Tarih Bölümü Koleksiyonu

Bu koleksiyon için kalıcı URI

Güncel Gönderiler

Listeleniyor 1 - 11 / 11
  • Öğe
    Pre-Manichaean Beliefs of the Uyghurs I: Celestial and Natural Cults
    (Cambridge Univ Press, 2025) Erkoç, Hayrettin İhsan
    The original beliefs of Uyghurs, who were known for their conversions to Manichaeism and Buddhism, have not been examined in detail until now. Uyghur inscriptions as well as Chinese and Islamic sources provide some information regarding these beliefs. Historical sources indicate that they believed in a variety of celestial and natural cults, the most prominent being Täŋri, the god of sky. Cults devoted to other natural and celestial beings included earth, mountains, trees, sun, moon, and fire. The words Täŋri and Täŋrikän were also used for other beings, reflecting flexibility in their beliefs. Although some scholars thought that Buddhism was practiced prior to the official conversion to Manichaeism in the 760s, this article demonstrates that this is hardly the case and shows how these ancient cults survived even after their conversions to major religions.
  • Öğe
    Relations Between the Great War and Wheat Prices: An Analysis from the Ottoman Empire Perspective
    (Emerald Group Publishing Ltd., 2021) Tufan, Ekrem; Savaş, Türker; Atabay, Mithat
    Introduction: It is commonly observed that the ratio of food prices during the war times had become significantly more important than usual periods within the countries including Turkey, known as the Ottoman Empire that previously defeated in Balkans just before the Great World War. The scope of the study is to analyze increased or decreased wheat prices together with price fluctuations during the war period. Aim: This study investigates the food pricing progress during The Great World War and its relationship with wheat prices. Method: A model for the behavior of time series is applied to compare the important days of the war data against the timeline of wheat prices for British, German, and French. The statistical test named Holt-Winters uses exponential smoothing technique to encode the various values from the past and predicts “typical” values for the present and the future. Findings: As a result, it can be said that wheat prices had anomaly patterns during the specific dates in war for French, British, and German sides. Great Britain’s wheat prices increased significantly on April 1915 when landings began on the Gallipoli Peninsula. Wheat prices in Great Britain and Germany dropped significantly just before on July 1916 when the first Battle of the Somme began. However, it increased in Great Britain whilst decreased considerably in Germany in March 1918 when the Soviet Government signed a separate peace agreement with the Central Powers. A significant increase for France was observed only at the end of this war.
  • Öğe
    Dareios’un İskit Seferi: Nedeni, Tarihi ve Süreci Üzerine Bir Değerlendirme
    (Akdeniz Uygarlıkları Araştırma Enstitüsü, 2021) Kaya, Mehmet Ali; Yazgı, Aytun
    Pers Büyük Kralı I. Dareios tahta çıktığında (MÖ 522) Yakındoğu uygarlıklarının tümü önceki Pers kralları tarafından Pers imparatorluğunun sınırlarına dâhil edilmişti. Dareios iktidarının ilk yıllarını imparatorluk topraklarında çıkan isyanları bastırmak için harcadı. Ancak Pers hakimiyeti henüz Avrupa’ya taşınmamıştı. Geniş imparatorluk topraklarından büyük bir ordu topladı. İskit ülkesine giden güzergahın üzerindeki topraklarda yaşayan Thrak kabilelerini bazen diplomasi ile bazen de güç kullanarak boyun eğdirdi. Pers kralı I. Dareios’un İskit Seferi, Pers hakimiyetini Avrupa’ya taşımayı hedefleyen ilk askeri sefer oldu. Ordusunu Bosporos’ta kurdurduğu gemi-köprü üzerinden Asya’dan Avrupa’ya geçiren Pers kralı I. Dareios, Istros Nehri’ni, İonia, Aiolis ve Hellespontos kıyılarında hüküm süren tiranların yönetimindeki Hellenler tarafından inşa edilen gemi-köprü üzerinden geçerek İskit ülkesine girdi. İki ay kaldığı İskit ülkesinde bir askeri başarı elde edemedi ve geri dönmek zorunda kaldı. Onun bu seferi; nedeni, tarihi, amacı, süreci ve sonucu da dahil pek çok bakımdan sorunludur. Bu makalenin amacı, seferinin sorunlu yönlerine dikkat çekerek bunlar üzerine değerlendirme yapmaktır.
  • Öğe
    Türkistan’da İdari Yerlileştirme (Korenizatsiya) Sorunsalının Ortaya Çıkışı: G. I. Safarov ve Türkbüro’nun (1920-1922) Rolü
    (Selcuk Univ, Inst Turkish Studies, 2024) Teğin, Emre
    Rus İç Savaşı’nda Orenburg Tıkacı nedeniyle Türkistan ve Avrupa Rusyası’nın bağlantısının kopması, bölgede eski Çarlık kalıntılarıyla birlikte demiryolu işçileri gibi azınlık grupların oluşturduğu Taşkent Sovyeti’nin idareyi ele geçirmesiyle sonuçlanmıştır. Bu dönemde merkezin yönetimsel tezlerini dahi umursamayan Taşkent Sovyeti, bölgedeki Rus unsurlarla birlikte Türklere karşı geniş çaplı el koymalar ve katliamlar gerçekleştirmiştir. Orenburg Tıkacı’nın ortadan kaldırılması sonrasında merkez yönetimi İç Savaş sırasında Taşkent Sovyeti’nin verdiği hasarı kendileri adına düzeltmek, daha once parti teşkilatlanmasının olmadığı bölgede bir sovyet inşaasına girişmek adına ‘Türk Büro’ aracılığıyla başta Safarov olmak üzere merkezden birçok ‘nitelikli proleter’ ihraç etmiştir. Türkistan’ı çok iyi bildiğini iddia eden ve ‘doğu toplumları’ için sömürge devrimi ilkesini ortaya atan Safarov, Türkistan’ın yönetimde yerlileştirilerek sovyetleştirilmesi politikalarını uygulamaya koymuştur. Sovyet inşaası, bölgenin yalnızca sovyet idaresine eklemlendirilmesi açısından değil Lenin’in Sürekli Devrim ilkesi açısından doğu toplumlarına örnek teşkil edecek bir doğu devrimi hedefinin de merkezi haline getirmeyi amaçlamıştır. Ancak Safarov’un pratiği Orenburg Tıkacı sürecinin bir ‘intikamı’ olarak algılanmış ve Türkistan’da ‘yerlileştirme’ sorunsalını ortaya çıkarmıştır. Bu sorunsal etrafında ne parti merkezini ne de milli aydınları tatmin edemeyen Safarov’a karşı ciddi bir muhalefet ortaya çıkmış ve sonuçta sorunsal etnik çatışma ekseninde sığ bir alana çekilmiştir. Bu bakımdan çalışma Safarov’un sömürge devrimi ilkesi çevresinde Türkistan’da idarî yerlileştirme sorunsalını arşiv belgeleri ve dönemin tanıkları ile karşıt görüşler üzerinden mercek altına almaktadır.
  • Öğe
    Identity, Clothing, and Criminal Mobility in Early Modern Ottoman Society
    (Akademiai Kiado Zrt, 2024) Yaşa, Fırat
    In the early modern Ottoman Empire, social identity was closely tied to a hierarchical structure, with the sultanate occupying the highest tier and ordinary subjects positioned at the lower end. Empire's inhabitants were divided into groups based on the style and color of their clothes. By dressing in clothing from a different gender, socioeconomic class, or ethnoreligious group, one could disguise their true identity and social status. This article endeavors to unveil the motivations that compelled ordinary people to employ clothing as a means to conceal their involvement in criminal activities. Furthermore, it investigates the constraints associated with common identity-altering practices, particularly from the vantage points of religion, gender, and intersectionality. Drawing from an array of archival sources such as muhimme records, chronicles, manuscripts, and qadi court registers, the article scrutinizes the consequences of these practices.
  • Öğe
    Disruption of Pastoral Nomadism: The Impacts of Russian Colonialism on the Kazakh Steppe during the 19th and 20th Centuries
    (Ahmet Yesevi Univ, 2024) Teğin, Emre
    This study examines the multifaceted impacts of Russian colonization on the Kazakh Steppes during the 19th and 20th centuries. The colonization process caused significant destruction in various fields in the region, including migration routes, livestock herds, socioeconomic life, trade networks, housing and dietary patterns of nomadic communities. Russian expansionism, aimed at establishing control over the steppe, led to the blockage of ancient migration routes and the restriction of nomadic economic resources. The blockage of migration routes, forced transition to capitalism, forced sedentarization and interaction with sedentary life transformed the livestock herds of the nomads. Socio-economic life and trade were restructured by the Tsardom for reasons such as integration into the Russian Empire market, change of commercial centers and concentration of wealth. The changing structure of pastoral nomadism also led to transformations in housing and diet. Comprehending the complex dynamics of Russian colonialism on the Kazakh Steppe will reveal the destruction of nomadic life by scrutinizing the historical and contemporary sociocultural landscape of the region.
  • Öğe
    From a Chicken in Every Pot to a Time of Scarcity: Rethinking Slavery in the Crimean Khanate
    (Routledge, 2023) Yaşa, Fırat
    This article, by focusing on Crimean slavery, aims to enhance our understanding of the social and economic nature of slavery that underwent a remarkable change between the conquest of Caffa (1475) and the Treaty of Karlowitz (1699), both of which marked a turning point in the history of slavery in Crimea. With the conquest of Caffa by the Ottoman Empire, the Crimean Peninsula turned into a ‘slaving hub’ in Pontic-Danube steppe land for nearly 200 years. In this period, slaves became a basic commodity employed by a wide range of people in Crimea from different backgrounds from urbanites to peasants and from those who were wealthy to those who were penniless. By contrast in the aftermath of Caffa, however, the Treaty of Karlowitz caused a rapid depletion of slaves and consequently a sharp decline in revenues that Crimean Tatars derived from slavery which was accompanied by high inflation in slave prices and therefore a huge labour shortage. Using a micro-global perspective, this article examines these two political occurrences, which are described as a ‘turning point’ and ‘beginning of the transformation’ in Crimean society and explores the nexus between the political contexts and the changes in economic and social life .
  • Öğe
    On Dokuzuncu Yüzyılda Çanakkale Bo?azı'nda Yeni Bir Savunma Noktası: Bigali Kalesi
    (İstanbul University Press, 2021) Keskin, Özkan
    On dokuzuncu yüzyıl başında Osmanlı-Rus gerginliğinin giderek tırmanmasıyla Çanakkale Boğazı’nda tabya ve batarya yapımını devletin öncelikli işleri arasına girmişti. Osmanlı Devleti, Rusya ile yapmış olduğu 1799 ittifakına rağmen barışın kalıcı olmayacağını görüyor ve Fransa’ya yakınlaşmayı tercih ediyordu. Gelişmeler Osmanlı yönetiminin öngörülerinde yanılmadığını gösterdi ve Rusya ile gerginleşen ilişkiler 1806’da savaşa dönüştü. Bu noktada İngiltere, müttefiki Rusya’nın tüm askeri kuvvetlerini Avrupa’da devam eden IV. Koalisyon Savaşında kullanmasını istiyordu. Osmanlı Devleti’nin sulh müzakerelerine oturtulması, ancak İstanbul’un zorlanması ile mümkün olabilirdi. Bu amaçla Çanakkale Boğazı açıklarında bekleyen İngiliz donanması 19 Şubat 1807’de Boğaz’dan kolayca geçerek ertesi gün İstanbul Boğazı’na demirledi. İstanbul’daki İngiliz baskısı devam ederken, Çanakkale Boğazı’nın Avrupa yakasında Bigalı adıyla bir tabya yapımına başlandı. Ancak Sultan III. Selim’in de tespit ettiği gibi, Çanakkale Boğazı’ndaki görevliler tabyanın yapımına gereken önemi vermemişlerdi. Bu çalışmada başta Osmanlı arşiv belgelerinden yararlanılarak, mimarı ve yapım tarihi literatürde tam olarak bilinmeyen Bigalı Kalesi’nin yapımı ele alınacaktır.
  • Öğe
    Yangınlar, kiliseler ve havralar: Osmanlı döneminde Saraybosna’da gayrimüslim mabetlerinin meşrulaşma süreci
    (Trakya Üniversitesi Balkan Araştırma Enstitüsü, 2021) Koyuncu, Aşkın
    Osmanlı Devleti’nde 1856 Islahat Fermanı’na kadar Gayrimüslimlere yönelik şer‘î kısıtlamaların başında yeni kilise ve havra inşa etme yasağı geliyordu. Fetih döneminde Gayrimüslimlere bırakılan mabetlerin kadı ilâmı, şeyhülislam fetvası ve sultanın fermanıyla aslına uygun olarak tamirine izin veriliyordu. Sonradan yapılmış mabetlerin yıkılması zorunluydu. Bu kurallar yeni kurulan şehirler için de geçerliydi. Osmanlılar tarafından kurulan bir şehir olmasına rağmen Saraybosna’da 16. yüzyılda birer Ortodoks ve Latin kilisesi ile bir havra inşa edilmiştir. Bunların nasıl yapıldığı, neden yıkılmadığı ve nasıl meşrulaştığı meselesi çalışmamızın esasını oluşturmaktadır. Osmanlı şehirlerinde siyaseten izin verilen, hoşgörülen ve şeriata aykırı olarak inşa edilen mabetlerin tamir sürecinde şikâyet olmadığı takdirde kadimliğine hükmedilerek meşrulaştırılması mümkündü. Osmanlı döneminde Saraybosna’da yirmiden fazla büyük yangın yaşanmış ve bazılarında kilise ve havralar da yanmıştır. Makalemizde tamir ve inşa sürecinde uygulanan şer‘î prosedürü ve yangınların Saraybosna’daki mabetlerin meşrulaştırılmasında veya genişletilmesinde nasıl bir vasıta olarak kullanıldığını ele alacağız. Ayrıca, belge ve sicillerde kullanılan standart ifadelerin geçerliliğini inceleyeceğiz.
  • Öğe
    Çanakkale merkeze ve ilçelerine yerleştirilen Giritli mübadil göçmenler
    (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, 2012) Parlak, Cengiz
    [No Abstract Available]
  • Öğe
    Çanakkale Muharebeleri sırasında İstanbul'da yardım faaliyetleri
    (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, 2011) Erdemir, Lokman
    [No Abstract Available]