızlarının gündelik yaşamlarını, gelir ve giderlerini, hayır işlerini ele almaktır. Aynı zamanda, tarihi süreçte hanedan kızlarının yaşamlarının nasıl şekillendiği hususuna da değinilecektir. Zira edindiğimiz bulgular ışığında, kuruluş dönemindeki bir hanedan kızı ile III. Mustafa’nın kızlarının yaşam biçiminin aynı olmadığı sonucuna ulaşılmaktadır. Ancak elbette, sultanların saray ve toplum hiyerarşisinde statüleri hiçbir zaman değişmemiştir. Toplumun ve sarayın diğer kadınlarından farklı olarak, onların soydan gelen bir ayrıcalıkları bulunmaktaydı

Sultans, the daughters of the Ottoman dynasty, were in a privileged position within the harem hierarchy, separate from all other members of the harem. The equivalent of sultans in European palaces and royal families are princesses. However, Sultans did not have any rights or claims on the throne, unlike European princesses. Because in the Ottoman case, as in all Muslim states and administrations, the lineage continued from the male. Therefore, the male members of the dynasty were ascending to the throne. The visibility of the sultans, who had no right to the throne, in social life was mostly due to the charitable activities they undertook. The purpose of this study is to discuss the daily lives, income and expenses, and charitable works of the daughters of the Ottoman dynasty, through the example of Mustafa III daughters, Shah, Beyhan and Hatice sultans. At the same time, how the lives of the dynasty's daughters were shaped throughout the historical process will also be touched upon. Because, in the light of our findings, a dynasty daughter from the founding period and it is concluded that the lifestyle of Mustafa III daughters is not the same. But of course, the status of the sultans in the palace and social hierarchy never changed. Unlike other women of the society and the palace, they had privileges that came from their lineage.