Yazar "Arap, Bencan" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim
    Öğe
    Ortaokul Türkçe öğretmenlerinin metin işleme sürecinde kullandıkları soruların incelenmesi: bir durum çalışması
    (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2015) Arap, Bencan; Tok, Mehmet
    Türkçe öğretmenlerinin metin işleme sürecinde kullandıkları soruların incelenmesi amacıyla gerçekleştirilen çalışmada, bu ana amaç ekseninde Türkçe öğretmenlerinin edebî ve bilgilendirici metin işleme süreçlerinin her bir aşamasında (metne hazırlık, okuma/ anlamadinleme/ anlama) kullandıkları soru türleri “Amaçlarına Göre Sorular” ve “Cevap Kaynaklarına Göre Sorular” sınıflamaları kullanılarak belirlenmiştir. Bu çalışma, “Türkçe öğretmenlerinin bilgilendirici ve edebî metin işleme sürecinde soru türlerini kullanmaları” ve “metin işleme sürecinin her bir aşamasında soru türlerini kullanmaları” alt durumlarından “metin işleme sürecinde soruların kullanımı” ana durumuna ulaşıldığı için “iç içe geçmiş çoklu durum deseni” olarak yürütülmüştür. Araştırmanın katılımcılarını oluşturan, 2013-2014 eğitim- öğretim yılında Tekirdağ’ın Malkara ilçesinde görev yapmakta olan beş Türkçe öğretmeni “kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemi” ile belirlenmiştir. Araştırmada, durumunun doğal ortamında belirlenmesi adına, veriler “gözlem” tekniği kullanılarak toplanmıştır. Toplanan verilerin analizinde betimsel analiz tekniği kullanılmış; veriler, temel alınan soru sınıflamalarındaki kategorilere göre özetlenip yorumlanmıştır. “Amaçlarına göre sorular” sınıflamasına araştırmacı tarafından (yüksek lisans yapan üç öğretmen ve iki uzmanın görüşüne başvurularak) eklenen “diğer” kategorisi altındaki sorular ise, MAXQDA© adlı nitel veri analizi programında içerik analizine tabi tutulmuş, bu kategoriye ait sorular için amaçlar belirlenmiştir. Araştırma sonucunda “diğer” kategorisindeki soruların %28’lik payla öğretmenlerin en çok kullandığı soru türü olduğuna ulaşılmış; içerik analizi sonucu, bu kategori altında; “söz varlığını zenginleştirme”, “dikkat çekme”, “metnin tür özelliklerini kavratma”,” günlük hayatla ilişkilendirme”, “farklı disiplinlerle ilişkilendirme”, “örtülü anlam bulma”, “öznel nesnel yargıları ayırt etme”, “dinleme-okuma kurallarını öğrenme” temaları belirlenmiştir. Öğretmenlerin metin işleme sürecinde sordukları soruların %15.5’ini, öğrencilerin yüksek düzeydeki bilişsel süreçleri kullanmasını gerektiren “değerlendirme (%2.9), karşılaştırma (%3.8), sonucu tahmin (%3.1), ana fikir (%2.3), ödev (%4.2)” türündeki soruların oluşturduğu; yarısından fazlasını ise (%54. 3) düşük düzeyde bilişsel süreçlerin kullanımını gerektiren “kimlik (%13.8), listeleme ( %2.1), neden-sonuç (%12.8), tanımlama (%1), uygulama (%5.5)” özetleme (%0.9), fikir belirtme (%16.3) türü soruların oluşturduğu sonucuna ulaşılmış; öğretmenlerin metin işleme sürecinde sordukları soruların cevap kaynaklarının sırasıyla “metin dışı” (%67.3), “metin içi” (%26.6) ve “metinler arası” (%6.1) olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, 25 hafta gözlemlenen 5 öğretmenin metin işleme sürecinde sordukları soruların yarısından fazlasını (%62.8) bilgilendirici metin işlerken sordukları, soru sayısının edebî metinlerde düştüğü (%37.2); soruların %76,7’sini okuma/anlama-dinleme/anlama aşamasında, %23,3’ünü de metne hazırlık aşamasında sordukları sonuçlarına ulaşılmıştır.