Yazar "Allak, Sinan" seçeneğine göre listele
Listeleniyor 1 - 3 / 3
Sayfa Başına Sonuç
Sıralama seçenekleri
Öğe Possible optical counterparts of ULXs in NGC 1672(John Wiley and Sons Inc, 2023) Allak, Sinan; Akyüz, Aysun; Sonbaş, Eda; Dhuga, Kalvir S.In this study, we use archival data from Hubble Space Telescope (HST), Chandra, XMM-Newton, and Swift-XRT, to probe the nature of 9 (X1-X9) candidate ultraluminous X-ray sources (ULXs) in NGC 1672. Our study focuses on using the precise source positions obtained via improved astrometry based on Chandra and HST observations to search for and identify optical counterparts for these ULXs. Unique optical counterparts are identified for X2 and X6; two potential counterparts were determined for X1, X5, and X7 within the respective error radii while no optical counterparts were found for the remaining four sources. Based on spectral energy distributions, X-ray, and optical temporal analyses, some evidences about the nature of X1 and X2 were obtained.Öğe Seçilmiş bazı aşırı parlak X-ışın kaynaklarının çoklu dalgaboyu analizleri(Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2022) Allak, Sinan; Soydugan, Faruk; Akyüz, AysunAşırı parlak X-ışın kaynakları (ULX), yıldız kütleli (〖10 M〗_☉) bir karadelik için Eddington sınırını aşan X-ışın ışıtmasına (L_X ≥10^39 erg s^(-1)) sahip ve barınak gökadanın merkezinde bulunmayan nokta benzeri kaynaklardır. Bu çalışmada, gökada NGC 1316'da ULX X-7 ve M51'de geçici ULX-4 kaynaklarının X-ışın tayfsal, zamansal ve optik özellikleri Chandra, XMM-Newton, Swift ve HST arşiv verileri kullanılarak kapsamlı bir şekilde araştırıldı. Bir X-ışın kaynağı olan X-7'nin, ilk defa bu çalışmada 2019 Chandra gözlemleri kullanılarak bir ULX olduğu belirlendi. İncelenen diğer kaynak ULX-4'ün, 20 yıllık dönemde X-ışın akısı ise ~200 kat değişkenlik göstermiştir. Kaynağın bu uzun dönemde belirlenen çift modlu X-ışın akı dağılımı, pulsar içeren ULX'lerde gözlenene benzerlik göstermiştir. İncelediğimiz ULX'ler için potansiyel optik karşılıkları aramak ve tanımlamak için Chandra ve HST gözlemlerine dayalı astrometri hesaplamaları sonucu %95 güvenirlikle astrometrik hata yarıçapı X-7 ve ULX-4 için sırasıyla 0,22" ve 0,20" olarak hesaplanmıştır. Bunlara göre belirlenen alanlarda ise, X-7 için tek ve ULX-4 için ise iki optik karşılık tespit edilmiştir. HST'nin farklı dalgaboylarında yapılan gözlemleriyle oluşturulan tayfsal enerji dağılımları (SED) kaynakların optik ışıma mekanizmaları hakkında önemli bulgular sunmuştur. X-7'nin optik karşılığına ait SED'i güç-yasasına (power-law) uyarken ULX-4'ün iki olası optik karşılığı da karacisim (blackbody) modeline iyi uyum göstermiştir. Ayrıca, ULX-4'ün bir optik karşılığında 264 günlük periyodik optik değişkenlik belirlenmiştir. Bu değişkenliğin nedeni olarak tıkız (compact) nesnenin doğası için iki önemli senaryo sunulmuştur. Bu senaryolar, donörün yörünge hareketi ve tıkız nesnenin bir yığılma diski ile olası etkileşimleri üzerinden yorumlanmıştır.Öğe Uzaktan algılama teknikleri kullanılarak Çanakkale merkez ilçe coğrafi özelliklerinin zamansal değişiminin incelenmesi(Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, 2017) Allak, Sinan; Bulut, İbrahimGelişmiş şehirlerin kentsel gelişim sürecinde, alan kullanımı ve hangi amaçla alanlarının kullanıldığı büyük önem arz etmektedir. Bu süreçte tarım alanları ve doğal yeşil alanlar planlı ve doğru kullanılmadığı sürece birçok problem meydana gelebilmektedir. Bu problemlere; çevre bozulması, tarım alanlarının olumsuz değişimi, ormanların tahrip edilmesi, Yer Yüzey Sıcaklık (YYS) değerlerinin artması düzensiz şehirleşme ve sanayileşme örnek verilebilir. Yeryüzünde değişimin olup olmadığını anlamanın ve zamansal değişimi ortaya koyabilmenin yollarından biri Uzaktan Algılama (UA) ve Coğrafi Bilgi Sistemlerini (CBS) kullanmaktır. Bu çalışmada, 1987 2000 2015 Landsat uydu görüntüleri kullanılarak Çanakkale Merkez İlçe'nin 28 yıllık değişimi, UA teknikleriyle incelenmiştir. Literatürde sık kullanılan görüntü işleme tekniklerinden Normalize Edilmiş Fark Bitki İndeksi (NDVI) ve eğitimli sınıflandırma yöntemleri kullanılmıştır. Görüntüler, yerin spektral yansıtım değerlerine dikkat edilerek kontrollü sınıflandırılmış ve sınıflandırma için doğruluk analizleri ile kappa istatistikleri yapılmıştır. Fark bulma işlemleri için ERDAS yazılımındaki değişim bulma Change Detection algoritması kullanılmıştır. Değişimler; artan, azalan ve değişmeyen/ çok az değişen olmak üzere veriler 3 sınıfta hektar (ha) olarak elde edilmiştir. Bu sonuçlara göre, orman yangınları ve orman kesimi sonucunda ormanlık alanlarda büyük değişimler meydana geldiği, 1987 yılında mevcut yerleşim yerinin, 2015 yılına gelindiğinde yaklaşık 3 kat büyüdüğü tespit edilmiştir. Tarım ve doğal yeşil alanları yok edilerek yerleşim yerlerine dönüştüğü tespit edilmiştir. Ayrıca, bazı tarım arazilerin ürün bakımından sınıf değiştirdiği ve su kütlesindeki artışa bağlı olarak sulu tarımın arttığı tespit edilmiştir. Çanakkale Merkez İlçe'nin YYS değerleri hesaplanmış ve özellikle kent merkezinde bu değerlerin arttığı görülmüştür. Sınıflanmış NDVI görüntüleri ile vejetasyonun YYS ile ilişkisi doğrudan gösterilmiştir.
