Çardak dalyanındaki (Lapseki-Çanakkale) deniz tarağının (flexopecten glaber linnaeus 1758) besin içeriğinin belirlenmesi

Abstract

Temmuz 2017-Haziran 2019 tarihleri arasında gerçekleştirilen bu çalışma, Çanakkale Boğazı'nın Kuzey Ege Denizi'nde yer alan Çardak Lagünü'nde (Lapseki-Çanakkale) bulunan deniz tarağı Flexopecten glaber türü üzerine yapılmıştır. Tarağın besin içeriğini belirlemek amacıyla, bir yıl boyunca aylık olarak örnekleme yapılmıştır. Et verimi ve kondisyon indeksi sırası ile 19,38 ile 29,94 ve % 5,49 ile %, 10,74 tespit edilmiştir. Elde edilen bu değerler tarağın besinsel ve ekonomik açıdan uygun olduğunu göstermiştir. Bu çalışmada tarakta çoklu doymamış yağ asitlerinin (PUFA) toplam yağ asitleri içindeki oranı % 27,32 (Ekim) ile % 56,13 (Kasım) arasında değişmiştir. PUFA içinde yer alan eikosapentaenoik asit (EPA veya C20:5n3) ve dokosaheksaenoik asit (DHA veya C22:6n3) yüksek miktarlarda bulunmuştur ve aylara göre farklılık göstermişlerdir (p<0,05). Tekli doymamış yağ asitleri (MUFA) arasında genel olarak oleik asitin (C18:1n9c) daha yüksek olduğu ve aylar arasında farklılık gösterdiği belirlenmiştir (p<0,05). Çalışmada doymuş yağ asitleri (SAFA) içerisinde yer alan palmitik asitin (C16) bütün yıl boyunca tüm yağ asitleri içerisinde baskın olduğu tespit edilmiştir. Çalışmada tarakta 8 esansiyel (EAA), 19 esansiyel olmayan (NEAA) amino asit olmak üzere toplam 27 amino asit ölçülmüştür. Tarakta EAA yüksek miktarda bulunmuştur. EAA içeriği bakımından en yüksek değerler kış ve ilkbahar döneminde gözlemlenirken, NEAA bakımından en yüksek değerler ise yaz ve sonbahar dönemlerinde belirlenmiştir. EAA ve NEAA arasında aylara göre farklılık gözlenmiştir (p<0,05). Toplandığı bölge açısından tarağın element içeriğinin sağlık açısından tüketime uygun olduğu tespit edilmiştir. K, P, S, Cu, Zn, Se, B aylar arasında farklılık göstermiştir (p<0,05). Bu çalışmada F. glaber'in biyokimyasal kompozisyonu ile ilgili elde edilen veriler, tarağın yüksek kalitede bir deniz ürünü olduğunu ve tüketimi için yılın en uygun döneminin ilkbahar ve kış mevsimi olduğunu göstermiştir.

This study was carried out between July 2017 and June 2019, on the scallop Flexopecten glaber species found in the Çardak Lagoon (Lapseki-Çanakkale) in the North Aegean Sea of the Dardanelles. The meat yield and condition index of the scallop were determined as 19.38 to 29.94 and from,5.49% to 10.74 %, respectively. These values were found to be nutritional and economically adequate. In this study, the ratio of polyunsaturated fatty acids (PUFA) in total fatty acids in the card has been found to be higher than that of monounsaturated (MUFA) fatty acids in the total fatty acids between 27.32 % (October)-56.13 (November). In the study, palmitic acid (C16) in SAFA was found to be dominant in all fatty acids throughout the year. Oleic acid (C18: 1n9c) in MUFA varied between 5.38 % and 7.84 % and varied between months (p <0,05). Results of PUFA were found to be abundant in eicosapentaenoic acid (EPA or C20:5n3) and docosahexaenoic acid (DHA or C22: 6n3) (7,90-17,28%, 10,59-29,10%, respectively) and they different (p <0.05). In this study, a total of 27 amino acids were measured, 8 EAA and 19 NEAA. EAA was found in high amounts (52-37 % of total amino acids). The highest values in terms of EAA content were in winter and spring period, while the highest values in NEAA were in summer and autumn period (p<0.05). In terms of the region of the scallop elements (Na, Mg, Ca, P, S, Fe, Cu, Mn, Zn, Al, Se, Si, B, Pb, Cd, Cr, Co, Ni, As, Hg, Sn) was found to be suitable for consumption. The data on the biochemical composition of F. glaber was obtained shows in this study that it was a high quality marine product and it was the most suitable period of the year for the consumption ın the spring and winter season