İktisat Bölümü Koleksiyonu

Bu koleksiyon için kalıcı URI

https://hdl.handle.net/20.500.12428/3523

Listeleniyor 1 - 17 / 17

The role of ICT, human capital and economic growth on sustainable forest management: evidence from panel cointegration and Fourier causality tests
(Commonwealth Forestry Assoc, 2025) Soyyiğit, S.; Solarin, S.; Kılıç, Cüneyt; Akcan, A. T.; Kazak, H.
Forests provide a critical role in many ecosystem services such as biodiversity conservation, soil erosion prevention, land conservation and climate change mitigation. However, forest degradation and deforestation have been increasing globally in recent years, causing serious environmental and social problems. The main objective of this study is to analyze the impacts of information and communication technologies (ICT), human capital (HC) and economic growth on forest degradation and deforestation and to assess the effectiveness of ICT and HC policies in sustainable forest management. For this purpose, data from 28 countries covering the period 1993-2020 were analyzed with Fourier-based panel cointegration and causality tests. The findings show that economic growth increases the footprint of forest products in the long run, whereas ICT and human capital reduce the footprint of forest products. Moreover, a causal relationship from ICT and human capital to forest products footprint was found to be valid in countries with high forest density. On the other hand, a causal relationship from economic growth to forest product footprint was found to hold in countries with relatively low forest density. These results provide important clues for the development of sustainable forest management policies and suggest that promoting ICT and human capital should be part of a sustainable forest management agenda. In this context, it is recommended that policymakers prioritize ICT-based monitoring and warning systems in countries with high forest cover, and it is recommended that they prioritize training and capacity building efforts to develop human capital in countries with low forest cover.
Factors Affecting the Material Footprint in G7 Countries: Panel Cointegration Approach With Fourier Function
(Wiley, 2025) Rahman, Mohammad Mafizur; Kılıç, Cüneyt; Akçan, Ahmet Tayfur; Kazak, Hasan
The material footprint (MFP) is a critical issue due to the pressure on natural resources, environmental degradation, biodiversity loss, and increased greenhouse gas emissions. In the existing literature, the determinants and their impacts on the MFP of G7 countries have not been sufficiently examined. The aim of this study is to analyze the effects of material productivity, energy transition (ET), globalization, economic growth, financial development, and population on the MFP of G7 countries. Using annual data from 1983 to 2021, the panel cointegration technique and the Toda-Yamamoto causality test with Fourier function are applied. The results reveal that there are significant but variable causal relationships between the dependent and independent variables specific to each country. Panel cointegration estimates show that renewable energy, economic growth, financial development, and population have a positive effect on MFP, while material productivity, globalization, and the square of economic growth have a negative effect. These findings support the validity of the Environmental Kuznets Curve (EKC) hypothesis in the context of MFP. Our study provides policy recommendations to help G7 countries achieve a balance between environmental sustainability and economic growth.
Are policy shocks to forest products footprint permanent or temporary? Evidence from 128 countries
(Taylor & Francis Ltd, 2025) Shahbaz, Muhammad; Akçan, Ahmet Tayfur; Soyyiğit, Semanur; Kılıç, Cüneyt
Sustainable environmental policies are important for future generations to live in a more livable world. Therefore, the environmental damage of the policies implemented is expected to be minimized. In this way, the effects of environmental shocks can be temporary. Rather than analyzing ecological footprint as a deductive approach, analyzing the smaller components that cause ecological footprint will make a different contribution to the literature. For this reason, forest products footprint analysis affecting ecological footprint was investigated. In order to analyze the permanent or temporary nature of environmental shocks, forest product footprint, which is one of the variables used in the calculation of environmental damage, is used for 128 countries covering the period of 1961-2022. We used three different tests in this study. Firstly, the PANIC unit root test, which developed in 2003, secondly the PANIC with sharp breaks test, which developed in 2009 and finally the PANIC with dummy factor break unit root test, which developed in 2022, is used to calculate the permanent and temporary of shocks. According to results of the PANIC with dummy factor break unit root test with two breaks and without trend effect, environmental shocks have a permanent effect in 110 countries and in the model with trend effect, environmental shocks are permanent in 103 countries. In countries where policy shocks are temporary, permanent structural reforms are needed to prevent deforestation.
Is export diversification detrimental to environmental quality? An examination of the roles of green innovation and environmental taxation
(Iop Publishing Ltd, 2025) Topuz, Hüseyin; Kazak, Hasan; Rahman, Mohammad Mafizur; Kılıç, Cüneyt; Akcan, Ahmet Tayfur; Özekiçioğlu, Halil
The primary objective of this study is to assess the environmental impact of various factors, including export diversification and GDP, as well as elements believed to facilitate this assessment process, such as green innovation and environmental taxes. The study aims to identify factors that contribute to the reduction of CO2 emissions. It analyzes data from 21 European Union (EU) member states for the period from 1995 to 2020, employing the FFFFF panel cointegration test. The findings indicate that export diversification (EXD), environmental taxes (ET), and economic growth (GDP) have a positive effect on CO2 emissions, whereas green innovation (GI) and GDP squared (GDP2) exert a negative influence. These results indicate that export diversification is detrimental to environmental quality. Another significant finding of the study is the validation of the Environmental Kuznets Curve (EKC) hypothesis. Finally, one of the most critical conclusions of the study is the negative impact of green innovation on the volume of CO2 emissions.
Profitability determinants in Turkish banking: comparing Islamic and conventional banks under inflation and bond rate effects
(Emerald Group Publishing Ltd, 2025) Kazak, Hasan; Akçan, Ahmet Tayfur; Kılıç, Cüneyt; Kılıçarslan, Abdullah
Purpose This study aims to compare the effects of exogenous factors, particularly inflation and bond interest rates, on the profitability of Islamic (participation) and conventional banks in Türkiye. Design/methodology/approach The Fourier function-enhanced Johansen cointegration test was applied to data covering the period 2005/Q1–2023/Q4. The stationarity levels of the variables were determined using the Zivot–Andrews unit root test, followed by a cointegration test, and long-run coefficient estimates were evaluated. Findings The results indicate that inflation positively affects bank profitability in both Islamic and conventional banking sectors, whereas bond interest rates have a negative impact. No significant difference was observed between the two banking models in terms of these effects. Furthermore, contrary to existing literature suggesting a positive relationship between bond interest rates and bank profitability, this study provides empirical evidence of a negative long-run impact. Originality/value This study contributes to the literature by demonstrating the negative effect of bond interest rates on bank profitability, challenging conventional claims. In addition, it highlights the similar sensitivities of Islamic and conventional banks to macroeconomic factors, providing valuable insights for policymakers. The findings have significant implications for both the Turkish banking sector and the global financial system.
Yenilik üretimi (inovasyon) ile bilgi ve iletişim teknolojileri (ICT) yatırımlarının insani gelişme endeksine etkisinin ekonometrik analizi
(Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Biga İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, 2009) Torun, Mustafa; Sarıdoğan, Ercan; Kurt, Serdar
Bu çalışmada, yenilik üretimi (inovasyon) ile Bilgi ve İletişim Teknolojileri (ICT) yatırımlarının insani gelişme endeksi üzerindeki etkisi OECD ülkeleri açısından ekonometrik olarak incelenmiştir. Bilindiği gibi insani gelişim endeksi, sosyal, eğitimsel ve ekonomik açıdan yaşam kalitesindeki değişimi ölçmektedir. Diğer yandan, teknolojideki değişimler, ülke ekonomilerinin büyümesine ve toplumsal refaha katkı yapmaktadır. Teknolojik gelişim ise ancak yenilik üreterek ortaya çıkmaktadır. Bilgi ve iletişim teknolojisindeki ilerlemeler ise hem mikro bazda hem de makro bazda ülke ekonomilerine katkı yapmaktadır. Bu sebeple bilgi ve iletişim teknolojisindeki gelişmeler, yenilik üretimi ve insani gelişim endeksi arasındaki karşılıklı ilişkileri çözümlemek, toplumun sosyal ve ekonomik gelişimine yönelik etkin politikalar tasarlanmasına imkân verecektir.
Türkiye’de Yeşil Ekonomi, Yeşil İşler ve Yeşil İstihdam
(Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, 2022) Azazi, Hasan; Uzma, Onur
Sürdürülebilir kalkınma hedefi günümüzde hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkeler için ulaşılması istenilen bir hedeftir. Fakat sanayi devriminin getirmiş olduğu doğal kaynakların bilinçsiz ve verimsiz kullanımı sonucunda artan çevre tahribatı ekolojik dengeyi bozarak dünya üzerindeki tüm canlıları tehdit eder hala gelerek sürdürülebilir kalkınmanın göz ardı edildiği görülmektedir. Buna ek olarak gelişen teknolojiyle birlikte emek arzına azalan talep istihdam ve ücret sorununun artmasına yol açmıştır. 1980 sonrasında değişen ekolojik dengeye yönelik ilgi Yeşil Ekonomi kavramının ortaya çıkmasına neden olmuştur. Yeşil Ekonomi sürdürülebilir kalkınmayı sağlarken çevrenin tahribatını engelleyen, çevreyi koruyan, enerji ve doğal kaynak verimliliğini sağlayan bir kavram olarak ortaya çıkmıştır. Yeşil ekonominin hayata geçirilebilmesi için de mevcut işlerin yeşil işlere dönüşümü gerekmektedir. Yeşil işler ise imalat ve inşaat gibi geleneksel sektörlerin yanı sıra yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği gibi yeni ortaya çıkan yeşil sektörlerin çevreyi korumaya veya eski haline getirmeye katkıda bulunan insan onuruna yakışır işler olarak tanımlanmaktadır. Tüm bu süreç genel anlamda düşünüldüğünde olumsuz yönde değişen dünyamızda bir tercihten ziyade bir zorunluluk oluşturmaktadır. Türkiye’de ise yeşil ekonomiye yönelik çalışmalar yedinci beş yıllık planlamadan günümüze kadar devam etmiştir. Çalışmanın temel amacı yeşil ekonominin tanımını ve kavramsal çerçevesini ortaya koyarak, yeşil işlerine nasıl ve ne gibi işler olduğunu açıklarken Türkiye’nin yeşil ekonomi ve yeşil işler noktasında ne gibi ilerlemeler kaydettiği, yeşil işlere yönelik potansiyelinin olup olmadığı ve neler yapılması gerektiği vurgulanacaktır.
Türkiye’de COVID-19 Salgınının Tüketici ve Üretici Davranışları Üzerindeki Etkisi
(Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, 2021) Can, Gülistan; Kılıç, Figen
İnsanlar olağanüstü bir durumla karşılaştığında, oluşan yeni durumdan daha az etkilenebilmek hatta avantaj sağlayabilmek için davranışlarını değiştirebilmektedirler. COVID-19 salgını bugün insanoğlunun içinde bulunduğu olağanüstü bir durumu yansıtmaktadır. Salgın bütün dünyayı sosyo-ekonomik, kültürel ve politik çapta etkilemektedir. Etkilerin şiddetini azaltmak ve hastalığın yayılmasını kontrol etmek adına karantina ve sosyal uzaklaşma zorunlulukları gibi çeşitli önlemler alınmıştır. Halk sağlığı için alınan önlemler ekonominin tüm unsurları ile bağlantılı olması nedeniyle ekonomik konjonktürü olumsuz yönde etkilenmiştir. Hükümetlerin makro düzeyde aldığı önlemler yanında her bir tüketici ve üreticinin bu salgın sürecinden daha az etkilenmek adına davranışlarında ve tutumlarında meydana getirdikleri değişimler de mikro düzeydeki önlemleri yansıtmaktadır. Üretici ve tüketicilerin davranışları ve tutumlarında meydana gelen değişim ekonomik dönüşümünde en önemli faktörleridir. Buradan hareketle yapılan bu araştırmada COVID-19 salgını sürecinde tüketici ve üreticilerin değişen karar ve davranışları incelenmiş ve gelecek adına öngörüler belirlenmiştir.
1980 Sonrası Türk Dış Ticaret Politikası ve Ekonomik Büyüme İlişkisi Üzerine Ekonometrik Bir Analiz
(Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, 2021) Ataklı Yavuz, Rüya; Karakaş, Bekir Bora
Tüm dünyada ve Cumhuriyetin kuruluşundan günümüze kadar Türkiye’ de dönemsel ekonomik koşullara uygun olarak şekillenen dış ticaret politikaları yer bulmuştur. 1980 öncesi korumacı nitelikte dış ticaret politikaları uygulanmış, 1980 sonrası neo-liberal politikalar ışığında dışa açık, ihracata dayalı ekonomi modelleri benimsenerek bu doğrultuda plan ve programlar uygulanmıştır. Bu çalışmada, 1980-2018 arasındaki dönemde Türkiye’ de uygulanan dış ticaret politikalarının ekonomik büyüme üzerindeki etkilerinin belirlenebilmesi amacıyla ekonometrik bir analiz gerçekleştirilmiştir. Analiz sonuçlarına göre uzun dönemde uygulanan dış ticaret politikaları ile ekonomik büyüme arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Bu ilişkinin yönünün belirlenebilmesi açısından uygulanan nedensellik analizi sonuçlarına göre 1980-2018 arasındaki dönemde Türkiye’ de ihracatın ekonomik büyümenin nedeni olduğu, ithalatın da ihracatın nedeni olduğu sonucuna ulaşılmıştır. İlgili dönemde ihracata dayalı sanayileşme modelinin geçerli olduğu görülmüştür.
Davranışsal İktisat Perspektifinden Z Kuşağının Değer ve Statü Bilincinin İncelenmesi
(Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, 2020) Eroğlu, Filiz
Ekonomik faaliyetlerde neden irrasyonel kararlar verildiğini açıklamaya çalışan davranışsal iktisat alanında tüketicilerin satın alma davranışlarını etkileyen faktörlerin ortaya konması önem taşımaktadır. Günümüz tüketicileri için değer ve statü bilinçlerinin incelenmesi de bu bağlamda önemlidir. Tanımsal nitelikli bu çalışmada özellikle kısa vadede dünyada söz sahibi olacak Z kuşağı temsilcisi 425 tüketici ile anket çalışması yapılmış, veriler frekans analizi ve t-testi yoluyla analiz edilmiştir. Bulgular, tüketicilerin değer bilincinin statü bilincinden daha yüksek; kadınların değer bilincinin, erkeklerin statü bilincinin yüksek olduğunu ortaya koymuştur. Tüketiciler ödedikleri bedelin karşılığında maksimum faydayı beklemektedir ancak ürünün fiyatı ile ilgili çok hassasiyetleri bulunmamıştır.
Exploration on terrorism, ecological footprint and environmental sustainability in countries with the most terrorism antecedent: Accessing evidence from panel fourier analysis
(Elsevier Ltd, 2024) Kılıç, Cüneyt; Soyyiğit, Semanur; Bayar, Yılmaz; Bekun, Festus Victor
Amidst increased concerns for global security and ecological balance, the intricate interconnectedness between terrorism and environmental sustainability has attracted significant attention in the existing literature. To this end, the present study explores the interaction among environmental degradation, terrorism, and foreign direct investments in 17 countries with the most terrorism antecedents over the 2002–2018 period through the Panel Fourier cointegration test and the Panel Fourier Toda-Yamamoto causality test. The present study also leverages recent and robust panel analysis for evidence-based results and inferences for policy formulation. The panel Fourier cointegration test presents the cointegration relationship between the outline variables under review. Empirical findings highlight that terrorism does not have a significant influence on the ecological footprint. However, foreign direct investment has a positive influence on the ecological footprint. These findings have implications for environmental sustainability and foreign direct investment inflows in the bloc investigated. More insights are discussed in the concluding section with policy caveats.
Effect of Economic Complexity on Unemployment in Terms of Gender: Evidence from BEM Economies
(University of Economics - Prague, 2023) Soyyiğit, Semanur; Bayrakdar, Seda; Kılıç, Cüneyt
The present study aims to indicate whether structural transformation has provided enhancement for the disadvantaged parts of society in terms of gender or whether it has been implemented at the expense of social inequalities in 10 BEM (Big Emerging Market) economies (Argentina, Brazil, China, India, Indonesia, Mexico, Poland, South Africa, South Korea and Türkiye) in the period 1998-2019. The study also aims to understand the dynamics behind the connection between structural transformation and unemployment by comparing the results from each country. This paper also focuses on the effects of economic complexity on the breakdown of unemployment rates including female, male, youth female and youth male unemployment divisions. In the study, firstly, cross-sectional dependence is tested for all variables; secondly, the CADF test as a second-generation unit root test is applied; thirdly, the parameter constancy test is applied to each model, and then the models are estimated using the panel regression method with random coefficients. The study reveals a geographical distinction between the ten economies. Economic complexity significantly affects all types of unemployment in Poland, but it does not affect unemployment in Asian and African countries. The other result of the study is that even in Poland, the decreasing effect of ECI (Economic Complexity Index) on unemployment is different for women and men.
Economic Complexity, Ecological Footprint, and the Environmental Kuznets Curve: Findings from Selected Industrialized Countries
(Springer, 2023) Kılıç, Cüneyt; Soyyiğit, Semanur; Bayrakdar, Seda
This article aims to approach the research related to the environmental Kuznets curve from a new and more holistic perspective. Therefore, while testing the validity of the environmental Kuznets curve, the ecological footprint as the indicator of environmental degradation will be used as the dependent variable within the model, while the economic complexity index used together with the per capita income and the trade-to-GDP ratio will be used as the independent variables. The analysis confirms the validity of the environmental Kuznets curve for the top nine industrialized countries in terms of the value-added by industry as a percentage of the GDP between 1970 and 2017. In addition, the study shows that economic complexity decreases an economy’s ecological footprint. According to the results of the causality test, there is a causal relationship from all the independent variables to the ecological footprint variable.
An Analysıs of The Effects of Complexıty Level of The Tarıffs on Trade Opennes
(Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, 2019-09-13) Torun, Mustafa; Çetinoğlu, Hakan
States may need to intervene in international trade for economic, political and social reasons. In this study, the effects of tariffs on international trade were investigated by using statistical techniques. According to the test results, the average of trade openness for countries with medium and high tariff complexity is equal. On the other hand, for countries with low tariff complexity, the average of trade openness score is statistically higher than those with a commercially clear score of middle and high tariff complexity. As a result, it can be concluded that the level of complexity of tariffs adversely affects trade openness, which should be taken into account when designing international trade policy.
Bilgi Üretim Süreçlerinde Teknolojinin Rolü ve Gelişme Bölgelerinin Sorunlarına Yönelik Çözüm Önerileri: Türkiye Örneği
(Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, 2019-12-31) Balan, Feyza; Bezen, Zehra Yıldız
Türkiye’nin bilgiyi işleme ve bundan sonuç üretebilme potansiyeli olarak tanımlanabilen teknopark oluşumları yapısal olarak diğer öncü ülkelere kıyasla geç kalınmış bir donanıma sahiptir. Bu geç kalınmış donanımın kaynağı incelendiğinde yanlış uygulanan politikaların, kültürel değişimlerin, coğrafi yapının ve savaş gibi teknolojik gelişimi etkileyen faktörlerin oldukça etkili olduğu gözlenmiş ve son yıllarda ise gelişim açısından kararlı bir ivme kazanıldığı görülmüştür. Bu çalışmada öncelikle bilgi üretim süreçleri, bilginin açık bilgiye dönüştürülmesi, insanlık tarihinde bilim ve teknolojinin gelişimi, tarım toplumundan sanayi toplumuna, sanayi toplumundan bilgi toplumuna geçiş süreçleri açıklanmış ve Türkiye’nin günümüz teknoloji yapısına ulaşana kadar geçirdiği evreler incelenmiştir. Ardından, teknoloji konusunda ileri ülke örnekleri incelenerek bu ülkelerin sosyal, kültürel yapıları da olmak üzere, teknoloji alt yapıları irdelenerek, bu değerlendirmeler çerçevesinde, Türkiye’deki Teknoparkların sorunlarına yönelik çözüm önerileri üretilmeye çalışılmıştır.
Yerel’de Mülteci ve Sığınmacılara Yönelik Sosyal Politika Uygulamaları: Balıkesir Örneği*
(Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, 2019-12-31) Tosun, Salih; Azazi, Hasan
Türkiye’nin mülteci ve sığınmacılara sosyal politika üretebilmesinin ve sürdürebilmesinde, en büyük etki şüphesiz devlet bütçesiyle arkasında durduğu güçlü ekonomik kaynak aktarımıdır. Ülkemizin bu sosyal politika uygulamalarına verdiği önem kadar, çalışmamıza da konu olan unsur, yerel hizmetin sunumunda görev alan yöneticilerin pratikteki hizmet sunumu ve sığınmacıların tümünü kapsayıcılığıdır. Çalışmamızda, ülkemizin uyguladığı sosyal politikaların yeterli, eksik veya geliştirilmesi gereken yönleri devletimiz adına bu politikaları yerelde uygulayan sosyal politika uygulayıcı kurum ve sivil toplum kuruluşları yöneticileriyle görüşülerek tespit edilmeye çalışılmıştır. Balıkesir ilinde faaliyet gösteren resmi kurum yöneticileri ve STK yetkilileriyle nitel araştırma yöntemlerinden derinlemesine yarı yapılandırılmış mülakat tekniğiyle yapılan görüşmeler konulara ayrılmış ve temalar altında değerlendirilmiştir. Çalışmamızın amacı mülakat gerçekleştirilen katılımcıların tecrübelerini, sığınmacılara yönelik politikalar konusundaki faaliyetlerini, uygulamadaki eksik yönleri ve geleceğe ait planları tespit ederek, yerelde sığınmacılara uygulanan sosyal politika uygulamalarını literatüre kazandırmak hedeflenmiştir. Çalışmamızda birinci bölümde mülteci ve sığınmacıların ülkemizi tercih etme sebepleri ülkelerine geri dönme ihtimali ve vatandaşlık gibi konulara yönelik yönetici görüşleri değerlendirilmiştir. İkinci bölümünde barınma ve sağlık konuları üçüncü bölümde sosyal yardımlara erişim durumları ve çalışma kazanç getirici faaliyetleri dördüncü bölümde eğitim, dil sorunu ve hukuki hakları konusunda yönetici ve yetkilerin görüşlerine başvurulmuştur. Çalışmamız Balıkesir ilinde yetkili 16 kurum ve STK yetkilisine yöneltilen mülteci ve sığınmacılara yönelik, 8 soruya verdikleri yanıtları içermektedir.
Makroekonomik Değişkenlerin İşsizlik İle İlişkisi: Türkiye Örneği
(Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, 2018-02) Akcan, Ahmet Tayfur; Ener, Meliha
Dünya genelinde ülkelerin ekonomik performansını değerlendirme konusundaki makroekonomik kriterlerin başlıcalarından olan işsizlik oranını kontrol altına almak için çeşitli politikalar uygulanmaktadır. Uygulanan bu politikaların sadece işsizliğe yönelik olmasından ziyade, işsizlik üzerinde etkili olan diğer makroekonomik değişkenler üzerinde de etkili olması, işsizliği azaltma konusunda daha kesin ve kalıcı sonuçların alınmasını da beraberinde getirecektir. Bu sebeple doğru ve zamanında uygulanan politikalar ile işsizlik oranı arzulanan seviyede tutulabilecektir. Bu çalışmada 2000Q1-2015Q3 verileri kullanılarak işsizlik oranlarında meydana gelen değişiklikleri ve etkileri açıklamak için varyans ayrıştırması ve etkitepki analizi kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre işsizlik oranlarındaki değişimi en iyi açıklayan değişken reel kurdur. Ayrıca işsizlik oranının enflasyon, büyüme ve ihracata tepkisi her dönem için pozitif ölçülmüştür.

Güncel Gönderiler