Dinî kıssalar açısından Luka İncili ve Meryem suresi üzerinde karşılaştırmalı bir inceleme

Hem Luka İncili'nde hem de Meryem Suresi'nde anlatılan Hz. Zekeriya, Hz. Yahya, Hz. Meryem ve Hz. İsa kıssaları birbirleriyle benzerlik göstermelerinden dolayı dikkat çekmektedir. Bu tez çalışmasında Luka İncili ile Meryem Suresi'nde anlatılan kıssalar aynılık ve gayrilikler vurgulanarak karşılaştırmalı olarak incelenmeye çalışılmıştır. Söz konusu metinlerin dinî şahsiyetleri ele alış tarzları; tezimizin giriş bölümünü oluşturan problem, araştırmanın önemi, amacı ve metoduna zemin hazırlamıştır. Giriş bölümünden sonra gelen birinci bölümde Luka İncili ve Meryem Suresi tanıtılmış, ikinci bölümde söz konusu dini metinleri içlerinde barındıran Kitab-ı Mukaddes'in ve Kur'an-ı Kerim'in kıssa anlatış tarzları ve bunlar üzerindeki tartışmalara yer verilmiştir. Üçüncü bölümde ise her iki dini metinde kıssası anlatılan dini şahsiyetler Kitab-ı Mukaddes ve Kur'an-ı Kerim'de anlatıldıkları haliyle tanıtılmış ve bunların karşılaştırmaları yapılmıştır. Üçüncü bölümdeki karşılaştırmalar ve ikinci bölümdeki tartışmalar göz önünde bulundurularak Meryem Suresi'nde kısası anlatılan Hz. Zekeriya, Hz. Yahya, Hz. Meryem ve Hz. İsa kıssalarının Luka İncili'nden kaynaklanıp kaynaklanmadığı hususundaki görüşlerimiz gerekçeleri ile birlikte sonuç bölümünde değerlendirilmiştir. Anahtar Kelimeler: Kıssa, Luka İncili, Meryem Suresi.

The similarity of the parables about the Prophet Zakariya, the Prophet Yahya, the Prophet Jesus, and Holy Maryam in both the Gospel of Luke and the Surah Maryam is noteworthy. In this study, the similarities and dissimilarities of the parables in the Gospel of Luke and the Surah Maryam were determined and compared. Handling of the issues on these people in the Gospel of Luke and the Surah Maryam provided the basis on the importance, purpose, and methodology of the research, which is explained in the introduction part of the thesis. The Gospel of Luke and Surah Maryam is introduced in the fisrt part after the introduction. The second part consists of the different narrative style of parables in the Bible and the Qur'an al-Karim, which involve related religious topics, and the debate on these differences. In the third part, the holy people who are mentioned in parables of religious texts were introduced purely as they are in the Bible and the Qur'an al-Karim in addition to the comparison of these parables. Considering the comparison in the third part and the debates in the second part, the conclusion about the possibility of originating of the parables about the Prophet Zakariya, the Prophet Yahya, the Prophet Jesus, and Holy Maryam written in Surah Maryam from the Gospel of Luke is given with the reasons in the conclusion part. Keywords: Parable, Gospel of Luke, Surah Maryam