Yazar "Komut, Tolga" seçeneğine göre listele
Listeleniyor 1 - 10 / 10
Sayfa Başına Sonuç
Sıralama seçenekleri
Öğe Aktif Tektonik Rejim İçerisinde, Çanakkale Boğazı: Tenkit ve Derleme(2023) Komut, Tolga; Önder, Şebnem; Özcan, EbruAktif tektonik rejimin faylarının çalışılması Çanakkale Boğazı bölgesi gibi mühendislik yapı faaliyetlerinin hızlandırıldığı yerlerde yapılması elzem olan sismik tehlike tetkikinde, en temel bilgiyi sağlar. Boğaz çevre-sinde, sağ yanal hareketler hâkim olup çoğu Avrasya levha sınırında gerisi de Anadolu’nun içerisindedir. Bunların arasındaki çalışma bölgesindeyse, depremsellik ve jeodetik hareketler göze çarpmaz. Kıyılarında-ki denizel taraça yükselimlerinin de tektonik değil jeodinamik hareketlerle ilgili olduğu anlaşılmaktadır. Bu çalışmada deniz sismiği araştırmalarına dayandırılan, birbirleriyle çelişkili, farklı disiplinlerdeki görüşlerle tutarsız fay modellerinin incelemesi ve bunların tenkit ve değerlendirilmesi yapılmış olup bu gibi karma-şıklaşmış durumların giderilmesi için gerektiğinde eleştirilerle geliştirilmesine uygun örnek bir usul tatbik edilmiştir. Bazı fay önerileri için destekleyici sismik kesit sunulmamış olup bazıları için ise literatürdeki diğer çalışmalarda dahî kesit bulunmaz. Deformasyonların yüzeye ulaştığı vurgusu ile önerilenler nadirdir. Bunların bir kısmını kesen kesitlerde izlenen yüzeye yakın çökellerde, deformasyon görülememektedir. Diğerleri ise erozyonal bölgeler içerdiği için belirsizdir. Her diri fay gençtir fakat her genç fay diri değildir. Nitekim, Marmara Fayı çok gençtir (200 ka civarında). Boğazın keskin morfolojisi, sıkça rastlandığı gibi paleo-tektonik rejimlere ait fayların zayıflık zonlarının drenaj sistemini kanalize etmesi ile ilgili olabilir. Geçmişteki yaygın bir sıkışma rejimi, geniş bir fay ağının gelişmesine sebep olmuştur. Fakat eldeki verilere göre, boğazdan kaynaklanan tehlikeli deprem beklentisi hasıl olmamalıdır.Öğe Çanakkale Boğazı, Özbek Denizel Sekisi Oluşum Yaşı için ESR Tekniği ile bir Ön Değerlendirme(2020) Komut, Tolga; Kapan, SevinçÇalışmamızda incelediğimiz Özbek denizel sekisi deniz kıyısından 4 km içeride olup Çanakkale boğazı civa rında, tespit edilen diğer denizel sekilere nispetle en yüksekte olanıdır. Marmara kıyılarında da yaygın olarak görülen denizel sekilerin oluşmasına sebebiyet veren düşey hareketlerin Marmara bölgesinin tektoniğini ve ayrıca boğazların oluşumunu anlamak açısından anahtar bilgiler barındırdığı düşünülmektedir. Sekide Geç Pleistosendeki Akdeniz ko şullarını temsil eden bol miktarda Ostrea edulis kavkıları tanımlanmıştır. Seki ESR tarihlendirme tekniği ile 16.2 ± 1.8 ka olarak tarihlendirilmiştir. O devirdeki küresel deniz seviyesi dikkate alındığında sekinin günümüze kadar top lamda yaklaşık olarak 250 metre kadar yükseldiği anlaşılmaktadır. Çanakkale Boğazının Akdeniz ile Marmara bağ lantısını sağladığından beri bölgenin jeodinamik olaylarla yükseldiği ve bu süreçte boğaz tabanının derine kazıldığı düşünülmektedir. Tarihlendirme sonucuna göre bölgenin çok geniş bir sahaya yayılan batı Anadolu’nun yükselmesi olayı ile bağlantılı olarak yükselmiş olabileceği fikri öne çıkmıştır. Varlığı yeni verilerle artarak desteklenen yer ka buğunun altındaki astenosferin yukarı yönlü akımının etkileri, araştırma alanının içinde olduğu geniş bir bölgenin yükselmesine sebep olur. Bu yükselmenin deniz kıyısında oluşan denizel fosilli birimleri bölgeyle beraber yükseklere taşıyıp denizel sekilerin gelişimine sebebiyet verdiği düşünülmektedir. Diğer taraftan, seki birimleri çok ileri derecede mangan’ca kirlenmiş olduğundan numunelerin analizinde sorunlar vardır. Tarihlendirmeye tâbi tutulan numune sayı sının çokluğu güvenilirliğin denetlenmesi bakımından bir gerek-sinim olmakla beraber haklarında yok denecek kadar az bilgi bulunan bölgedeki yüksek sekilere dair edindiğimiz ön nitelikteki tarihlendirme sonuçları bölgenin geçmişin deki jeodinamik olaylar hakkında, bölgedeki diğer yer-bilimsel verilerle tutarlı bir model kurulabilmesini sağlamıştır.Öğe Dose estimation, kinetics and dating of fossil marine mollusc shells from northwestern part of Turkey(Pergamon-Elsevier Science Ltd, 2015) Aydas, Canan; Engin, Birol; Kapan, Sevinc; Komut, Tolga; Aydin, Talat; Paksu, UfukElectron spin resonance (ESR) spectroscopy was used to determine the geological formation age of fossil mollusc shells taken from marine terrace deposits (Ikizlerceme-Canakkale) in northwestern part of Turkey. This work reports the first results obtained by the ESR technique on shells collected from this region. In the ESR spectra of the natural and gamma-irradiated shell samples, two different signals attributed to orthorombic (g(xx)=2.0030, g(zz)=2.0015, g(yy)=1.9980) and isotropic (g=2.0006) CO2- ion radicals were overlaped (Signal C). Annealing and kinetic experiments suggest the possibility of using the ESR signal at g=2.0015 (C signal) for the estimation of accumulated geological doses. The ESR signal growth curve on additional gamma irradiation has been best fitted by a combination of two single exponential saturation functions. This may support the existence of at least two components of the g=2.0015 ESR dating signal. Based on this model, the accumulated dose of the samples was determined as 110 +/- 11 Gy. Also the isothermal decay curves of the ESR dating signal could be best described by the combination of two first order decay functions. Activation energy and meanlifetime values at 15 C of the two components were calculated as E-1 = 1.4 +/- 0.1 eV, E-2 = 1.1 +/- 0.1 eV, tau(1) = 7.2 x 10(6) years and tau(2)=33 x 10(3) years, respectively. Uranium content of the studied shells was found to be high according to their chemical analysis. This may point out that the marine shell has received uranium from outside particularly in carbonate sediment. Therefore, the ESR age of the samples was also calculated using Early Uptake (EU), Linear Uptake (LU) and Combined Uptake (CU) models and results were discussed. (C) 2015 Elsevier Ltd. All rights reserved.Öğe Geomatik Yöntemlerle Heyelanların İzlenmesi ve Coğrafi Bilgi Sistemi Destekli Tematik Haritaların Oluşturulması: Biga Yarımadası (Çanakkale) Örneği(2016) Erenoğlu, Ramazan Cüneyt; Yücel, Mehmet Ali; Komut, Tolga; Uluocak, Ebru Şengül; Akçay, ÖzgünProjedeki heyelan alanları kuzey-batı Anadoluda Biga Yarımadasının kıyı kesimleri boyunca kuzeyden güneye doğru Ambaroba, Şevketiye, Adatepe, Güzelyalı ve İntepe bölgeleri içinde yer almaktadır. Bu projede, geomatik, jeofizik ve jeolojik tekniklerine dayalı disiplinler arası bir yaklaşımla Biga Yarımadasındaki farklı özelliklere sahip ve farklı lokasyonlardaki belirtilen aktif heyelanların zamansal olarak izlenmesi, bölgelerdeki rölatif yer değiştirmelerin tespit edilerek yorumlanması ve elde edilen sonuçlara dayalı olarak tematik deformasyon haritalarının üretilmesi amaçlanmıştır. Proje kapsamında Geomatik olarak çalışılan yöntemlerle sonuç ürün olarak güncel üç boyutlu ve yüksek çözünürlüklü sayısal arazi modelleri, sayısal yükseklik modelleri ve heyelan nedeniyle ortaya çıkan noktasal ve alansal ölçekteki değişimler elde edilmiştir. Jeofizik tomografi ölçümleriyle çalışma alanlarının 2B yer elektrik kesitleri elde edilmiş ve yorumlanmıştır. Ayrıca jeolojik çalışmalar sayesinde heyelan alanlarındaki litolojik birimlerin jeolojik ve yapısal özellikleri ortaya çıkarılmıştır. Bunun yanında insansız hava aracı destekli dijital fotogrametri tekniği yardımıyla heyelanların anlık üç boyutlu modellemesi gerçekleştirilmiş ve farklandırma yöntemiyle alansal değişimler belirlenmiştir. Ayrıca Interferometrik SAR görüntüleri ile arazideki yüzey deformasyonlarının ortaya konması hedeflenmiştir. Tematik harita üretimi aşamasında ise coğrafi bilgi sistemi araçları kullanılmıştır. Deformasyonların izlenmesi amacıyla tesis edilen mikro-jeodezik izleme ağlarında gerçekleştirilen GPS/GNSS ölçmeleri ile yüksek doğruluklu konum bilgisi sağlanmıştır. Dolayısıyla heyelanlardan kaynaklanan noktasal deformasyonlar izlenebilmiştir. İnsansız hava aracı destekli ve yersel fotogrametri yaklaşımı ile üç boyutlu modeller üretilmiş ve heyelanların neden olduğu alansal yüzey deformasyonları belirlenmiştir. Heyelan alanlarındaki yeryüzeyindeki kitle değişimlerinin dönemsel olarak mm düzeyinde belirlenmesinde InSAR yöntemi başarıyla kullanılmıştır. Böylece interferometrik farklandırma tekniğine dayalı olarak heyelanlardan kaynaklanan yeryüzü hareketleri modellenebilmiştir. Jeolojik olarak ise heyelan alanlarının tümü sedimanter, az pekleşmiş, düşey ve yatay hareketlere duyarlı duyarlı birimlerden oluşmaktadır. Jeofizik yöntemler ile çok boyutlu jeofiziksel görüntülemenin yanı sıra, mevsimsel koşullara bağlı olarak heyelan alanlarına ilişkin zamansal değişimi başarıyla izlenmiştir. Coğrafi Bilgi Sistemleri sayesinde ise heyelan riskine karşı gerekli tedbirlerin önceden alınmasına katkı sağlayacak tematik haritalar üretilmiştir. Bu çalışma ile aktif heyelanlar hem disiplinler arası yaklaşım ile zamansal olarak izlenmiş, hem de ortaya çıkarılan tematik haritalar ile mekânsal olarak modellenmiştir.Öğe High surface topography related to upper mantle flow beneath Eastern Anatolia(Oxford Univ Press, 2015) Komut, TolgaEastern Anatolia region between north-south colliding Arabian and Eurasian plates has no significant crustal root and shallow (upper) mantle flow beneath seems to be vertically supporting its high topography. It has a high surface heat flow and the underlying mantle is characterized by low seismic velocity zones. Using a mantle density/temperature variation field derived from P-wave seismic velocity, current shallow mantle flow and resultant dynamic topography of Eastern Anatolia and adjacent Arabian foreland and Caucasus areas were calculated along a vertical section. The section crosses the tectonic boundaries interrelated with slab bodies (high seismic velocity/cold regions) and the low velocity zones above the slabs. According to the modelling experiments, the surface topography of Eastern Anatolia seems to be supported by shallow mantle flow dynamics. On the other hand, residual topography for the region was calculated using high resolution crustal thickness data. Positive residual topography that suggests an undercompensated state of Eastern Anatolia is in concordance with the dynamic topography anomaly. The modelled local shallow mantle flow support due to the density contrast between hot (low velocity) zones and underlying cold slab bodies beneath the area may be the present-day snapshot of the mantle flow uplift in Eastern Anatolia presence of which was previously suggested.Öğe Mantle flow uplift of western Anatolia and the Aegean: Interpretations from geophysical analyses and geodynamic modeling(Amer Geophysical Union, 2012) Komut, Tolga; Gray, Robert; Pysklywec, Russell; Gogus, Oguz H.The Western Anatolian and Aegean region demonstrates a complex geologic history of horizontal and vertical tectonics. Active normal faulting and exhumation zones indicate that Western Anatolia has experienced significant extension since the Oligocene-Early Miocene (similar to 30 Ma). Our geophysical analyses demonstrate that the region is also uplifted relative to an elevation that would be expected given an isostatic response to the lithosphere structure. Namely, topography residuals indicate a residual uplift of about 1500 m over similar to 200 km sections of Western Anatolia and the Aegean. Admittance functions between free-air gravity and topography indicate that the regional topography is isostatically uncompensated and as it approaches similar to 50 mGal/km at the longest wavelengths, the uncompensated topography is likely owing to an underlying mantle flow component. Using forward geodynamic modelling we consider an idealized section of Western Anatolian lithosphere based on tomographic inversions and examine the magnitude and pattern of surface topography to reconcile with the geophysical observables. The models consistently show a plateau-type uplift (and horizontal extension) through Western Anatolia with an amplitude and wavelength consistent with the residual topography calculations. Together, the geophysical analyses and modelling provide independent quantitative evidence that the thin Anatolian-Aegean lithosphere is being buoyed upwards by underlying mantle flow. The mantle flow may be associated with active lithosphere delamination beneath the region; a process that would also explain the ongoing crustal extension.Öğe Paleo-earthquake evidence and earthquake recurrence for Düzce fault, Turkey(Springer, 2021) Komut, Tolga; Karabudak, ErsinPaleoseismological trenching was performed along the Duzce fault providing some preliminary insight about its seismogenic behavior. Dating was based on radiocarbon analysis of peat samples collected from the trenches and suggested seven earthquakes have occurred since 1740 BC. Integrating date constraints of events exposed in the trenches suggests a periodical earthquake recurrence model. According to a linear sequential event serial that has minimum misfit determined by considering the probability curve limits of the sample dates, the earthquake recurrence interval is between 384 and 460 years (or possibly between AD 394 and 400). A probability curve was also calculated for the date of the last earthquake (1999 Duzce earthquake) considering the probability distributions of sample dates based on the same event serial. This probability-distribution-based method, similarly, predicted that the 1999 Duzce earthquake occurred between 1933 and 2005 (+/- 36 years) with a 68% probability. After this verification, using this method, it was estimated that the next earthquake along the Duzce fault has a 68% probability of occurring between 2328 and 2392. According to this calculation, the earthquake recurrence interval is about 391 +/- 34 years with a 68% probability and the AD 967 historical earthquake likely ruptured the Duzce fault. Assuming an average slip of 350 cm (the average slip of the 1999 earthquake), the slip rate was estimated to be between 8.7 and 11.2 mm/a.Öğe Simav fayı ile Kütahya fayı (Emet-orta-batı Anadolu) arasındaki kalan bölgenin neotektonik ve sismotektonik özellikleri(2012) Özden, Süha; Ateş, Özkan; Demirci, Alper; Bekler, Tolga; Gündoğdu, Erdem; Tutkun, Salih Zeki; Komut, Tolga[Abstract Not Available]Öğe Tuzla earthquake swarm in Turkey(Springer Int Publ Ag, 2022) Komut, Tolga; Baysal, RizaLong-lasting earthquake clusters are common in western Anatolia. One of them has been active in the southwestern part of the Biga peninsula. We had studied this cluster in terms of strain energy produced over time and revealed its interesting characteristics. The seismicity in this clustering region is not normal in terms of both the number of earthquakes, duration of the activity, magnitude/frequency and mainshock/aftershock relations, and the strain energy produced. An abnormal seismic activity with a set of medium-sized earthquakes without a mainshock, which are indistinguishable in size occurred in this clustering region in 2017. Interesting features that are characteristic of earthquake swarms are probably related to the abnormal physical properties of the crust. The 2017 Tuzla activity, where there is also no notable aftershock activity, could be associated with a phase of the swarming phenomenon itself. For this, we approached the 2017 activity in terms of the fact that it may not be part of the active tectonic system. Apart from the presence of high geotherm and hot springs in the region, the crust has been weakened by pre-existing intense fault zones that have developed in previous deformation regimes since the paleo-tectonic periods. Historical and instrumental period large earthquakes have caused loss of life and property in Biga peninsula due to an existing active fault zone. The Tuzla region probably is in this zone extending NE-SW in the peninsula. However, it is very difficult or impossible to distinguish possible foreshocks or precursory phenomenon of a future large earthquake from the background activity of the earthquake swarms.Öğe Uplift of the western Anatolia and its relationship with crustal deformation(Springer Science and Business Media Deutschland GmbH, 2021) Komut, Tolga; Pürçek, İlkerA peneplain plateau, as a primary evidence for a recently elevated topography, represents the top surface of the western Anatolian crust that is deforming under an extensional regime. Vertical (up-flow) support of the hot mantle beneath the western Anatolia is responsible for the elevation of the crust. Residual topography anomaly models which indicate uplift of the crust and hence dynamic support of the mantle to the crust were calculated using useful sets of crustal thickness data. A distinct anomaly of a new residual topography model based on receiver functions in Anatolia marks an exhumed metamorphic core complex in the region. Mantle flow beneath the west Anatolian region is probably responsible for extensive exhumation of the metamorphic core complex and distributed extension in N–S direction. GPS velocities’ smooth differentiation indicates uniform diffusivity. Residual topography anomaly, which is one of the important pieces of evidence of the uplift, can also be compared with velocities related to diffuse N–S crustal extension in the region. Various pieces of evidence suggest strong relationships between the mantle dynamics, increased elevation, and extension of the crust in western Anatolia.
