Yazar "Kesmen, Engin" seçeneğine göre listele
Listeleniyor 1 - 2 / 2
Sayfa Başına Sonuç
Sıralama seçenekleri
Öğe Kaz Dağı’nda Yüzeye Gelen Güneş Enerjisinin Dağılışında Topografyanın Etkisi(2011) Koç, Telat; Kesmen, EnginYersistemi bileşenleri arasındaki etkileşim ve bu sürecin oluşturduğu özellikler alan/zaman boyutlarında önemli farklıklar göstermektedir. Yersistemi içinde alansal farklılaşma temelde güneş enerjisinin alana (yatay/dikey) ve zamana dağılışıyla gerçekleşmektedir. Bu çalışmada yersistemini bütün diğer alt sistemleriyle bileşenlerini kontrol eden güneş enerjisinin, Kaz Dağı örneğinden hareketle, topografyanın etkisiyle alansal değişimin/dağılışının belirlenmesi amaçlandı. Böylece yersistemi içinde enerji döngüsündeki farklılaşma aracılığıyla, bütün döngüler ve süreçlerin alansal farklılaşmasıyla, ekosistemin özellik kazanması ve beraberinde yersisteminin yerel özelliklerinin şekillenmesinin belirlenmesi için bilimsel temel oluşturulmaya çalışıldı. Kaz Dağı’nda yüzeyin aldığı güneş enerjisi temelde bakı etkenine, ikincil olarak da eğim özelliklerine bağlı olarak farklılaşmaktadır. Kaz Dağı’nda, topografyanın etkisiyle, yüzeyin aldığı enerjinin kısa mesafelerde değişmesinin alanda belirlenen tür çeşitliliği ve zenginliğinin temel kaynağı olduğu düşünülmektedir. Bu çalışmayla Kaz Dağı’ndaki doğal/sosyal kaynakların sürdürülebilir kullanımı ve geliştirilmesi için öncelikle her konumda yüzeyin aldığı enerjinin bilinmesi ihtiyacı hazırlanan aylık haritalarla karşılanmaya çalışıldı. Kaz Dağı için geliştirilen ve uygulanan yöntemin her alanda uygulanabileceği ve kaynak kullanımı konusunda karar vermede katkısı olacağı düşünülmektedir.Öğe Türkiye'de akaçlama havzalarının sınır ve morfometrik özelliklerinin belirlenmesi(Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, 2013) Kesmen, Engin; Koç, TelatGünümüzde doğal kaynakların hızla tükenmesi ve bozulması, kaynak kullanımı ve planlaması konusunda arayışların artmasını beraberinde getirmiştir. Coğrafi ortama ait veri oluşturma, özellik belirleme ve karar verme sürecinde ortak alansal kavramların kullanılmaması verilerin ortak kullanımı ve kararların uygulanmasını engellemektedir. Son yıllarda coğrafi ortama ait alansal birim belirleme kavramı olarak akarsu havzalarının esas alınması yaklaşımı ağırlık kazanmaya başlamıştır. Fakat ülkemize ait havza sınırlarının çeşitli kaynaklarda farklı farklı verilmesi karışıklıklara sebep olmaktadır. Bu yüzden Türkiye akaçlama havzalarının sınırlarının belirlenmesi ve bu havzaların morfometrik özelliklerinin belirlenmesine çalışılmıştır. Türkiye akaçlama havzaları morfometrik özelliklerini incelediğimizde öncelikle Türkiye geneli izdüşüm alan 779911.19 km2, ortalama yükseltisi de 1140.79 m olarak belirlenmiştir. Akaçlama havzaları alanlarını incelediğimizde en geniş alanı Fırat Havzası, en küçük alanı ise Küçük Menderes Havzası kaplamaktadır. Ortalama yükselti değerlerini incelediğimizde en yüksek havza Van Gölü iken en alçak havza Meriç-Ergene Havzası olarak tespit edilmiştir. Akaçlama havzaları yükselti basamaklarını inceldiğimizde özellikle denize kıyısı olan havzalar ve çöküntü ovalarının yer aldığı havzalarda 0-500 m yükselti basamağı daha geniş yer kaplarken, iç ve doğu kısımlara gidildikçe 1000-2000 m arası yükselti basamaklarının daha geniş alan kapladıkları görülmektedir. Morfometrik özellikleri barındıran diğer bir özellik olan hipsometrik eğri değerleri incelendiğinde Meriç-Ergene Havzası?nın denge profiline en yakın ve yaşlılık evresinde olduğu, Çoruh Havzasının da en genç evrede olan ve denge profilinden uzak havza olarak belirlenmiştir. Yarılma derecesi özelliklerini incelediğimizde ise özellikle kıyı ve çöküntü ovalarında, iç bölgelerde yarılma derecesi daha düşükken dağların denize paralel uzandığı kıyı bölgelerinde ve engebenin yüksek olduğu doğu bölgelerinde yarılma derecesi yüksek çıkmıştır. Morfometrik özellikleri belirleye bir diğer faktör olan eğim özelliklerini incelediğimizde Çoruh Havzası?nın en fazla eğime sahipken, Meriç-Ergene Havzası?nın eğim derecesinin en düşük olduğu görülmüştür. Türkiye akaçlama havzalarının morfometrik özelliklerini içeren bu çalışma Türkiye geneli için yapılmış olan morfometrik özellikleri içeren çalışmaları tamamlayıcı bir özellik göstermektedir. Özellikle havza sınırları farklılıklarının akarsu drenaj özelliklerine göre yeniden belirlenmiş olması sınırlar arasındaki uyumsuzluğu da giderecektir. Günümüzde su kaynaklarının planlaması, kullanılması ve sürdürülebilir olması için yapılan çalışmalarda belirlenen bu yeni sınırların kullanılması ortak veri tabanının oluşmasına yardımcı olacaktır. Anahtar Kelimeler: Havza, Havza Sınırları, Morfometrik Özellikler, Yükselti Basamakları, Hipsometrik Özellikler, Yarılma Derecesi, Eğim Özellikleri
