Yazar "Kartal, Hakan" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 6 / 6
  • Küçük Resim
    Öğe
    Çanakkale ölçeğinde halk sağlığı sisteminin dirençliliği ve bireysel dayanıklılık ilişkisi: COVİD-19 örneği
    (2023) Kartal, Hakan; Çan, Gamze
    Amaç: Bu çalışmanın amacı Çanakkale ölçeğinde farklı sosyal ve ekonomik olanaklara sahip olan ilçelerin halk sağlığı sistemi dirençliliğini değerlendirmek, pandeminin getirdiği koşullardan çok etkilendiği düşünülen grupların (Esnaf, öğrenci ve 65 yaş üstü) pandemi koşullarında bireysel dayanıklılıklarını değerlendirmek, halk sağlığı sistemi dirençliliğinin ve Covid-19 pandemisinde çok etkilenen gruplarda bulunmanın bireysel dayanıklılık üzerine etkisini incelemek ve gelecekte yaşanabilecek pandemi durumlarında karar vericilere halk sağlığı sistemi dirençliliği ve pandeminin getirdiği sıkıntılara daha duyarlı olan gruplara yönelik müdahalelere yardımcı olacak veri oluşturmaktır. Yöntem: Bu çalışma Nisan-Mayıs 2022 tarihinde yapılmıştır. Çalışma iki aşamada uygulanmıştır. Birinci aşamada Birleşmiş Millet Afet Riskini Azaltma Kuruluşunun (UNDRR) hazırladığı Halk Sağlığı Sistem Dirençliliği Puan Kartı ile Çanakkale ilinin üç ilçesi olan Merkez, Bayramiç ve Ayvacık ilçelerinin ilgili paydaşlar ile yapılandırılmış toplantılar sonucunda değerlendirmeleri yapılmıştır. İkinci aşamada ise seçilen üç ilçede 65 yaş üstü, esnaf ve öğrenciler (lise 2 vs 3. sınıflar) olmak üzere toplam 510 kişide demografik verileri, Covid-19 geçirme durumunu, Covid-19 Korku Ölçeği ve Psikolojik Sağlamlık Ölçeği (CD-RISC 25) içeren anket uygulanmıştır. Psikolojik sağlamlığa etki eden faktörler için çok düzeyli regresyon modeli uygulanmıştır. Bulgular: Psikolojik sağlamlığa etki eden faktörler için çok düzeyli regresyon modelleri oluşturulmuştur. Oluşturulan modellerde halk sağlığı sistemi dirençliliğinin psikolojik sağlamlık için anlamlı bir açıklayıcı olduğu ve halk sağlığı sitem direncinin yüksek olmasının yüksek psikolojik sağlamlık ile ilişkili olduğu saptanmıştır (ß:0,29, p<0,05). 65 yaş üstü, esnaf ve öğrenci gruplarının karşılaştırılmasında öğrenci grubunun 65 yaş ve üstü gruba göre psikolojik sağlamlıkları daha düşük bulunmuştur (ß:-11,53, p<0,01). Sonuç: Halk sağlığı sistem direncinin kişilerin psikolojik sağlamlığı üzerine nasıl etki ettiği çalışmamızda açıklanmaya çalışılmıştır. Ancak aradaki ilişkinin boyutunun netleştirilebilmesi için mutlaka başka çalışmalar tarafından tekrarlanması gerektiğini düşünmekteyiz. Halk sağlığı sistemi dirençliliğinin topluma nasıl yansıdığı ve nasıl psikolojik sağlamlığı artırdığı konusunda ayrıntılı ve derinlemesine çalışmalara gerek olduğu açıktır.
  • [ X ]
    Öğe
    COVID-19 HASTALARINDA FAVİPİRAVİR TEDAVİSİNİN MORTALİTEYE ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI: ERKEN PANDEMİ DENEYİMİ
    (Eskişehir Şehir Hastanesi, 2023) Kayta, Safiye Bilge Güçlü; Alkan, Sevil; Şener, Alper; Doğan, Ebru; Kartal, Hakan
    Giriş: COVID-19 tedavisinde kullanılan ajanlardan biri olan favipiravirin diğer tedavilere üstünlüğü konusu halen tartışmalıdır. Bu çalışmayla, hastanemizde yatarak takip edilen favipiravir alan hastalarda, ilacın tedaviye başlangıçta ya da sonradan eklenmesinin tedavi başarısı ve 28 günlük mortalite üzerinde bir fark olup olmadığını göstermeyi ve literatüre bu konuda katkıda bulunmayı amaçladık. Yöntemler: Çalışmaya 1 Haziran-1 Temmuz 2020 tarihleri arasında, COVID-19 tanısıyla hastanemize yatarak takip edilen SARS-CoV-2 PCR pozitif hastalar dahil edildi. Hastalara ait veriler geriye dönük olarak incelendi. Hastalar tedaviye favipiravirle başlananlar, ilk seçenek tedaviye yanıt alınmadığı için tedavi rejimine favipiravir eklenenler ve favipiravir almayanlar olarak üç gruba ayrıldı. Bulgular: Çalışmaya yaş ortalaması 58,38±18,86 yıl, %59,4’ü erkek olan 662 hasta dahil edildi. 74 hastada mortalite gelişmiş olup, mortalite oranı %11,17 idi. Hastaneye yatırılan SARS-CoV-2 PCR pozitif hastaların %69’unda toraks BT’sinde %50’den fazla tutulum saptandı. Tedaviye favipiravir eklenenlerin yaş ortalaması 66,95±15,88 yıl olup, eklenmeyen gruba göre istatistiksel olarak anlamlı yüksekti. Başlangıçtan itibaren favipiravir alanların viral klirens oranları daha yüksekti. Çalışmamızda da başlangıçtan itibaren favipiravir alanların %17,9’sinde, sonradan eklenenlerin ise %34’ünde 28. günde mortalite geliştiği saptandı ve gruplar arasında istatistiksel anlamlı fark vardı. Sonuç: Başlangıçtan itibaren favipiravir alanların viral klirens oranları daha yüksek ve mortaliteleri daha düşüktü. Favipiravir tedavisini geç başlamanın mortaliteyi arttırdığı sonucuna varılabilir
  • [ X ]
    Öğe
    DEVELOPMENT OF THE COVID-19 FEAR SCALE FOR MEDICAL FACULTY CLINICAL STUDENTS
    (Nobel Ilac, 2023) Yalcin, Sibel Oymak; Can, Gamze; Toraman, Cetin; Kartal, Hakan; Yildirim, Mustafa Sefik; Bakar, Coskun
    Objective: Healthcare professionals continue to work uninterruptedly and provide preventive and therapeutic services, due to the COVID-19 pandemic. The risk of experiencing psychological health problems increases due to this heavy and continuous workload and various risk factors. Scales available in the international literature have been developed in adults to screen for fear of COVID-19. The purpose of this research was to develop a scale that will mediate the collection of valid and reliable data for medical faculty and to determine the COVID-19 fear levels of term 4, 5, 6 students. Material and Method: This methodological type study was conducted in the 2020-2021 education period and total of 371 students in classrooms of 4,5 and 6 terms were included. Necessary arrangements were made and the candidate fear scale was created. The items in the scale were structured in a 5-point Likert style. The suitability of the data set for factor analysis was done with the Kaiser Meyer Olkin (KMO) test. The principal axis factoring (PAF) method was used as the factor determination method. The Direct Oblimin method was used as the rotation method. The validity and reliability proofs of the scale were examined according to the Classical Test Theory and Item Response Theory. In this study, unidimensionality was examined by EFA. The local independence assumption was tested with the Q3 statistic. IRT calibrations were provided with mirt v.1.30 program within the scope of R v.4.0.5 software. Results: 55.3% of three hundred and seventy-one participants were women (n=205). 41.8% of the students were in term 4 (n=155), 29.6% were in term 5 (n=110), 28.6% were in term 6 (n=106). The item-total correlation analysis of 35 items of the Candidate COVID-19 Fear Scale was carried out by explanatory factor analysis (EFA), and 18 items were excluded from the item pool because measurement and evaluation could not reach the desired values in the scale development literature. As a result of the analyzes made, it was determined that the COVID-19 fear scale, in a total of 17 items, with three sub-factors validly and reliably determined the COVID-19 fear level of the students (F1: Fear of Practicing Your Occupation Due to COVID-19; F2: Fear of Catching and Spreading COVID-19; F3: Fear of Illness Due to Negative Habits). In addition, the validity and reliability levels of the scale were proven according to both classical test theory and item response theory. The scale Total Cronbach Alpha Reliability Value was found to be 0.932, which is the reliability indicator of the COVID-19 fear scale according to the classical test theory. The marginal reliability coefficients were detected at the levels of 0.920, 0.870 and 0.811 respectively for the F1, F2 and F3 sub-factors according to the item response theory. Conclusion: It has been observed that the COVID-19 fear scale determined the COVID-19 fear level in medical students in a valid and reliable way with three sub factors in 17 items. If the scale is used in different regions and medical students, it will also make an important contribution to the literature and detailed comparisons can be made.
  • [ X ]
    Öğe
    Self-medication and associated factors among medical students, Çanakkale, Türkiye
    (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, 2021) Kartal, Hakan; Özerdoğan, Özgür; Çan, Gamze; Bakar, Coşkun
    Backround: Self-medication may cause negative consequences on individuals health. This study aims to estimate the self-medication prevalence among medical students of Ça Onsekiz .. University and determine the related factors with it. Method: This cross-sectional study was conducted in January of 2020 in …. medical school. 331 students participated in the study. The questionnaire consisted of questions about sociodemographic characteristics and self-medication prepared by the researchers with the support of the literature. Results: The prevalence of self-medication among medical students was %83,1. Participants mostly used painkillers / antipyretics (77.3%), vitamins (40.5%) and stomach remedies(24.5%). Those who kept drugs at home for later use, those who used non-prescription antibiotics, and those who stated that they understood the prospectus of drugs had a higher prevalence for self-medication. No significant statistical relationship was found between self-medication and; gender, period, parental education, boarding or daytime reading at high school, reading the prospectus before using the drug, awareness of the term rational drug use, chronic disease status, and self-medication status. Discussion: In this study, self-medication prevalence was found high among medical students. In this regard, starting from the first grade, teachings on rational rational drug use should be reviewed and, qualitative studies should be conducted to reveal the foundation of the high prevalence of self-medication
  • Küçük Resim
    Öğe
    The relationship between public health system resilience and psychological resilience: multilevel regression study
    (Turkish Society of Public Health Specialists, 2025) Çan, Gamze; Kartal, Hakan; Toraman, Çetin; Bakar, Coşkun
    Objective: This study aims to explore the effect of Public Health System Resilience (PHSR) on the psychological resilience of individuals. To demonstrate this interaction, the study investigated psychological resilience levels of individuals negatively affected by the recently experienced COVID-19 pandemic as a disaster period in the province of Çanakkale. Method: This study was conducted in two stages in April and September 2022. In the first stage, the PHSR Scorecard prepared by the United Nations Office for Disaster Risk Reduction was used to obtain the scores from the Merkez province of Çanakkale and the Bayramiç and Ayvacık districts. In the second stage, a questionnaire for demographic data and the Psychological Resistance Scale was administered to 510 people, including those over 65 years, small business owners, and students (high-school grades 2 and 3). The results were analyzed at two levels and with three different models using the Multilevel Regression analysis. Results: Based on the multilevel regression model formulated for the factors affecting Psychological Resilience, it was found that PHSR was an explanatory or predictor variable for psychological resilience, and a high public health system resilience was associated with a high psychological resilience (Model 1 ß:0,29, p<0,05), (Model 2 ß:0,26, p<0,01) (Model 3 ß:1,05, p<0,01). It was also found that in PHSR interactions, small business owner groups (β =-0,77, t=-2,35, p<0,05) and student groups (β =-1,56, t=4,72, p<0,01) were affected more negatively than the group aged over 65 years. Conclusion: Our study has demonstrated that PHSR effectively enhances individuals’ psychological resilience. © 2025 by the Association of Public Health Specialist.
  • [ X ]
    Öğe
    TIP FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN COVID-19 PANDEMİSİNDE KİŞİSEL KORUYUCU EKİPMAN KULLANIMI KONUSUNDA BİLGİ DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ
    (2022) Şahinoğlu, Serhat; Çeviker, Sevil Alkan; Sefer, Sinem; Kartal, Hakan; Akcay, Omer Faruk; Şener, Alper
    COVID-19 salgını, bulaşıcı hastalıkların edinilmesini ve bulaşmasını önlemek için kişisel koruyucu ekipmanın (KKE) gerekli olduğunu ancak kliniklerde doğru kullanımının genellikle düşük oranlarda olduğunu göstermiştir. Bu çalışmanın amacı, tıp fakültesi öğrencilerinin KKE kullanımıyla ilgili deneyimlerini araştırmak, eğitim ve öğretim programlarında iyileştirme fırsatlarını belirlemektir. Araştırma, 01.05.2021-01.11.2021 tarihleri arasında Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencilerinin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmacılar tarafından ilgili literatür incelenerek geliştirilen, “Katılımcı Bilgi Formu” ve “Kişisel Koruyucu Ekipman Kullanımı Bilgi Değerlendirme Formu” kullanılmıştır. Çalışmaya 257 tıp fakültesi öğrencisi dahil edilmiştir. Katılanların 139’unun (%54) kadın; 103’ünün temel tıp (%40; 1, 2 ve 3. dönem), 154’ünün ise klinik staj (%60; 4, 5 ve 6. dönem) dönemlerinde oldukları gözlenmiştir. Öğrencilerin KKE uygulamaları hakkındaki sorulara verdikleri yanıta göre aldıkları puanlar incelendiğinde; klinik eğitimdeki öğrencilerin aldığı puanın ortancası 5.0, temel tıp eğitimi alan öğrencilerin ise 3.0 bulunmuş ve aradaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu görülmüştür (p<0.0001). Daha öncesinde KKE kavramını duyan, KKE eğitimi alan ve KKE kullanan öğrencilerin puan ortancaları anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur (p<0.0001). Dönem 6 öğrencileri ile Dönem 4-5 öğrencileri arasında KKE giyme sırası bilgisi hariç anlamlı fark bulunmamıştır. KKE ile ilgili eğitimler tıp fakültesinde öğrencilerin seviyesine göre çeşitli eğitim yıllarında tekrarlanarak sürekli hale getirilmeli ve intörnlük döneminde de devam ettirilmelidir. Eğitimler standardize edilmeli ve müfredata uyum sağlamalıdır.